Автомобилларда юк ва пассажирлар таши асослари

= 0,5.
149

---

5-жадвал.
М
а
р
ш
р
у
т
 
т
а
р
т
и
б
и
s
1
1
и
2
a
n.
5
Қа
е
рг
а 
ва
 
к
и
м
г
а
 
ю
к
к
е
л
т
и
р
и
л
а
д
и
Ю
к
 
т
у
р
и
Ю
к
 
ҳ
а
ж
м
и
, 
м
и
н
г
, 
т
.
1
«
1
п
U
*fiK
to
ч
V
А
в
т
о
м
о
б
и
л
ь
 
м
а
р
к
а
с
и
I
A
Б
кум
3 0
1 . 0
8
ю
-
1 2
0 . 2
0 . 1
24
М А З -
Б
А
-
-
-
-
-
1 0
-
-
-
24
5 0 3
2
В
Г
т а -
2 0
1 , 0
1 2
16
-
14
0 ,4
0 .3
2 0
Г А З-
ра-
53
л и
юк
Г
Д
-
-
-
-
-
8
-
-
-
24
д
Е
т а -
16
0 . 8
-
1 2
-
-
0 .4
0 ,3
24
р а -
л и
ю к
E
Ж
-
1 2
0.6
-
14
-
-
0 .4
0 . 2
2 2
Ж
В
-
-
-
-
-
6
-
-
-
24
3
3
И
й и -
2 0
1,0
5
15
-
1 2
0 .5
0,3
25
3 и л -
Ғ И Л -
13 0
ма
юк
И
3
-
2 0
0 , 8
-
15
-
-
0 ,5
0 .3
25
2. 
А втом обилнинг кун давом идаги юкли қатновлари с о ­
нини аниқлаймиз:
7
 
-
Т м р м У т 
_
11,6 7 0 ,3 2 4  
к 
I ^ k + P m V t I o - t
Ю + 0 . 5 - 2 4 0 .3
Қатновлар с о н и н и яхлит 10 га келтириб, вақт сарф ла- 
рини қайта ҳи собл ай м и з.
М арш рутдаги вақт:
Т 1 _ Z e j 1 ю қ
РмУг- 
t o - r ) ^ 1 0 (1 0 + 0 ,5 • 2 4 - 0 . 3 ) _
p MVT 
0 , 5
2 4
1 1 , 3 3 с о а т .
15 0

---

Шлртли бслгиляр:
А
АТК 
О Юк пунктларн
 
 
Юкли қатнов
Бўш қатнов
2 1 - р а с м . Б и р г у р у ҳ м а р ш р у т л а р д а г и т р а н с п о р т  
в о с и т а с и и ш и ҳ и с о б и .
А втом обилнинг иш да бўлиш вақти:
Т
= Т ' + t = 11,33 + 0,33 = 11,66 соат.
и ш
м
о
1 
1
3. А втом об и лн и н г б и р ку н л и к иш ун ум и н и ҳи соб лай - 
миз:
тон нада
Q ^ q , , - Y T- Z ^ = 7 - 1 ,0 - 10,0 = 70 т. 
то н н а - кил о м етрд а
P
k
= Q
k
U = 7° - 10 = 700 ткм.
4. Ю кларни таш и ш учун зарур бўлган автом об и ллар 
сони
* Орежа _ 30 000 _
,
а
к з 0 к ~ 30 70 
т 
~
5. Ю к таш и ш ч и зм аси га кўра ав то м о б и л н и н г б и р кун ­
л и к умумий қатн о в м асоф аси қуй и даги ч а бўлади:
+ ^ + 
+ 8 - 1 0 =198 км.
151

---

Йўлдан ф ой далан иш к о эф ф и ц и ен та
3
^
: i y o = 0 ; 05
В Г Д Е Ж В марш рут (2 1
-р а е м ). Ч и зм ага кўра м азкур 
м арш рут ҳалқаси м он бўлиб, у н и н г ГД ва ЕЖ йўл бўлагида 
автом обиль бўш (кж еиз) қатнайди. Ҳ алқасим он маршрутда 
иш ловчи автом об и ль и ш и ни ҳи соблаш да м арш рут бўйича 
ай л ан и ш вақтидан ф ой далан и л ад и, м аятм икли м арш рут­
да эса қатновлар вақтидан ф ой далан илад и .
1. А втом об и лн и н г марш рутда и ш лаш вақти:
т м = Т НШ
- 1 о = 1 4 - Д = 1 4 - 0 , 5 = 13,5 соат.
2. А втом об и лн и нг марш рутдаги бир ай лан и ш вақти:
= t„B + t xBr + t,r + 1,г я + 1? + ‘,ЛЕ+ t,E + tE+ ‘Г + чж +
iBI 
|1Д 
|ДЕ 
|ЕЖ
I 
‘ ю ц + t r +
б қ _ 4 - Г Д +
j Е I ♦ Е , 
‘ ю қ
, * ж 4-
^ l x 
Г«> + ^ W T + t r + ^ П Г + 1 о + т а 1 Г + 1 т + 1 . + И Е Г + Ч
+
, В Г
] Г Д
+ t r +
бА
r 
Ў Р ‘ 
' УТ
ДЕ ' ‘т • 
• 
y t
+ S " = 0’4 + ^ + 0 ’3 + ^ + 0 ’4 + i l + 0 ’3 + 0 ’3 + 5
+ 0 ' 2 +
+ А = 0,4 + 0,67 + 0,3 + 0 ,4 + 0,4 + 0 ,5 + 0,3 + 0,3 + 0,64 +
+ 0,2 + 0,25 = 4 ,36 соат.
3. А втом об и лн и н г марш рутдаги бир кунлик ай л ан и ш - 
лар со н и н и ан и кд ай м и з:
7
= т м - 1^’^ — 
т.
1
а и л
,
л 
• + 1
1ай л
4. А йланиш лар со н и н и яхлит 3 га келти ри б, вақт сарф - 
л ар и н и қайта ҳи соблай м из.
М арш рутдаги вақт:
Т 1 =
Z L
' t.,u = 3,0 • 4,36 = 13,08 соат.
И ш даги вақт
V =
Т ^ + to = 13,08 + 0,5 = 13,58 соат.
152

---

5. А втом об и лн и нг бир ку н л и к иш ун ум и ни топам из:
то н н ада
Q
k
= ч„( у вг+ у ДЕ + у ЕЖ) • 
=
= 4,0 (1,0 + 0,8 + 0,6) 3,0 = 28,8 т;
то н н а -к и л о м етр д а
Р = Я „ (Увг 1?,КГ+Удв 12кЕ + У ЕЖ 11Ж) Z a, : =
= 4 (1 ,0 - 16 + 0 ,8 - 12 + 0,6 14) • 3,0 = 374 ткм .
6. Реж адаги ю кларн и таш и ш учун зарур булгаи ав то ­
м обиллар сони:
а
_ 0
вг
+0
де
+0
еж
К3 0 к
М арш рут бўйлаб таш и л у в ч и ю кл ар \ а р хил с и н ф га 
мансуб бўлгани учун, уларни келтириш коэф ф и ц и ен ти ор- 
қали бир си н ф га келти ри ш зарур. Б ар ч а ю кларн и 1-с и н ­
фга келти ри ш анча ен ги лл и к беради.
Q
= О * -.
х< кел т. 
у
1 х
бунда Q x— м уайян си н ф га м ансуб ю к ҳаж м и , т; Yx— му- 
ай ян си н ф га мансуб ю к учун юк кўтарувчан ликдан ф о й ­
д ал ан и ш коэф ф и ц и ен ти .
Ю қорида ай ти лганларга кўра, м арш рутн и н г Д Е бўла- 
гидаги келтирилган ю к м икдори:
q ^ e 
= 9 ^ 1 =
.16 М = 20 000 т.
к е л т , 
у Д Е
( ) ,8
Е Ж бўлакдаги келтирилган ю к ҳажми:
дЕЖ = 0 ! ^ = 1 2 Ш = 2 0 0 0 0
т
^ к е л т . 
Т
е х
0 - 6
Ю қ о р и д а а й ти л га н и га кўра, м ар ш р у тд а таш и л у в ч и
ю кл ар н и н г барчаси 1-с и н ф га м ансуб ю кларга к елти ри л - 
ди ва бу ҳаж мдаги ю кларн и таш и ш учун зарур автом о-
153

---

биллар сони а н и к /т н и ш и керак. Агар м арш рутнинг бирор 
бўлагидаги таш илувчи ю клар ҳаж ми б ош қа м арш рутнинг 
бош қа бўлагидаги ю к ҳаж мидан кўп (ёки кам) бўлса, айни 
бўлакдаги ф ар қ у ч у н қўш им ча м аятн икли марш рут тузила- 
ди. Агар м арш рутнинг Д Е бўлагидаги 2-син ф га мансуб юк 
ҳажми 18 000 т бўлса, унинг 16 000 тон н аси н и таш иш ҳал- 
қасим он маршрутга киритилади. 2000 т юк учун эса алоҳи- 
да м аятникли м арш рут тузиш лози м бўлади.
Б и зн и н г м и сол и м и здаги ю кларн и таш и ш учун зарур 
бўлган автом оби ллар сони:
л ;= 20 000 т + 16 000 т + 12 000 т _
3 
30 • 28,8 т
7. А втом об и лн и н г б и р ку н л и к б оси б ўтган м асоф аси:
L 
= 1
7' + fl1 + Iм ) — 1 =
суг 
айл. 
айл» 
' 0 
0
>
бқ
= (16 + 8 + 12 + 14 + 6) • 3,0 + (6 + 6 ) - 6 = 174 км.
8. А втом обилнинг йўлдан ф ойдаланиш коэф ф и ц и ен ти
о
• ю қ^ а. и , _
!ю қ + 1юқ ) • 4 п л _ (16 + 12 + 1 4 ) - 3
Р 
Lcyr 
Lcyr 
174
О рқага ҳам ю кли қатналадиган З И З м аятн икли м арш - 
рути.
1. А втом об и лн и н г марш рутдаги иш вақти н и ан и к д ай ­
миз:
Т м= Т иш- 1 о = 1 2 - А = 1 2 - 0 , 2 =11,8 соат.
2. Бир ав то м о б и лн и н г кун д авом и даги қатновлар с о ­
н и н и ҳисоблайм из:
7 _
11.8 1.0 25 _ о
* 
15 + 1,0 25 0.8 
0 ’
Қ атн о в со н и н и яхлитлаб (8 бутунга келти ри б ), иш ба- 
ж ариш вақтл ари н и қ ай та ҳ и соб лай м и з . Агар қатновлар
154

---

со н и н и т о қ 9 бутунга келти рсак, иш к у н и н и н г сўнгида а в ­
т о м о б и л ь м а р ш р у т н и н г И н у қ т а с и д а б ў ли б , н о л и н ч и
қатнов м асо ф аси н и н г кўп ай и ш и га олиб келарди. Ш у н и н г 
учун қатновлар со н и н и ж уф т сон 8 га келтирдик.
3. А втом об и лн и н г иш вақтл ари н и қайта ҳи соблай м из:
марш рутдаги вақт
„ I
8 ( 1 5 + 1 , 0 ' 2 5 0 ,8 )
, , л
1
,
0 . 2 5
------ - = 11,2 соат;
иш вақти
Т 1 
= V + i =
11,2 + 0 , 2 = 11,4 соат
и ш
м 
О 
’
’ 
’
4. Бир ав то м о б и лн и н г ку н л и к иш унуми:
тон н ад а