Avtotransport vositalari servisi asoslari

1-jadval. Respublikamizda avtoservis xizmati ko’rsatuvchi sub’ektlar tomonidan bajarilayotgan
xizmatlar hajmining taqsimlanishi 10.1-jadval (2002 01 y.y).
Hizmat ko’rsatuvchi
Xizmatlar hajmi, % hisobida
sub’ektlar
Umu-
miy
SHundan xizmat va ta’mirlash
ishlari hajmi
1. “Uzavtotexxizmat” xissadorlik boshqarmasi
50,3
40,0
2. “UzAvtoLada” xissadorlik assotsiatsiyasi
12,4
55,0
3. “Toshkent “Lada” xissadorlik assotsiatsiyasi
2,5
58,0
4. Mustaqil avtoservis korxonalari (xususiy sektor)
20,0
90,0
5.Qo’shma va avtoservis korxonalari
00,2
30,0
6. Avtotransport korxonalari
11,4
90,0
7. Boshqalar
3,2
95,0
Jami
100,0
Rivojlangan Yevropa davlatlari, AQSH hamda Yaponiya mamlakatlari avtoservislari amaliyoti
va tajribalari.
Avtoservis sohasidagi ilg’or xorijiy tajribalarga kelsak, yuqorida aytib o’tganimizdek, avtoservis
Yevropa, AQSH va boshqa mamlakatlarda avtomobil sanoati va transporti bilan teng tarixga ega, u bilan
birga tug’ilib, birga hamkorlikda rivojlanib kelayapti. SHuning uchun bu mamlakatlarda ko’rsatayotgan
xizmatlarning sifati ham, madaniyati ham yuqori va ko’lami kengdir. Rivojlangan mamlakatlar
hududlarining barcha shaharlari, qishloqlari va boshqa aholi yashovchi punktlari, shaharlararo yo’l
bo’ylari, dam olish zonalari turli darajada va xildagi avtoservis xizmati ko’rsatuvchi korxonalar tarmog’i
bilan qoplangan.
Masalan, XX asrning 90-yillari oxirida 200 mln.dan ortiq avtomobil parkiga ega bo’lgan AQSHda
(shundan 80% yengil avtomobillar, 19,7% yuk avtomobillari va 0,3% avtobuslar), avtoservis xizmati
ko’rsatuvchi korxonalar va punktlar soni 58500 ta bo’lgan [13]. SHundan 11000 tasi ASSlar va
avtoustaxonalar, 85 mingi savdo bazalari va do’konlari, ijaraga olish punktlari bo’lgan. AQSHdagi
AZSlarning ko’pchiligida (yo’llar bo’ylaridagida 100%, umumiy olganda 70%) ayrim texnik xizmat va
mayda ta’mirlash ishlari bajariladi (1-3 postli). Yuqorida ko’rsatib o’tilgan avtoservis korxonalari
bo’yicha texnik xizmat va ta’mirlash ishlarining taqsimlanishi taxminan quyidagicha:
Россия ва бошқа
давлатлар-даги
дилерлик тармоқ
станциялари
Хусусий сектор автосалонлари ва техник хизмат
кўрсатиш станциялари