Asosiy tushunchalar. Laplas tenglamasining fundamental yechimi 3

SINF FUNKSIYALARINING VA GARMONIK FUNKSIYALARNING INTEGRAL IFODASI

2- bandda kiritilgan sohaning o’zgaruvchi nuqtasini orqali belgilab olamiz. funksiya sinfga tegishli bo’lsin. nuqtaning ixtiyoriy nuqtasini olamiz va bu nuqtani markaz qilib radiusli shar chizamiz, sharning sirti bo’lsin. radiusni shunday kichik qilib olamizki, shar sohada to’la yotsin. ni orqali belgilab olamiz. Ravshanki sohada va funksiyalar sinfga tegishli. sohada bu funksiyalarga (5) Grin formulasini qo’llaymiz:


bu yerda differensial belgisidagi indeks integrallash bo’yicha bajarilayotganini bildiradi.
Ma’lumki, . Avval bo’lsin. sferada normal sohaga tashqi bo’lganligi sababli radiusga qarama-qarshi yo’nalgan. Shuning uchun

Birlik sferani orqali belgilasak, ma’lumki, almashtirishni bajarsak, bo’lganda, bo’ladi. Shu sababli avvalgi formulani quyidagi ko’rinishda yozib olamiz:

(9)
Ravshanki,


(9) formulaning o’ng tomonidagi birinchi integral ga bog’liq emas.

Bo’lganligi uchun const,

Bundan darxol

birlik sferaning yuzi.

Demak, (9)tenglikdan ushbu

(10)
Formula hosilbo’ladi. Eslatib o’tamiz, birlik sfera sirtining yuzi bo’lganda (10) formula o’z ma’nosini yo’qotadi. Bu holda ekanligini e’tiborga olib , avvalgi hisoblashlarni qaytarsak,

(11)
Formulaga ega bo’lamiz.
Agar nuqta sohadan tashqari


Formulalar hosil bo’ladi.
Endi funksiya (10) va (11) formulalarni chiqarishdagi shartdan tashqari sohada garmonik ham bo’lsin. Bu holda (10),(11) formulalarda bo’ladi, natijada garmonik funksiyalarning quyidagi integral ifodasiga ega bo’lamiz:
(12)
(13)
Teorema. Biror sohada garmonik bo’lgan funksiya shu sohada barcha tartibli hosilalarga ega bo’ladi.
Isbot. funksiya sohada garmonik bo’lsin, da to’la yotuvchi, ya’ni o’zining chegarasi bilan birga sohani olamiz. ni shunday tanlab olamizki,uning chegarasi bo’laklari silliq sirtdan iborat bo’lsin. Ravshanki, va sohaga (12) formulani qo’llaymiz:
(14)

nuqta atrofida (14) integral ostidagi funksiya va o’zgaruvchilar bo’yicha uzluksiz va nuqtaning barcha koordinatalari bo’yicha barcha tartibli hosilalarga ega. Parametrga bogliq bo’lgan integrallarni differensiallash haqidagi teoremaga asosan, funksiya nuqtada lar bo’yicha barcha tartibli hosilalarga ega va bu hosilalarni (14) formulada integral ostida differensiallash natijasida hosil qilish mumkin.