Avtomobil XX asr sivilizatsiyasining yorqin ramzi hisoblana-di

moyining tomchilab tushish haroratini aniqlash asbobi.
ratda) hamda o‘ta nam sharoitda ham ishlay oladigan; Ж – issiqlik ta’siriga chidamli (150°C va undan yuqori haroratlarga chidamli); X – sovuqqa chidamli (minus 40°C dan past haroratlarga ham chi-damli).

Konservatsion yoki himoya moylari З harfi bilan belgilanadi. Ular mexanizmlarni saqlash va ishlatish vaqtida metall sirtlarini korroziyalanishdan saqlash uchun surtiladi.

Tekshirishlar shuni ko‘rsatadiki, surkov moylari o‘z xususiyatla-rini sezilarli darajada yo‘qotmagan holda uzoq vaqt ishlashi mum-kin. Bugungi kunda asosan mukammal ta’mirgacha yoki ma’lum miqdordagi yo‘lni (20–30 ming km) bosib o‘tgunga qadar almash­ tirish talab etilmaydigan agregatlar yaratilmoqda.

Plastik surkov moylari har xil sharoitlarda ishonchli ishlashi uchun quyidagi sifat ko‘rsatkichlariga ega bo‘lishi lozim: yuqori chidamlilik chegarasiga ega bo‘lishi va qiya tekisliklarda, harakat-dagi va qiyin zichlanadigan ishqalanish tarmoqlarida ushlanib turi­ lishi, ya’ni oqib ketmasligi lozim; ma’lum harorat chegaralarida o‘z xususiyatlarini saqlashi, ya’ni ma’lum tomchilab oqish haroratiga ega bo‘lishi; bir jinsli bo‘lishi, ya’ni tarkibida erimay qolgan qism-lar, abraziv aralashmalar va suv bo‘lmasligi; yaxshi barqarorlikka ega bo‘lishi, ya’ni qatlamlanmasligi lozim.

Surkov moylarining turg‘unligi. Surkov moylari o‘z xususi-yatlarini bir qator omillar ta’sirida, birinchi navbatda, haroratning keskin ortishi va moy miqdorining kamayishi ta’sirida qisman yoki butunlay yo‘qotishi mumkin.


Tomchilab tushish harorati. Bu ko‘rsatkich surkov moyining harorat o‘zgarishiga bardosh berish ko‘rsatkichi hisoblanadi. Kon-sistent moylar saqlash va ishlatish sharoitida plastik material ko‘­ rinishida bo‘lishi lozim. Uni suyuq holatga o‘tishiga asosiy sabab-lardan biri uning me’yordan ortiq qizishidir. Shuning uchun ixtiyoriy surkov moyining muhim sifat ko‘rsatkichi quyultirgich asosida hosil qilingan kristall karkasning katta miqdorda yemirili-shi natijasida surkov moyi oquvchanlik xususiyatiga ega bo‘lib qoladigan harorat hisoblanadi. Surkov moylarining plastik holatdan suyuq holatga o‘tish haroratini shartli ravishda tomchilab tushish
156