«avtohamroh» журнали кутубхонаси ЙЎЛ Ҳаракати қоидаларига

Тартибга солинмаган чоррахалар
Транспорт оцими зич ва серқатнов бўлмаган йулларнинг кесиш- 
масидаги чорраҳаларда ҳаракатланиш тартибини имтиёз бел­
гилари, улар бўлмаганида ҳайдовчиларнинг ўзлари ўзаро йўлнинг 
қопламаси бор-йўқлигига, чорраҳага яцинлашаётган транспорт 
воситасининг ўн г ва чап тарафда ж ойлашганлигига қараб белги- 
лайдш ар.
Светофор ёки тартибга солувчи бўлмаган ва шу қатори свето­
форнинг милтилловчи сариқ ишорасида светофор ишламаётган 
чорраҳапар тартибга солинмаган чорраҳа ҳисобланади.
Чорраҳааар йўлларнинг аҳамиятига (даражасига) қараб, тенг 
ахамиятли ва тенг (цамият ли бўлмаган йўллар кесишадиган 
чорраҳаларга бўлинади.
Тенг аҳамиятли бўлмаган йўллар кесишган чорраҳа имтиёз бел­
гилари билан белгиланган ёки цопламаси бор ва цопламаси йўц 
йўлларнинг кесишмаси ҳисобланади.
Тенг аҳамиятга эга бўлмаган йўллар кесишган чорраҳада асо­
сий йўлнинг йўналиши ўзгармаган ёки ўзгарган бўлиши мумкин. 
Асосий йўлнинг йўначиши ўзгарган бўлса, чорраҳа «асосий йўлнинг
62

---

йўналиши» белгиси билан таъминланади. Бундай чорраҳага 
яцинлашаётган ҳайдовчи чорраҳада имтиёз берилган йўналишни 
аниқлай олиши керак.
Чапга ёки унгга бурилаётган ҳайдовчи кесишаётган йўлнинг 
қатнов қисмидан ўтаётган пиёдапарга, шунингдек, велосипед 
йўлкасидан йўлни кесиб ўтаётган велосипедчиларга йул бериши 
керак.
15.9. Тенг аҳамиятга 
эга бўлмаган йўллар 
кесишган 
чорраҳада, 
кейинги 
харакат 
йўналишидан 
қатъи 
назар, асосий йўлдан 
келаётган транспорт воситасига (Р) ик-
кинчи даражали йўлдан келаётган транспорт воситасининг (П) 
хайдовчиси йул бериши керак.
Тенг аҳам ияпии йуллар кесишмаси - «Тенг аҳамиятли йўллар ке­
сишмаси» (1.6) белгиси билан таъминланган ёки таъминланмаган 
цопламачи ёхуд цопламасиз йулларнинг кесишуви.
2.05.02-85 - қурилиш нормалари ва цоидаларга асосан иккинчи 
даражали йулнинг чорраҳага туташ цисмини цопламалаштириш 
кузда тутилган, лекин бу уни асосий йул билан тенг хуқуқли қила 
олмайди.
15.10. Тенг ахамиятга 
эга бўлган йуллар ке­
сишган 
чорраҳада 
рельссиз транспорт во­
ситасининг хайдовчиси 
(У) ўнгдан келаётган транспорт воситалари­
га йўл бериши шарт (Ф).
Бу коидага трамвай хайдовчилари хам ўзаро 
амал қилишлари керак. Бундай чоррахаларда, 
кейинги харакат йўналишидан қатъий назар, 
трамвай рельссиз транспорт воситаларига 
нисбатан олдин ўтиш хукукига эга бўлади.
Тирбандлик туфайли тўхташга маж бур бўлган ҳайдовчи, 
агар у кундаланг йуналишдаги транспорт воситаларининг 
ҳаракатланишига тўсцинлик қиладиган бўлса, унинг чорраҳа ёки 
қатнов қисмлари кесишмасига кириши тақиқланади.
15.11. Асосий йўлнинг йўналиши чорраҳада ўзгарганда, асосий
63

---

йўлда 
ҳаракатланаётган ҳайдовчилар (С) 
ўзаро тенг аҳамиятли йўллар чорраҳасидан 
ўтиш қоидасига амал қилишлари керак.
Иккинчи 
даражали 
йўлларда
ҳаракатланаётган хайдовчилар (Т) ҳам ўзаро 
шу коидага амал қилишлари лозим.
15.12. Чапга бурилишда ёки қайрилиб олишда рельссиз транспорт 
воситасининг хайдовчиси (X) тенг аҳамиятли 
йўлдан қарама-қарши йўналишдан тўгрига 
ёки ўнгга харакагланаётган, шунингдек рух­
сат этилган холларда қувиб ўтаётган транс­
порт воситаларига (Ц) йўл бериши шарт. Бу 
коидага трамвай хайдовчилари хам ўзаро 
амал килишлари керак.
15.13. Агар хайдовчи ўзи харакагланаётган йўлнинг қопламаси 
бор-йўқлигини аниқлай олмаса (қоронғи вақт, лой, қор, ва ҳ.к.) ва 
имтиёз белгилари бўлмаса, унда у ўзини иккинчи даражали йўлда 
деб ҳисоблаши керак. Бунга:
Биринчидан - қор ёки муз остида йўлнинг қопламаси бор ёки 
йўқлигини ангщлаб бўлмайди. Ш у сабабли ҳайдовчи чорраҳани 
тенг аҳамиятлими, йўцми аниҳлай олмайди.
Иккинчидан - баъзи сабабларга кура (қурилиш шилари, йўлни 
таъмирлаш ва шунга ўхшаш) имтиёз белгилари олиб кўйлган ёки 
йўқолиб қолган бўлиши мумкин.
Мана шу икки ҳолатда ҳайдовчи юқорида аитилганларга амал 
қилиши керак.