Avtomobil yo‘llarini qidiruv va loyihalash” kafedrasi

3. Yo‘l toifasini aniqlash.
3.1-jadval

T/r	Avtomobil markasi	Miqdori, %	Joriy yildagi harakat jadalligi, avt/sut	Keltirish koeff.	Joriy yildagi harakat jadalligi, dona/sut	20 yildan keyingi harakat jadalligi, dona/sut	Yo‘l toi-fasi	Xizmat muddati	Xiz. mud. har. miq.
1	Yengil avtomobillar	59	1770	1,0	1770	2638	II toifa	14 yil	2337
2	ЗИЛ 157КД Б (3.2 т)	10	300	1,5	450	671			396
3	КАМАЗ-43101 (6.4 т)	8	240	2,0	480	716			317
4	КАМАЗ-5315 (8.4 т)	5	150	2,5	375	559			198
5	DAF FT 95 (13 т)	4	120	3,0	360	537			159
6	Renault Major R385 (17 т)	4	120	3,5	420	626			159
7	Volvo FH 16 6x4 (20 т)	3	90	3,5	315	470			119
8	MAN F-2000 19.423 (13т)	2	60	3,0	180	269			80
9	MAN F-2000 36.372 (23т)	3	90	3,5	315	470			119
10	MAN OAF 40.502 (28т)	2	60	3,5	210	313			80
	Jami:__100__3000'>Jami:	100	3000		4875	7269			3964

1) N=3000 avt/sut – bu yilgi harakat jadalligi

2) Harakat miqdorining yillik o‘sish koeffitsenti, α= 0,02
3) Oqim tarkibi:

Avtomobil markasi	Miqdori, %	Avtomobil markasi	Miqdori, %
Yengil avtomobillar	59	Renault Major R385 (17 т)	4
ЗИЛ 157КД Б (3.2 т)	10	Volvo FH 16 6x4 (20 т)	3
КАМАЗ-43101 (6.4 т)	8	MAN F-2000 19.423 (13т)	2
КАМАЗ-5315 (8.4 т)	5	MAN F-2000 36.372 (23т)	3
DAF FT 95 (13 т)	4	MAN OAF 40.502 (28т)	2
		Jami:	100

1. 
   Joriy yildagi harakat jadalligi
   

N_j=3000 _________100
X_______________59
X=1770 avt/sut
Qolgan avtomobil markalari uchun ham xuddi shu usulda hisoblaymiz.

2. 
   Turli transport vositalari harakat jadalligini yengil avtomobilnikiga keltirish koeffitsiyentlari ushbu jadval bo‘yicha qabul qilinadi.
   

3.2-jadval

Transport vositalarining turi	Keltirish koeffitsenti
Yengil avtomobillar	1,0
Kajavali motosikllar	0,75
Motosikl va mopedlar	0,5
Yuk avtomobillari, ko‘tarish imkoniyatiga ko‘ra, t:
2,0	1,5
6,0	2,0
8,0	2,5
14,0	3,0
14,0 dan ortiq	3,5
Avtopoyezdlar, ko‘tarish imkoniyatiga ko‘ra, t :
12,0	3,5
20,0	4,0
30,0	5,0
30,0 dan ortiq	6,0
G’ildirakli traktor poyezdlari:
1 ta tirkamali	3,0
2 ta tirkamali va qishloq xo‘jaligi mashinalari	3,5
3 ta tirkamali	5,5
4 ta tirkamali	9,0

3. 
   20 yildan keying harakat miqdorini hisoblaymiz. (Avtomobil markalari bo‘yicha):
   

N₂₀=N_j‧(1+α)^t (3.1)

N_yeng=1770‧(1+0,02)²⁰=1770‧1,49=2638 dona/sut;

N_зил=450‧(1+0,02)²⁰=450‧1,49=671 dona/sut;
N_Kam43=480‧(1+0,02)²⁰=480‧1,49=716 dona/sut;
N_Kam53=375‧(1+0,02)²⁰=375‧1,49=559 dona/sut;
N_Daf=360‧(1+0,02)²⁰=360‧1,49=537 dona/sut;
N_Ren=420‧(1+0,02)²⁰=420‧1,49=626 dona/sut;
N_volvo=315‧(1+0,02)²⁰=315‧1,49=470 dona/su;.
N_Man19=180‧(1+0,02)²⁰=180‧1,49=269 dona/su;
N_Man36=315‧(1+0,02)²⁰=315‧1,49=470 dona/sut;
N_Man40=210‧(1+0,02)²⁰=210‧1,49=313 dona/sut.

4. 
   20 yildan keying harakat jadalligi
   

2638+671+716+559+537+626+470+269+470+313=7269 dona/sut.

5. 
   ShNQ 2.05.02-07 AYga asosan yo‘l toifasini aniqlaymiz (2-jadval).
   

7269 dona/sut harakat jadalligi II toifali avtomobil yo‘liga mos keladi.

6. 
   Xizmat muddati davridagi harakat jadalligini aniqlaymiz (avt/sut)
   

Hududiy me’yorlar bo‘lmaganida yo‘l to‘shamasining hisobiy xizmat muddatini MQN46-2008 F-ilova 6.2-jadvaldagi tavsiyalarga muvofiq belgilashga ruxsat etiladi.


Konstruksiyaning tavsiya etiladigan hisobiy xizmat muddati
3.3-jadval

Yo‘l toifasi	Transport oqimining harakat jadallgi, avt/s	Yo‘l to‘shamasi turi	Yo‘l-iqlim mintaqalaridagi xizmat muddati Tsl, yil
I	>7000	mukammal	14-16
II	3000-7000	mukammal	12-14
III	1000-3000	mukammal	12-14
		engillashtirilgan	10-12
IV	500-1000	mukammal	12-14
		engillashtirilgan	10-12
	100-500	o‘tuvchi	3-9
V	100 gach	engillashtirilgan	10-12
		o‘tuvchi	3-9
		past	2-4

II toifali avtomobil yo‘li uchun xizmat muddati 14 yil deb hisoblaymiz.

N₁₄=N_o‧(1+α)^t (3.2)

N_yeng=1770‧(1+0,02)¹⁴=1770‧1,32=2337 avt/sut;

N_зил=300‧(1+0,02)¹⁴=300‧1,32=396 avt/sut;
N_Kam43=240‧(1+0,02)¹⁴=240‧1,32=317 avt/sut;
N_Kam53=150‧(1+0,02)¹⁴=150‧1,32=198 avt/sut;
N_Daf=120‧(1+0,02)¹⁴=120‧1,32=159 dona/sut;
N_Ren=120‧(1+0,02)¹⁴=120‧1,32=159 avt/sut;
N_volvo=90‧(1+0,02)¹⁴=90‧1,32=119 avt/sut;
N_Man19=60‧(1+0,02)¹⁴=60‧1,32=80 avt/sut;
N_Man36=90‧(1+0,02)¹⁴=90‧1,32=119 avt/sut;
N_Man40=60‧(1+0,02)¹⁴=60‧1,32=80 avt/sut.


Harakat tasmalari soni va ular bo‘yicha harakatning taqsimlanishini hisobga oluvchi koeffitsiyent
3.4-jadval

Harakat tasmalari soni	Yo‘l yoqasidan raqamli tasma uchun koeffitsiyent qiymati
	1	2	3
1	1,00	-	-
2	0,55	-	-
3	0,50	0,50	-
4	0,35	0,20	-
6	0,30	0,20	0,05

7. 
   Hisobiy avtomobillar sonini aniqlaymiz.
   

3.5-jadval

T/r	Avtomobil markasi	Harakat miqdori, avt/sut	Tasmalik koef. (MQN 3.2-j)	St.sum jami his. yuklamaga keltirish koef. (MQN A-ilova 5-jadval)	Hisobiy qoplamaga keltirilgan harakat miqdori
1	Yengil avtomobillar	Hisobga olinmaydi
2	ЗИЛ 157КД Б (3.2 т)	396	0,55	0,01	3
3	КАМАЗ-43101 (6.4 т)	317	0,55	0,06	11
4	КАМАЗ-5315 (8.4 т)	198	0,55	0,35	39
5	DAF FT 95 (13 т)	159	0,55	0,94	83
6	Renault Major R385 (17 т)	159	0,55	1,3	114
7	Volvo FH 16 6x4 (20 т)	119	0,55	1,35	89
8	MAN F-2000 19.423 (13т)	80	0,55	1,07	48
9	MAN F-2000 36.372 (23т)	119	0,55	0,24	16
10	MAN OAF 40.502 (28т)	80	0,55	0,56	25
	Jami:				428

8. 
   Xizmat muddatining so‘nggi yiliga keltirilgan jadallikning N_p qiymati quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
   

= 428 avt/s, (3.3)
bunda f_pol – 3.4-jadval bo‘yicha aniqlanadigan harakat tasmalari soni va ular bo‘yicha harakatning taqsimlanishini hisobga oluvchi koeffitsiyent.
n – transport oqimi tarkibida transport vositalari turli markalarining umumiy soni;
N_t- t markali transport vositalirining ikkala yo‘nalishlarda sutkadagi o‘tishlar soni;
S_{t yig‘} – t markali transport vositasini yo‘l to‘shamasiga ta’sirining
Ilova A ga muvofiq aniqlanadigan Q_his hisobiy yuklamaga nisbati yig‘indili koeffitsiyenti.
3.6-jadval

Harakat tasmalari soni	Yo‘l yoqasidan raqamli tasma uchun koeffitsiyent qiymati
	1	2	3
1	1,00	-	-
2	0,55	-	-
3	0,50	0,50	-
4	0,35	0,20	-
6	0,30	0,20	0,05

Izoh: 1. Tasmaning tartib raqami bitta yo‘nalishda harakami bo‘ylab o‘ngdan hisoblanadi.
2. Yo‘l yoqalarini hisoblash uchun f_pol=N_p0,010 qabul qilinadi.
3.Ko‘p tasmali yo‘llarda (3.3) formula bo‘yicha topilgan f_tasma qiymatlariga muvofiq turli tasma doirasida yo‘l to‘shamasini hisoblab qatnov qismining kengligi bo‘yicha to‘shama o‘zgaruvchan qatlamini loyihalashga yo‘l qo‘yiladi.
4. Chorrahalarda va ularga kirib kelishda (chap burilishni bajarish uchun avtomobillar oqimlarini qayta saflanadigan joylarda va b.) harakatning barcha tasmalari doirasida to‘shamalarni xisoblashda, loyihalanayotgan yo‘l qatnov qismi tasmalarining umumiy soni uchtadan katta bo‘lsa f_tasma=0,50 deb olinadi.


3.7-jadval

Yo‘l to‘shamasining turi	Turli toifa yo‘llarda kn koeffitsiyentining qiymati
	I	II	III	IV	V
Mukammal	1,49	1,49	1,38	1,31	-
Yengillashtirilgan	-	1,47	1,32	1,26	1,06
O’tuvchi	-	-	1,19	1,16	1,04

3.23. Xizmat muddati davomida hisobiy yuklamani konstruksiya sirtidagi nuqtaga qo‘yilishining jamlangan hisobiy soni quyidagi formula:
, (3.4)
yoki:
, (3.5)
ta
formula bo‘yicha aniqlanadi.
bunda; n – avtomobillar markalarining soni;
N_nt – xizmatning birinchi yilida t- markali avtomobillarning sutkalik harakat jadalligi (ikkala yo‘nalishda ham), avt/d;
N_p – xizmat muddatining so‘nggi yilida keltirilgan jadallik, avt/d;
T_rdg – konstruksiyaning deformatsiyalanishini ma’lum holatiga muvofiq bir yildagi hisobiy kunlarning hisobiy soni (Ilova F ga muvofiq aniqlanadigan); T_rdg=205
k_n –jamlangan harakatni o‘rtacha kutiladigan harakatidan og‘ishining ehtimolligini hisobga oladigan koeffitsiyent ( 3.7-jadval); k_n=1,49
K_c –jamlangan koeffitsiyenti (Ilova F ning, P 6.5-jadvaliga qarang) quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi/
= , (3.6)
bunda; T_sl – hisobiy xizmat muddati (Ilova F ning, P 6.2-jadvaliga qarang); T_sl=14 yil
q – mazkur turli avtomobilni yillar bo‘yicha harakat jadalligi o‘zgarishining ko‘rsatkichi. q=1,02