Atmosfera va uni muhofaza qilish Reja

Andijon Mashinasozlik Instituti
"Mashinasozlik texnologiyasi" fakulteti
"TMJ" yo'nalishi 3-kurs K-83-21 guruh
talabasi Holbekova Xonzodabegimning
"Ekologiya" fanidan tayyorlagan
Mustaqil ishi

Atmosfera va uni muhofaza qilish

Reja:

• Atmosferaning tarkibi va tuzilishi
• Atmosferani ifloslantiruvchi manbalar
• Atrof-muhit sifatini sanitar-gigienik va ekologik me‘yorlash.
• Atmosfera havosini muhofaza qilishda muhandislik chora-tadbirlar
• Foydalanilgan Adabiyotlar

Atmosferaning tarkibi va tuzilishi

• Atmosferaninig tarkibi va tuzilishi. Atmosfera – deb Yerni ultrabinafsha nurlardan va haroratni keskin o'zgarishlaridan saqlab turuvchi gazsimon qobiqqa aytiladi. Tashqi va ichki faktorlar ta‘siri ostida atmosferada doimo gidrodinamik, issiqlik, elektromagnit, kimiyoviy, fotokimyoviy va boshqa jarayonlar sodir bo'lib turadi va ularga atmosfera havosining bosimi, harorati, oqimlarning yo'nalish tezligi va x.k. bog‘liqdir.

Atmosferani quyidagi shartli 5 qatlamga ajratiladi. 1. Troposfera 2. Stratosfera 3. Mezosfera 4. Termosfera 5. Ekzosfera Ba‘zi hollarda Termosfera va Ekzosferalarni yuqori ionlashgan holda bo'lganliklari uchun ionosfera – deb ham ataladi.

Atmosferani ifloslantiruvchi manbalar

• Atmosfera havosini Antropogen ifloslovchi manbalar uchta asosiy guruhlarga bo'linadi. Bular:
• 1. Binolarning isitilishi;
• 2. Avtotransport vositalari;
• 3. Sanoat korxonalari.

Binolarni isitish. Atmosfera havosining ifloslanishida, asosan, shaharlarda qish mavsumida binolarni isitish sezilarli darajada ulushini qo'shadi. Isitishda asosan toshko'miran foydalanilgani uchun uning yonishi natijasida atmosferaga katta miqdorda tutun, qurum, CO va SO2 lar ajralib chiqadi.
Avtotransport vositalaridan chiqayotgan gazlar bilan ifloslanishi. Hozirgi vaqtda atmosfera havosining ifloslanishida avtotransportning xissasi (Dunyo bo'yicha shu jumladan, O'zbekistonda ham - 40 %) oshib bormoqda. Dunyo bo'yicha 600 mln.dan ortiq avtomobil har kuni havoga 100 minglab tonna zararli birikmalar chiqaradi.