22
3. SA1 va SA3 kalitlari qo‘shiladi.
4.Sxema quyidagi rejimlarda tekshiriladi:
-qo‘lda boshqarish (SB1 knopkasi):
-programmali boshqarish (SA2 raqam tergich):
qadamli izlagich ishi sonli nidikator yordamida nazorat qilinadi.
Nazorat savollari
1. Qаdаmli izlаgich qаyеrlаrdа qo'llаnilаdi?
2. Qаdаmli izlаgich qаndаy qismlаrdаn ibоrаt?
3. Qаdаmli izlаgichning shаrtli bеlgilаnishi?
6-LABORATORIYA ISHI
STABILLASHTIRUVCHI QURILMANI O‘RGANISH
1.Ishning maqsadi
O‘zgaruvchan kuchlanishli ferrorezonansli stabilizatorning ishlash prinsipini
o‘rganish va uning tavsifnomasini tadqiq qilish.
2. Umumiy tushunchalar
Qandaydir kattalikning (tezlik, suyuqlik sathi, bosim,
aylanish momenti, tok,
qarshilik, kuchlanish va x.k) doimiyligini ta’minlovchi qurilmaga stabilizator
deyiladi.
Avtomatika asosan elektr kattaliklarning stabilizatori qo‘llaniladi.
Ular ikki
sinfga bo‘linidi: parametrik va kompensatsion stabilizator.
Parametrik stabilizatorlar o‘z asosiga chiziqsiz chiqish tafsifnomali elementni
oladi. Chiziqsiz elementning
shu xossasidan foydalanib, chiqishdagi kattalikni
stabillashtiruvchi sxema ishlab chiqiladi.
Kompensacion
stabilizatorlar
qoidaga
asosan,
yuqori
stabillashtirish
koeffitsiyentiga ega bo‘lib, stabillashtirishning
murakkab yopiq avtomatik
sistemasidan tashkil topgan.
Stabilizatorlarning turli konstruktsiyalari va ishlash prinsiplari bo‘yicha
ko‘proq I.F. Borodin muallifligidagi (bildirgichdan) bilib olish mumkin.
Avtomatikada
keng
miqyosda
o‘zgaruvchan kuchlanish parametrik
ferrorezonansli stabilizatorlar qo‘llaniladi. Ushbu
labaratoriya ishida ana shu
stabilizatorlarning ishlash principini ko‘rib chiqamiz.
Stabilizator birlamchi cho‘lgamiga kondensator ulangan transformator 1 dan va
havo oraligi bilan qilingan magnit o‘tkazgich o‘zakli transformator 11 dan tashkil
topgan (6.1-rasm).
Tokning rezonansiga ko‘ra transformator 1 to‘yingan
rejimda ishlaydi va
6.2-rasmdagi tavsifnomani ifodalaydi. (I
chi=
1
=
(4
kir
) Kuchlanishni stabillashtirish
joyida tavsifnomaning ogishi burchak orqali aniqlanadi.