Ату ва ииа маърузалар матни doc

3. Tekshirish natijalarini rasmiylashtirish. Fanning rivojlanishi davomida 
ilmiy texnik informasiya keskin ortadi. Shuning uchun yosh olimlar bir talay ilmiy 
adabiyotlar bilan tanishib chiqishi kerak. Berilgan ishni muvoffaqiyatli bajarish va 
konkret  muammo  bo’yicha  adabiyot  bilan  to’la  tanishish  uchun  bor  adabiyotlarni 
sistema holiga keltirish kerak va zarur. 
Ilmiy  adabiyot  bo’yicha  ishlashning  asosiy  usuli  –  izlanish.  U  referativ 
jurnallarni ko’rib chiqishdan boshlanadi.  Kerakli referatlar  maxsus kartochkalarga 
yozib  olinadi.  Ular  sistemaga  solinadi  va  kerakli  maqolalar  manbalardan  matn 
etiladi.  
Bajarilgan  ilmiy-tekshirish  ish  ilmiy  maqola  yoki  patent  olishga  no’ma 
ko’rinishda  rasmiylashtirishi  mumkin.  Ilmiy  maqola  materialning  qisqa  kritik 
umumlashmasi, tajriba materialni va uning mushohadasi va xulosalar, hamda qisqa 
kritik umumlashmasidan tashkil topadi. 
Ilmiy  tekshirish  tugallangandan  keyin  yoki  uning  biror  bosqichi 
yakunlangandan  keyin  ilmiy  maqola  rasmiylashtirish  imkoniyati  aniqlanadi.  Agar 
u  ilmiy  yangilik  bo’lib,  ixtiro  deb  talqin  qilish  mumkin  bo’lsa,  u  holda  shubhasiz 
patent  guvohnomasi  olishga  no’ma  holida  rasmiylashtirish  kerak.  Bu  holda  ilmiy 
maqolani  rasmiylashtirish  matbuotda  e’lon  qilish  huquqini  beruvchi  patent 
guvohnomasi berulguncha qadar to’xtatib turiladi. 
Agar patent guvohnomasi “Xizmatda foydalanish uchun” grifi bilan berilsa, 
u  holda  matbuotda  e’lon  qilish  to’xtatiladi.  Umuman  maqolaning  hajmi  va 
xarakteri  jurnal  talabiga  mos  kelishi  kerak.  Talabga  ko’ra  ilmiy  maqola  yozish 
rejasi tuziladi. Avvalo jurnallardagi maqolalarga qisqacha umumlashma va taqriziy 
tahlil  beriladi.  Keyin  ishlatilgan  xom  ashyo  tug’risida  ham  ma’lumot  beriladi, 
keyin  tajribada  olingan  miqdorlar  jadval,  grafik  holida  tasvirlanadi.  Tajriba 
xulosalarining  nazariy  mushohadasi  beriladi.  Bunda  bajarilgan  ishning  alohida 
farqlari aniq keltiriladi. Maqola qisqacha umumiy xulosa bilan yakunlanadi. 
Maqolaga  annotasiya  va  referat,  mutaxassis  taqrizi  ilova  qilinib,  kafedra 
majlisida  ko’rib  chiqishiga  taqdim  etiladi.  Ilmiy  maqolaga  mualliflik  spravkasi, 
majlis bayonnomasini ko’chirmasi, akt ekspertizasi, taqdim xati ilova qilinib jurnal 
matbuotiga yuboriladi. 
Ilmiy tekshirish ishning natijalari oliy o’quv yurtlarida talabalar ilmiy texnik 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

anjumalarida doklad qilib rasmiylashtirilishi mumkin. 
Ilmiy doklad – kirish, ishning asosiy ma’nosi va natijalaridan tashkil topadi. 
Dokladga rasm va jadvallar ilova qilinadi. Doklad davomida eksponatlar, jadvallar, 
rasmlar  namoyish  qilib  boriladi.  Eksponatlar  tegishli  yozuvi  bor  shisha  idishlarda 
yoki  og’izi  zich  yopilgan  probirkalarda  namoyish  qilinadi.  Doklad  vaqtida 
plakatlar o’rinida slaydlar bilan foydalansa maqsadga muvofiq bo’ladi.