Atamalarining izohli lug‘ati abris

Panorama — yunon tilidan olipgan bo‘lib, "ko‘rinish" ma’nosini anglaxadi. Paioramada suvratlar aylana, yarim aylana shaklidagi uzun devorga ishlanadi. SHuningdek, unda ro‘y berayotgan voqea haqida to‘liq tasavvur hosil qilish maqsadvda suvrat oldiga butafor tasvirlar, uy maketlari, odam, hayvon, tabiat shakllari joylashtiriladi. Panoramalarni tomoshabinlar zaldagi maxsus ajratilgan joydan gurib kuzatadilar.

Pane-mashe — fransuch tilidan olingan bo‘lib, "ezilgan qog‘oz" ma’nosini anlatadi. Bu uslubda tasvir qoyuch, kargon kabi mageriallar sirtida elimli moddalar, kraxmal, gans kabshirii aralaipirish orqali hosil qilinadi. Bunday tasvirlyardan o‘yinchoqlar, uy-ro‘zg‘or buyumlari, ta’,1im jarayonida qo‘^shaniladigan didayuik matsriallar!SH tayyorlashda foydalaniladi.

Pastel — italyan tilidan olingan bo‘lib, "xamir" manosini anglatadi. Rassomlar undan qoralama va grafik ishlarda keng foydalanadilar. Pastellar rangli inpmka bo‘r shaklida bo‘lib, ularning qog‘ozga yopishqoqiik xususiyagi kuchli bo‘ladi.

Perspektiva — lotin tilidan olingan bo‘lib, «ravshan ko‘raman» degan ma’noni anlatadi. Borliqdagi barcha narsalar ma’lum masofadan turib kuzatilganda, kuzatuvchiga ularning o‘lchamlari, hajmi, rangi o‘zgargandek bo‘lib tuyuladi va bu hodisa persnektiva deb yuritiladi. Tasviriy san’atning nazariy asoslaridan hisoblangan perspekggiva maxsus fan darajasiga ko‘tarilgan bo‘lib, uling chiziqli, havo (rang) va relsf (hajm) isrspsktivasi turlari bor.

Primitivish — primitiv so‘chi "sodda, oddiy" ma’nolarini anglatadi. Primitivichm alohida ijodii oqim sifatida XIX asr oxiri XX asr boshdarida Kvropa va AQSHda paydo bo‘lgan. Mazkur oqim vakillari o‘z asarlariii ataylab ibgidoiy, o‘rta asrlar, xalq sai’ati, bolalar ijodiga yaqinlaipirib ishlagaplar. Bu oqimning maqsadi o‘sha davrda paydo bo‘lgan fovichm, kubichm, futurichm kabi xurli yo‘nalishlarning tasviriy uslublaridan voch kschish hisoblangan. Bu oqimda ko‘proq maxsus badiiy ta’lim olmagan havaskor va ularga ergashg‘an rassomlar ijol qilishgan.

Plakat — fransuz tilidan olingan bo‘lib, "e’lon" ma’nosini anglatadi. Plakax tasviriy san’atiing grafika turiga kiradi. Plakatlar kiyashlar hayotidagi eng muhim bo‘dgan muammolariish echimiga qaratiladi. Plakat — g‘oyaviy tashviqot va targibot vositasidir. Masalan, tinchlik, ekologiya, OIGS kabi muammolar bu janr uchun o‘ta muhimdir. Plakatlar ko‘pincha katta o‘lchamda va rangli qilib ishlanadi.

Plastilin — haykaltaroshlikda gaplatiladigan maxsus qorishma. U mum, loy kabi moddalardan tashkil topgan bo‘lib, xamirsimon bo‘ladi. Plastilindan haykaltaroshlar haykallarning maketini tayyorlashda foydalanadilar.

Plastika — yunon tilidan olingan bo‘lib, "muloyim", "go‘zal" ma’nolarini aglatadigan haykaltaroshlikka loir atama. Unga ko‘ra, obrazlar bo‘rttirilgan holda ifodali qilib, uyg‘unlik konunlari asosida yaratilgan bo‘ladi.