Atrof muhit va inson salomatligi mutaxassisligi bo'yicha shakllantirilgan og'zaki savollar ro'yxati Uchinchi va ikkinchi malaka toifasi uchun

Oliy malaka toifasi uchun:

1. 
   Ichimlik suvi tarkibida oqsil uchligini aniqlash va baholash.
   
2. 
   Ichimlik suvi tarkibida nitritlarni aniqlash va baholash.
   
3. 
   Ichimlik suvi tarkibida nitratlarni aniqlash va baholash.
   
4. 
   Ichimlik suvi tarkibida oksidlanuvchanligini aniqlash.
   
5. 
   Suvning kimyoviy tuzli tarkibini aniqlash.
   
6. 
   Tuproq – atrof muhit omili va uninig gigiyenik xarakteristikasi.
   
7. 
   Tuproqning bakterial va gelmentlar bilan ifloslanishining ahamiyati.
   
8. 
   Tuproqni laboratoriya tekshirish uchun tayyorlash.
   
9. 
   Tuproqdan namuna olish qoidalari
   
10. 
    Tuproqning fizik xossalarini tekshirish va baholash.
    
11. 
    Tuproqning organik ifloslanganligini tekshirish va baholash.
    
12. 
    Tuproqning o‘z-o‘zidan tozalanish jarayoni.
    
13. 
    Tuproqni g‘ovakliligini aniqlash va baholash.
    
14. 
    Tuproqni donadorliligini aniqlash va baholash.
    
15. 
    Tuproqni suv o‘tkazuvchanligini tekshirish va baholash.
    
16. 
    Tuproqni kapillyarligini tekshirish va baholash.
    
17. 
    Yer usti va yer osti suv manbalarini sanitariya jihatdan muhofaza qilishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar.
    
18. 
    Ichki ichimlik suvi ta’minoti amaliyotida qo‘llaniladigan tabiiy va sintetik materiallar. Ularning solishtirma gigiyenik xususiyatlari.
    
19. 
    Oqava suvlarni tozalash usullarining tasnifi. Oqova suvlarni tozalashning fizik-kimyoviy usullari.
    
20. 
    Sanitariya-himoya zonalarini tashkil yetish. Sanpin bo`yicha “Sanitar himoya zonalari va korxonalar, inshootlar va boshqa obyektlarning sanitar tasnifi".
    
21. 
    Suvni kayta ishlash vaktida kushiladigan kimyoviy moddalar qo‘shilishi tufayli suvning zaharliligini tavsiflovchi ko‘rsatkichlar.
    
22. 
    Havoni ifloslantiruvchi asosiy manbalarning xususiyatlari. Chiqindilarning shudgorini shakllantirish. Atmosfera havosini sanitar himoya qilish chora-tadbirlari tizimi.
    
23. 
    Atmosfera ifloslanishining aholi salomatligiga ta’siri (o‘tkir zaharlanish, aholining havoning ifloslanishi bilan bog‘liq surunkali o‘ziga xos va o‘ziga xos bo‘lmagan kasalliklari).
    
24. 
    Suyuq chiqindilarni yo‘qotish uchun qotishma tizimi. Kanalizatsiya, uning sanitariya-epidemiologik ahamiyati. Suyuq chiqindilarni yo‘qotish uchun yeksport tizimi.
    
25. 
    Chiqindilarni utilizatsiya qilish va utilizatsiya qilish inshootlarini saqlash va ishlatish ustidan joriy sanitariya nazorati usullari.
    
26. 
    Joylarni suv bilan ta’minlash loyihasini ko‘rib chiqishning asosiy bosqichlari. Suv ta’minoti loyihasi bo‘yicha xulosa tuzish.
    
27. 
    Chang, gaz va kum yig‘ish uchun inshootlari. Changni yig‘ishning fizik prinsiplari va parametrlari. Chiqindilarning gazlar, bug‘lar va boshqa zaharli moddalardan tozalanishi.
    
28. 
    Yashash muhitining ekologik va gigiyenik jihatlari. Turar joy binolari ichki muhitining salomatlikka ta’siri.
    
29. 
    Elektromagnit maydonlarning gigiyenik xususiyatlari va atrof-muhitdagi nurlanishlar.
    
30. 
    Tuproqning ifloslanish manbai. Tuproqdagi ekzogen kimyoviy moddalar tarkibini gigiyenik tartibga solish tamoyillari va usullari.
    
31. 
    Sanoat chiqindilarini tashlashning zamonaviy gigiyenik muammolari va ularni hal qilish yo‘llari.
    
32. 
    Joylarda suv ta’minotini tashkil etish. Qishloq joylarda suv ta’minotining xususiyatlari.
    
33. 
    Ichimlik suvi ta’minoti sohasida sanitariya qonunchiligi hujjatlari tizimi.
    
34. 
    Suvni tozalash va tiniqlashtirish inshootlari.
    
35. 
    Markazlashgan ichimlik suvi ta’minoti tizimining suv sifatiga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Markazlashgan ichimlik suv ta’minoti tizimlari uchun ichimlik suv sifati standartlari.
    
36. 
    Markazlashgan bo‘lmagan suv ta’minotining suv sifatiga qo‘yiladigan talablar. Tadqiqot
    
37. 
    Ixtisoslashgan shifoxona bo‘limlarining joylashish xususiyatlari. Klinikalarga qo‘yiladigan gigiyenik talablar.
    
38. 
    Shahar shovqinining ruxsat etilgan darajasini gigiyenik tartibga solish. Atrof-muhit shovqinlarini muhofaza qilish sohasida sanitariya nazorati.
    
39. 
    Turar-joy zonasini tashkil etishning tarkibiy va rejalashtirish tamoyillari.
    
40. 
    Qattiq maishiy chiqindilarni zararsizlantirish va qayta ishlash .
    
41. 
    Davolash muassasalarida yer usti va yer osti manbalaridan suvni tozalash usullarining gigiyenik xususiyatlari.
    
42. 
    Ichimlik suvining sifati va uni tayyorlash tartibi ustidan sanoat nazorati bo‘yicha ish dasturini tuzish.
    
43. 
    Sartaroshxona va kosmetologiya xizmatlarini ko‘rsatuvchi kommunal xizmatlarni joylashtirish, jihozlash, saqlash va ish vaqtlariga sanitariya-epidemiologik talablar.
    
44. 
    Suv ta’minoti manbalarining yaroqliligini baholash. Yer osti va yer usti suv manbalari bo‘yicha so‘rov dasturi.
    
45. 
    Havodan namuna olish usullari. Korxonalar chiqindilari tarkibidagi zararli moddalarning atmosfera dispersiyasini hisoblash.
    
46. 
    Artezian suv quvurining bosh konstruksiyalari. Artezian suv ta’minoti tizimini sanitar tekshirish usullari.
    
47. 
    Jismoniy madaniyat va sport mashg‘ulotlarini sport inshootlari va joylarini rejalashtirish, tartibga solish va jihozlash xususiyatlari.
    
48. 
    Havo ifloslanishining aholi salomatligi va turmush sharoitiga ta’siri.
    
49. 
    Atmosfera havosining ifloslanish manbalari. Sanitar himoya zonalarini tashkil etishni gigiyenik baholash. Obyektlarni joylashtirishning aeroklimatik va topografik xususiyatlarini hisobga olgan holda sanitar himoya zonalari hajmini aniqlash metodikasi.
    
50. 
    Tuproqni sanitariya muhofaza qilish bo‘yicha sanitariya-texnologik tadbirlar.
    
51. 
    Tuproq ekologik omil sifatida. Tuproqning aholi salomatligiga ta’siri yo‘llari.
    
52. 
    Aholi yashaydigan hududlarda tuproq sifatiga qo‘yiladigan sanitariya-epidemiologik talablar.
    
53. 
    Tuproq sifatini nazorat qilishni tashkil etish. Tuproq namunasi, tahlil o‘tkazish va natijalarni hujjatlashtirish tartibi.
    
54. 
    Tuproqning kimyoviy va biologik ifloslanish darajasini baholash: tuproq sifatiga qo‘yiladigan sanitariya-epidemiologik talablar.
    
55. 
    Uy-joy qurilishining zamonaviy masalalari. Turar joy binolarida atrof-muhitning asosiy ko‘rsatkichlariga qo‘yiladigan sanitariya-gigiyena talablari.
    
56. 
    Havo almashinuvining gigiyenik asoslari. Yopiq havo sifatining aholi salomatligiga ta’siri.
    
57. 
    Turar-joy binolari loyihalarini sanitar tekshirish usullari. Rejalashtirishning gigiyenik asoslari va maskanlarni obodonlashtirish.
    
58. 
    Binolarni tabiiy yoritishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Gigiyena me’yorlari, tadqiqot usullari.
    
59. 
    Arxitektura va rejalashtirish yechimlari va ularning optimal tabiiy yoritishni yaratishdagi roli.
    
60. 
    Binolarning insolyatsiya rejimi, uning turlari va gigiyenik qiymati. Tadqiqot metodi.
    
61. 
    Binolarni sun’iy yoritishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Standartlar va baholash usullari.
    
62. 
    Sun’iy yoritish manbalari va tizimlarining gigiyenik xususiyatlari. Standartlar va baholash usullari.
    
63. 
    Turar joy va jamoat binolarini shamollatishning gigiyenik qiymati.
    
64. 
    Tabiiy va sun’iy ventilyatsiyani tashkil etish. Ventilyatsiyani sanitariya nazorati.
    
65. 
    Atmosfera ifloslanishining gigiyenik ahamiyati. Atmosfera havosidagi zararli moddalarni gigiyenik tartibga solish tamoyillari.
    
66. 
    Turar joy va jamoat binolarida shovqinga qarshi kurash bo‘yicha arxitektura-rejalashtirish va qurilish-akustik chora-tadbirlarni gigiyenik baholash.
    
67. 
    Ichimlik suvining organoleptik xususiyatlarini tozalash va yaxshilash usullarining solishtirma gigiyenik xususiyatlari. Suv tozalash inshootlarining to‘siq vazifasi.
    
68. 
    Aholi yashaydigan hududlarni funksional rejalashtirish va rejalashtirishning gigiyenik tamoyillari. Atrof-muhit muhofazasi.
    
69. 
    Sanoat va iste’mol chiqindilarini joylashtirish va yo‘q qilishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar.
    
70. 
    Atmosfera havosining ifloslanish darajasini statsionar kuzatish postlari ma’lumotlari asosida baholash.
    
71. 
    Tibbiyot muassasalaridan chiqindilarni yig‘ish, saqlash va yo‘q qilish qoidalari.
    
72. 
    Sog‘liqni saqlash muassasalarida chiqindilarni boshqarishni tashkil etish. Tibbiy chiqindilarni tasniflash va uni shakllantirish standartlari.
    
73. 
    Qattiq maishiy chiqindilar uchun yer maydonlarini qurish va saqlashga qo‘yiladigan gigiyenik talablar.
    
74. 
    Sanoat zonasini tashkil etish. Muassasalari va xizmat ko‘rsatish kompaniyalari. Ko‘chalar va yo‘llar tarmog‘i. Muhandislik uskunalari va muhandislik tarmoqlarini joylashtirish,
    
75. 
    Mavjud obyektlarda ifloslantiruvchi moddalarni chiqarish standartlarini belgilashga gigiyenik talablar. Havoga zararli ifloslantiruvchi moddalar chiqindilarini inventarizatsiya qilish.
    
76. 
    Binolarni isitishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Isitishning turlari, ularning solishtirma gigiyenik xususiyatlari.
    
77. 
    Turli binolarning mikroiqlimini me’yorlash tamoyillari.
    
78. 
    Jamoat obyektlarini (vannalar, saunalar, xammomlar, basseynlar) rejalashtirish, takomillashtirish va jihozlashga qo‘yiladigan sanitariya talablari.
    
79. 
    Joylardagi suv ta’minoti loyihasining tuzilishi. Loyihani ko‘rib chiqishga uslubiy yondashuvlar.
    
80. 
    Dafn etish joylariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar.
    
81. 
    Radioaktiv moddalar va ionlashtiruvchi nurlanish manbalari bilan ishlashda tibbiyot muassasalarida radiatsion xavfsizlik tizimini tashkil etish.
    
82. 
    Ichimlik suvi tayyorlashning asosiy usullari, ichimlik suvi sifatini oshirish usullari va usullari.
    
83. 
    Gigiyenik talablar: "markazlashtirilmagan suv ta’minoti tizimlarining jihozlari".
    
84. 
    Dorixonalarni sanitariya tekshirish usullari.
    
85. 
    Yotoqxonalarni va mehmonxonalarni sanitariya tekshirish usullari.
    
86. 
    Sartaroshxonalarni sanitariya tekshirish usullari.
    
87. 
    Kir yuvish va saunalarnini sanitariya tekshirish usullari.
    
88. 
    Aholini ichimlik suvi bilan ta’minlash suv havzasini sanitariya-epidemiologik tekshirish usullari.
    
89. 
    Markazlashtirilgan suv ta’minoti tizimi va suv ta’minoti manbalarining joylari (quduq, buloq) bo‘yicha suv yig‘uvchi inshootlarni tekshirish usuli)
    
90. 
    Shahar va qishloq aholi manzilgohlarida havoni ifloslantiruvchi asosiy manbalarning xususiyatlari
    
91. 
    Atmosferaning yuza qatlamida havo ifloslanishining tarqalish qonuniyatlari.
    
92. 
    Atmosfera havosining aholi salomatligiga ta’siri.
    
93. 
    Shahar va qishloq aholi manzilgohlarida atmosfera havosini sanitar himoya qilish chora-tadbirlari tizimi.
    
94. 
    Atmosfera havosiga qo‘yiladigan talablarni tartibga soluvchi normativ huquqiy hujjatlar.
    
95. 
    Laboratoriya tadqiqotlari va sinov uchun atmosfera havosidan namuna olish usullari.
    
96. 
    Gigiyenik baholash prinsiplari va elektromagnit nurlanishni o‘lchashga qo‘yiladigan talablar. Profilaktik chora-tadbirlar tizimi.
    
97. 
    Sanoat changining fizik-kimyoviy xossalarining gigiyenik qiymati.
    
98. 
    Ishchi maydon havosidagi changning tarkibi va tartibga solinishini nazorat qilish.
    
99. 
    Pnevmokonioz va surunkali kasbiy bronxitlar tasnifi.
    
100. 
     Asosiy fibrogen aerozollari: gigiyenik ahamiyati va tasnifi.
     
101. 
     Nafas olish tizimining kasb kasalliklari. Profilaktik chora-tadbirlar tizimi.
     
102. 
     Sanoat aerozollari ta’siridan kasbiy kasalliklar bo‘yicha tibbiy-ijtimoiy yekspertiza.
     
103. 
     Ishchi maydon havosini gigiyenik baholash va parametr nazoratini tashkil etishga qo‘yiladigan talablar.
     
104. 
     Sanoat korxonalarida havo almashinuvini tashkil etish, sanoat ventilyatsiyasini tasniflash.
     
105. 
     Turli texnologik jarayonlarga ega bo‘lgan ishlab chiqarish sharoitida ratsional ventilyatsiya tizimini tanlash.
     
106. 
     Sanoat yoritish, turlari, xususiyatlari va gigiyenik baholash. Sanoatni yoritishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar.
     
107. 
     Videodispley terminallari va elektron kompyuterlar bilan ishlashni tashkil etishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar.
     
108. 
     Ishlab chiqarish mikroiqlimi: parametrlar, klassifikatsiyalar. Mikroiqlim parametrlarini gigiyenik baholash.
     
109. 
     Ishlab chiqarishda isitish mikroiqlimi: turlari va ularning xususiyatlari, organizmni termoregulyatsiya qilish xususiyatlari va ishchilarning kasallanishi. Mehnat sharoitlarini yaxshilash chora-tadbirlari.
     
110. 
     Infraqizil nurlanish, ishlab chiqarishdagi manbalar. Fizik xususiyatlari va ularning gigiyenik ahamiyati.
     
111. 
     Issiqlik nurlanishini gigiyenik baholash va uning salbiy ta’sirini oldini olish.
     
112. 
     Toksikometriyaning asosiy parametrlari. Ishchi maydon havosidagi kimyoviy moddalarning konsentratsiyasi.
     
113. 
     Ishlab chiqarishga joriy etilgan yangi kimyoviy birikmalarni toksikologik va gigiyenik baholash bosqichlari: mazmuni, toksikometriyaning asosiy aniqlangan parametrlari.
     
114. 
     Zararli kimyoviy moddalarning ishchilar organizmiga uzoq muddatli ta’siri, turlari va ularning xususiyatlari. Mehnat sharoitlarini yaxshilash chora-tadbirlari.
     
115. 
     Kanserogen ishlab chiqarish omillari: tasnifi, harakat xususiyatlari, profilaktik chora-tadbirlar tizimi.
     
116. 
     Mehnat jarayonining og‘irligi va intensivligi ko‘rsatkichlarini fiziologik va gigiyenik baholash. Ishning bir xilligi: turlari va xususiyatlari.
     
117. 
     Mehnatni tashkil etishning asosiy shakllarining fiziologik va gigiyenik xususiyatlari. Profilaktik nazorat.
     
118. 
     Jismoniy mehnatning fiziologik xususiyatlari. Funksional jihatdan kasb kasalliklari. Profilaktik nazorat. Kasb kasalliklarini funksional jihatdan tashxislash mezonlari.
     
119. 
     Ishda charchashning oldini olishning asosiy usullari. Ish qobiliyatining dinamikasi va ish va dam olishning ratsional rejimi. Profilaktik nazorat.
     
120. 
     Sanoat korxonalarini (hudud, sanoat binolari, sanitariya jihozlari), ishchilarni sanitariya-maishiy ta’minlash (sanitariya-maishiy binolar va ishchilarni shaxsiy himoya vositalari bilan ta’minlash) ga qo‘yiladigan sanitariya talablari.
     
121. 
     Bo‘yoq qoplamalarini qo‘llashda kasbiy salomatlik masalalari. Profilaktik nazorat.
     
122. 
     Texnologik jarayonning xususiyatlari, zararli omillar, xodimlarning salomatlik holati. Profilaktik nazorat.
     
123. 
     Quymalarda kasbiy salomatlik masalalari: texnologik jarayonning xususiyatlari, zararli omillar, xodimlarning salomatlik holati. Profilaktik nazorat.
     
124. 
     Mineral o‘g‘itlar olishda kasbiy salomatlik masalalari: rudani qazib olish texnologiyasi, zararli omillar, ishchilarning salomatlik holati, mehnat sharoitlarini yaxshilashning asosiy yo‘nalishlari.
     
125. 
     Yengil sanoat korxonalarida mehnat sharoitining gigiyenik xususiyatlari. Xodimlarning salomatlik holati va mehnat sharoitlarini yaxshilash yo‘llari.
     
126. 
     Ishlab chiqarish zahari sifatida qo‘rg‘oshin. Qo‘rg‘oshin intoksikatsiyasining tasnifi, patogenezi, klinikasi, davosi.
     
127. 
     Issiq sexlarida kasbiy salomatlik masalalari: texnologik jarayonning gigiyenik xususiyatlari, zararli omillar, ishchilarning salomatlik holati. Profilaktik nazorat.
     
128. 
     Tuproqning gelmintoovoskopik tekshirish tartibi va baholash.
     
129. 
     Biogeokimyoviy hududlar haqida tushuncha. O‘zR hududida asosiy endemik kasalliklar va ularni oldini olish chora-tadbirlari.
     
130. 
     Inson ekologiyasi haqida tushuncha.
     
131. 
     Insonning zamonaviy yashash muhitini shakllanishida ilmiy-texnika taraqqiyoti va ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlarni ahamiyati.
     
132. 
     Atrof-muhitning ifloslanishi ITT ning asosiy salbiy oqibati sifatida.
     
133. 
     Ifloslanish turlari va ularni shahar va qishloq joylarida manbalari.
     
134. 
     Zararli moddalarning biosferadagi umumiy qonuniyatlari.
     
135. 
     Biologik zanjir haqida tushuncha.
     
136. 
     Ekologik vaziyatning umumiy tavsifi.
     
137. 
     O‘zR hududlarida ekologik talofat hududlari va ekologik keskin vaziyatlar.
     
138. 
     Atrof-muhitni muhofazalash bo‘yicha chora-tadbirlar.
     
139. 
     Shahar muhitining gigiyenik tavsifi, uning aholi salomatligi uchun ahamiyati.
     
140. 
     Insoniyatning zamonaviy muhiti shakllanishida ijtimoiy va iqtisodiy sharoitlar va ITT ning ahamiyati.
     
141. 
     Atrof muhitga ITTning salbiy ta’sirlar.
     
142. 
     Shahar sharoitida ifloslovchi manbalar.
     
143. 
     Qishloq sharoitida ifloslovchi manbalar.
     
144. 
     Ekologik vaziyatlar haqida tushuncha.
     
145. 
     Atrof muhitni himoya qilish chora tadbirlari.
     
146. 
     Mehnat gigiyenasi haqida tushuncha.
     
147. 
     Mehnat gigiyenasining zamonaviy muammolari.
     
148. 
     Ishlab chiqarish zararlari haqida tushuncha, ularning tasnifi.
     
149. 
     Kasb kasalliklari. O‘zR sida muammoning dolzarbligi.
     
150. 
     Sanoat korxonalarida ishchilarga tibbiy xizmat ko‘rsatishni tashkil qilishning asoslari.