QR
kod (ingl. Quick Response
– tezkor javob) – maxsus tarzda kodlangan, kvadrat ko‗rinishida tasvirlangan ma‘lumot
GPS
(ing. Global Positioning System – global joylashishni aniqlash tizimi) – dunyo bo‗ylab masofa, vaqt va joylashishni belgilaydigan sun‘iy
yo‗ldosh navigatsiya tizimi
Mobil ilova
– ma‘lum vazifani bajarishga mo‗ljallangan, mobil telefon, smartfon yoki kommunikatorda foydalanish uchun yaratilgan maxsus dastur
WAP
(ingl. Wireless Application Protocol
) – simsiz tarmoqlardan foydalanuvchilar uchun standart dastur
Veb-ilovalar
– smartfon foydalanuvchilari uchun saytlarning moslashtirilishi
Xavf
nojo‗ya harakat yuz berishi ehtimolligi, ya‘ni bevosita yoki bilvosita zarar yetkazadigan ko‗ngilsiz hodisa
Tahdid
– mavjud xafv natijasida yuz berishi mumkin bо‗lgan hujum turi. U, asosan, tizim kamchiliklarini о‗rganish natijasida kelib chiqad
Hujum
– buzg‗unchining qandaydir maqsad yo‗lida mavjud himoyalash tizimlarini buzishga qaratilgan harakati. Bunda kutilgan tahdid amalga
oshiriladi
Xavfsizlik
– xavfdan holi, turli hujum va baxtsiz hodisalar tufayli buzilishdan himoyalangan holat himoyalangan holat
Axborot xavfsizligi
—ma‘lumotlarning buzililishi, о‘zgartirilishi yoki yo‘qotilishiga sabab bo‘luvchi har qanday xatti-harakatlardan axborotlarni himoya qilish va
axborot foydalanuvchilariga yetkazilishi mumkin bo‘lgan zararning oldini olish
Axborot xavfsizligii
ta‟minlash
–foydalanuvchi axborotlarini himoyalashga qo‗yilgan me‘yor va talablarning bajarilishi
Axborotlarni
muhofaza qilish
– axborot xavfsizligini, ya‘ni ma‘lumotlarni o‗g‗irlash, yo‗qotish, soxtalashtirish, qalbakilashtirsh, ulardan ruxsatsiz foydalanish va
ko‗paytirishning oldini olishni ta‘minlashga qaratilgan chora-tadbirlar majmuasi.
CIA Triad
Axborot xavfsizligini ta‘minlovchi har bir element (har qanday xavfsizlik nazorati) birgalikda CIA Triad deb nomlanuvchi maxfiylik
(confidentiality), yaxlitlik (integrity) va mavjudlik (availability) shartlaridan biriga yoki bir nechtasiga erishish uchun ishlab chiqilishi lozim.
Do'stlaringiz bilan baham: |