Axborot texnologiyalaring asosiy tushunchalari

fan-taxnika taraqqiyotini, jamiyatni demokratlashtirish va
intellektuallashtirish
sifatida foydalanish
jarayonlarini jadallashtirishni taʼminlaydigan jamiyat boyligi
tushuniladi.
Darxaqiqat, jamiyatni axborotlashtirish - inson hayotining barcha jabxalarida intellektual faoliyatning rolini oshirish bilan bogʼlik obʼektiv jarayon hisoblanadi.
Jamiyatni axborotlashtirish respublikamiz xalqi turmush darajasining
fan-
yaxshilanishiga, ijtimoiy ehtiyojlarning qondirilishiga, iqtisodning usishi hamda
texnika tarakkiyotining jadallashishiga xizmat qiladi.
Jamiyatni axborotlashtirish jaraenini 5 asosiy yoʼnalishga ajratish mumkin:
Mexnat, texnologik va ishlab chiqarish jarayonini avtomatlash- tirish
Ilmiy tadkikotlar, loyihalash va ishlab chiqarishni axborotlash-tirish
Tashkiliy- ‘iqtisodiy boshqarishni axborotlashtirish
Аxoliga xizmat koʼrsatish soxasini
axborotlashtirish
Talim va Kadrlar tayorlash jarayonini axborotlashtirish

Avtomatlashtirish tushunchasi

Автоматлаштириш – деганда инсон иштирокисиз бирор бир маҳсулотни ишлаб чиқариш ёки хизмат кўрсатиш тушунилади.
Ишлаб чиқаришни автоматлаштириш – машиналаштирилган ишлаб чиқаришни назорат қилиш ва бошқариш ишларини автоматик қурилмалар зиммасига юклаш ҳисобланиб, ишлаб чиқаришни механизациялаштиришнинг юқори босқичи. Фан ва техника тараққиётинннг асосий йўналишларидан биридир. Меҳнат унумдорлиги, мақсулот сифати, меҳнат маданияти ва бошқа омиллар ишлаб чиқариш кўрсаткичларини юқори даражага кўтариш имконини беради. Ишлаб чиқаришнинг қисман (локал), ялпи (комплекс) ва тўла автоматлаштириш босқичлари мавжуд.
Қисман автоматлаштириш босқичида ишлаб чиқаришнинг алоҳида иш турлари (суюқлик сатҳи
баландлиги, температура, босим ва бошқалар) ни ростлаб туриш ишлари автоматлаштирилади.
Ялпи автоматлаштириш босқичида бир неча қисмлари автоматлаштирилган иш турлари, бўлим, сех, корхона миқёсида ўзаро боғланган бўлади, ягона автоматик мажмуа сифатида муайян дастур бўйича бошқарилади. Бошқариш ишлари одам (оператор) назорати остида ўтади.
Тўла автоматлаштириш босқичида эса ишлаб чиқариш жараёнининг барқарорлиги, иш турлари ўзгармаслиги ишнинг юқори самарали бўлишини таъминлайди. Одам учун хавфли ишлаб чиқариш шароитларида тўла автоматлаштиришдан фойдаланиш айниқса ўринли бўлади.