Atom massasi nisbiy atom massasi

Moddaning tabiiy izotoplar tarkibidagi molekulasi o‘rtacha
massasining uglerod atomi )2C massasining 1/12 qismiga nisbati-
ga teng qiymat moddaning nisbiy molekular massasi M. deyiladi.
Nisbiy molekular massa son jihatdan modda molekulasi tarki-
biga kiradigan barcha atomlar nisbiy atom massalarining yig‘indisiga
teng. Uni moddalarning formulasidan oson hisoblab topish mum¬
kin*. Masalan, Mr (H20) quyidagicha topiladi:
2A..(H) — 2 • 1,00797 - 2,01594
Ar (0) = 1 • 15,9994 = 15,9994

Mr(H20) =18,01534
Demak, suvning molekular massasi 18,01534 ga yoki yaxlitla-
ganda 18 ga teng.Nisbiy molekular massa berilgan modda molekulasining mas¬
sasi l2C atomi massasining 1/12 qismidan necha marta katta ekan-
ligini ko‘rsatadi. Masalan, suvning molekular massasi 18 ga teng.
Bu degan so‘z, suv molekulasining massasi l2C atom massasi¬
ning 1/12 qismidan 18 marta katta demakdir. Nisbiy molekular
massa — moddalarning asosiy xarakteristikalaridan biridir.

Murakkabning molekulyar massasini topishning oddiy qadamlari

Molekulyar massa yoki molekulyar og'irlik tarkibidagi birikmaning umumiy massasi. Bu molekulada har bir atomning o'ziga xos atom massalari yig'indisiga tengdir. Ushbu bosqichlar bilan birikmaning molekulyar massasini topish oson.

1. 
   Molekulyar molekulyar formulasini aniqlang.
   
2. 
   Molekulyar elementlarning atom massasini aniqlash uchun davriy jadvaldan foydalaning.
   
3. 
   Har bir elementning atom massasini molekulada ushbu element atomlarining soni bilan ko'paytiring. Ushbu raqam molekulyar formulada element belgisi yonidagi pastki belgisi bilan ifodalanadi.
   

1. 
   Ushbu qiymatlarni molekuladagi har bir turli atom uchun qo'shing.
   

Hammasi tarkibidagi molekulyar massa bo'ladi.

Oddiy molekulyar massa hisoblashning misoli

Masalan, NH ₃ ning molekulyar massasini topish uchun birinchi qadam azot (N) va vodorod (H) atomlarining massalarini qidirishdir.
H = 1.00794
N = 14.0067
Keyinchalik, har bir atomning atom massasini tarkibdagi atomlar soni bilan ko'paytirib bering. Bir azot atomi mavjud (bitta atom uchun pastki belgisi berilmaydi). Pastki qismda ko'rsatilgandek, uchta vodorod atomlari mavjud.
molekulyar massa = (1 x 14.0067) + (3 x 1.00794)
molekulyar massa = 14.0067 + 3.02382
molekulyar massa = 17.0305
Eslatma kalkulyator 17.03052 javob berishi mumkin, lekin hisobotda berilgan javob kam sonli ma'lumotlarni o'z ichiga oladi, chunki hisoblashda ishlatiladigan atom massasi qiymatlarida 6 ta muhim raqam mavjud.