Autentifikatsiya usuli Risk

1-vazifa. Foydalanuvchi qayd yozuvini yaratish(ism familya bo’yicha kamida 2 xil usulda) va quyidagi jadvalni to’ldirish:

Ruxsatni mantiqiy nazoratida autentifikatsiya usullariga quyidagilar kiradi:

1. 
   Login va parol
   
2. 
   Raqamli sertifikatlar
   
3. 
   Biometrik parametrlar orqali autentifikatsiya
   
4. 
   Bir martali parollar generatori (One Time Password)
   
5. 
   Kontaktlar va kontaktsiz smart-kartalar
   
6. 
   Ikki faktorli autentifikatsiya
   

Yuqorida keltirilgan autentifikatsiya usullarining afzallik va kamchiliklarini jadval ko’rinishida ifodalang va risk darajasini baholang. Risk darajasi: YUQORI, O’RTACHA va PAST bo’lishi mumkin. Risk darajasini bahoalagandan so’ng, uni nimaga shunday baholaganingizni tavsiflab o’ting.

Autentifikatsiya usuli	Risk	Afzallik va kamchiliklari
Login va parol	Risk darajasi: YUQORI Login va parol noto’g’ri foydalanishda va himoyalanishda o’girlanishi mumkin	Ustunliklari: Qo’llanislishi oson …. Kamchiliklari: Parol terib ko’rlib topilishi mumkin ….
Raqamli sertifikatlar	…	…
…	…	…

2-vazifa Parollar siyosatini sozlash, foydalanuvchilarni bloklash siyosati, audit siyosatini yaratish(ya’ni yoqish), fayllarga nisbatan ruxsatlarni berish(o’qish, yozish, ustida amal bajarish va hokazo).

3-vazifa: Word document(.doc)lariga parol qo’yish, dasturlarga nisbattan cheklovlar qo’yish(masalan: pdf o’qiydigan dasturga cheklov qo’yish).

4-vazifa: Ilova qilingan variantlar bo’yicha ruxsatlar matritsasini quring. Ruxsat matritsasining bir qismiga misol quyida keltirilgan:

	Fayl	Dastur	Aloqa chizig’i	Relyatsion jadval
Foydalanuvchi 1	orw tizimli konsol	e	rw 8:00 dan 18:00 gacha
Foydalanuvchi 2				a

• 
  o – ruxsat huquqini boshqa foydalanuvchiga berish
  
• 
  r - o’qish
  
• 
  w – yozish
  
• 
  e – bajarish
  
• 
  a – axborot qo’shish
  
• 
  
  

№	FIO	Ruxsatlar matritsasi tuzish uchun ma’lumot
1		User1: faylga yozish, MB ga ma'lumot qo'shish, dasturlarni ishga tushurish huquqini boshqa Userga bergan, kanalda yozish huquqiga ega. User2: dasturni ishga tushurish huquqiga ega, kanalda soat 10:00-12:00 da yozish huqqiga ega.
2		User1: faylni o’qish huquqini console orqali boshqa Userga bergan, MB ga ma'lumot qo'shish huquqini boshqa Userga bergan, dasturlarni ishga tushurish huquqiga ega, kanalda yozish huquqiga ega. User2: dasturni ishga tushurish huquqiga ega, kanalda yozish huquqini console orqali boshqaga bergan
3		User1: faylni o’qish, MB ga ma'lumot qo'shish, dasturlarni ishga tushurish huquqini boshqa Userga bergan, kanalda yozish huquqiga ega. User2: dasturni ishga tushurish huquqiga ega, kanalda soat 10:00-12:00 da yozish huqqiga ega.
4		User1:MB ga ma'lumot qo'shish huquqini boshqa Userga console orqali bergan, kanalda o’qish huquqini boshqaga bergan. User2: dasturni ishga tushurish huquqiga ega, faylga yozish
5		User1: faylga yozish, dasturlarni ishga tushurish huquqini boshqa Userga bergan, kanalda yozish huquqiga ega. User2: dasturni ishga tushurish huquqiga ega, kanalda soat 11:00-15:00 da yozish huqqiga ega.
6		User1: MB ga ma'lumot qo'shish, dasturlarni ishga tushurish huquqini boshqa Userga bergan, kanalda yozish huquqiga ega. User2: dasturni ishga tushurish huquqiga ega, kanalda soat 11:00-15:00 da yozish huqqiga ega.
7		User1: faylni o’qish, MB ga ma'lumot qo'shish, dasturlarni ishga tushurish huquqini boshqa Userga bergan, kanalda yozish huquqiga ega. User2: faylni oqish huquiga ega, kanalda soat 10:00-12:00 da yozish huqqiga ega, MB ma’lumot qo’shish huquqini boshqa Userga console orqali boshqaga bergan
8		User1: dasturlarni ishga tushurish huquqi ega, kanalda yozish huquqiga ega. User2: faylni oqish huquqiga console orqali boshqaga bergan, kanalda oqish huquqiga ega, MB ma’lumot qo’shish huquqiga ega
9		User 1: fayl yozish, MB ma’lumot qo’shish, dasturni ishga tushurish, kanalda yozish User 2: Mb yozish huquqini console orqali boshqa foydalanuvchiga bergan, dasturni ishga tushurish huquqini boshqa foydalanuvchiga bergan
10		User1: dasturlarni ishga tushurish huquqi ega, kanalda yozish huquqiga ega. User2: faylni oqish huquqiga console orqali boshqaga bergan, kanalda oqish huquqiga ega, MB ma’lumot qo’shish huquqiga ega
11		User 1: MB ga ma’lumot qo’shish huquqiga ega, dasturni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan User 2: MB ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvchiga console orqali bergan, – dasturni ishga tushurish va faylni o’qish huquqiga ega
12		User 1: fayl yozish huquqiga ega, dasturni ishga tushurish, kanalda yozish huquqiga ega User 2: MB ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvchiga bergan, dasturni ishga tushurish, faylni o’qish huquqiga ega
13		User 1: foydalanuvchi console orqali faylga yozish huquqiga ega soat 10:00-15:00, dasturni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan User 2: MB yozish huquqini console orqali boshqa foydalanuvchiga bergan, fayllarni o’qish huquqiga ega, dasturlarni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan
14		User 1: Mb ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvchiga bergan, dasturni ishga tushurish, faylni o’qish huquqiga ega User 2: foydalanuvchi consol orqali faylga yozish huquqiga ega soat, dasturni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan
15		User 1: foydalanuvchi consol orqali faylga yozish huquqiga ega soat, dasturni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan User 2: MB ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvhciga console orqali bergan, dasturni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga berish
16		User 1: foydalanuvchi console orqali faylga yozish huquqiga ega soat, dasturni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan User 2: kanalda o’qish huquqga ega, dasturni ishga tushurish huquqini consol orqali boshqa foydalanuvchiga bergan
17		User 1: Mb ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvchiga bergan, dasturni ishga tushurish, faylni o’qish huquqiga ega User 2: MB yozish huquqini consol orqali boshqa foydalanuvchiga bergan, fayllarni o’qish huquqiga ega, dasturlarni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan
18		User 1: Mb ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvchiga bergan, dasturni ishga tushurish, faylni o’qish huquqiga ega User 2: MB yozish huquqini consol orqali boshqa foydalanuvchiga bergan, fayllarni o’qish huquqiga ega, dasturlarni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan
19		User 1: foydalanuvchi consol orqali faylga yozish huquqiga ega soat, dasturni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan User 2: fayl yozish huquqiga ega, MB ma’lumot qo’shish huquqiga ega, dasturni ishga tushurish, kanalda yozish huquqlariga ega
20		User 1: kanalda o’qish huquqga ega soat 10:00-12: 00, dasturni ishga tushurish huquqini consol orqali boshqa foydalanuvchiga bergan, User 2: Mb ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvchiga bergan, dasturni ishga tushurish, faylni o’qish huquqiga ega
21		User 1: MB yozish huquqini console orqali boshqa foydalanuvchiga bergan, fayllarni o’qish huquqiga ega, dasturlarni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan User 2: kanalda o’qish huquqiga ega soat 10:00-12:00, dasturni ishga tushurish huquqini console orqali boshqa foydalanuvchiga bergan
22		User 1: MB yozish huquqini consol orqali boshqa foydalanuvchiga bergan, fayllarni o’qish huquqiga ega, dasturlarni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan User 2: MB ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvhciga console orqali bergan, dasturni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga berish
23		User 1: fayl yozish huquqiga ega, MB ma’lumot qo’shish huquqiga ega, dasturni ishga tushurish, kanalda yozish huquqlariga ega User 2: foydalanuvchi consol orqali faylga yozish huquqiga ega soat, dasturni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan
24		User 1: kanalda o’qish huquqga ega soat 10:00-12: 00, dasturni ishga tushurish huquqini consol orqali boshqa foydalanuvchiga bergan User 2: Mb ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvchiga berish, dasturni ishga tushurush, faylni o’qish huquqiga ega
25		User 1: MB yozish huquqini consol orqali boshqa foydalanuvchiga bergan, fayllarni o’qish huquqiga ega, dasturlarni ishga tushurishni boshqa foydalanuvchiga bergan User 2: Mb ma’lumot qo’shish huquqini boshqa foydalanuvchiga bergan, dasturni ishga tushurish, faylni o’qish huquqiga ega