Axborot xavfsizligi protokollari fanidan yakuniy nazorat savollari protokolning vazifalari va xususiyatlarini keltiring?

AXBOROT XAVFSIZLIGI PROTOKOLLARI FANIDAN YAKUNIY
NAZORAT SAVOLLARI
1. Protokolning vazifalari va xususiyatlarini keltiring?
Protokol – 2 yoki undan ortiq tomonlar bajaradigan, biror-bir masalani yechish uchun loyihalashtirilgan harakatlar ketma-ketligini protokol xisoblanadi. Protokolni yakka tartibda bajarib bo’lmaydi.
Xususiyatlari :

• 
  amallar boshidan oxirigacha tartibga ega, yaʼni hech bir amal undan oldingisi tugamaguncha boshlanmasligi kerak;
  
• 
  protokolning har bir ishtirokchisi protokolga bo‘ysunishi shart;
  
• 
  har bir amal aynan aniqlangan bo‘lib, ikki xil maʼno kasb etmasligi kerak, har bir vaziyatdan aniq chiqish yo‘li bo‘lishi kerak;
  
• 
  protokol uchun bitta ishtirokchining bo‘lishi yetarli emas (ikki yoki undan ortiq bo‘lishi kerak);
  
• 
  protokolning barcha ishtirokchilari avvaldan bajariladigan amallar ketma-ketligi bilan tanish va uni bajarishga rozi bo‘lishlari kerak;
  
• 
  tomonlar biror bir aniq vazifani bajaradilar – bu maqsadsiz amallar bo‘lmasligi kerak.
  
• 
  protokol to‘liq bo‘lishi lozim – unda aniq harakatlar keltirilishi kerak.
  

2. Vositachi yordamidagi protokollar qanday amalga oshiriladi?
Mediator yordamidagi protokollar odatda mijoz-server arxitekturasi yordamida amalga oshiriladi, bunda vositachi mijozlar o'rtasidagi aloqani osonlashtiradigan markazlashtirilgan server vazifasini bajaradi. Mediator dasturiy komponent yoki maxsus apparat qurilmasi bo'lishi mumkin.

Mediator yordamida protokolni amalga oshirishning umumiy jarayoni quyidagi bosqichlarni o'z ichiga oladi:

1. Protokolni loyihalash: Birinchi qadam mijozlar o'rtasida muloqot qilish uchun ishlatiladigan qoidalar va xabarlarni belgilaydigan protokolni loyihalashdir. Bu vositachi va mijozlarning rolini, almashiladigan xabarlar turlarini va qabul qilingan xabarlar asosida amalga oshiriladigan harakatlarni aniqlashni o'z ichiga oladi.

2. Mediatorni amalga oshirish: Mediator keyinchalik dasturlash tili yoki apparat tavsifi tili yordamida amalga oshiriladi. Mediator bir nechta mijoz ulanishlarini boshqarish va davom etayotgan aloqa haqida davlat ma'lumotlarini saqlash uchun mo'ljallangan bo'lishi kerak.

3. Mijozlarni amalga oshirish: Mijozlar mediatordan alohida, odatda TCP/IP kabi tarmoq protokoli yordamida mediatorga ulanadigan dasturiy ilovalar sifatida amalga oshiriladi. Mijozlar protokol qoidalariga muvofiq xabarlarni yuborish va qabul qilish uchun javobgardir.

4. Mijozlarni vositachiga ulang: Keyin mijozlar tarmoq protokoli yordamida mediatorga ulanadi. Ulangandan so'ng, vositachi mijozlar o'rtasida xabarlarni uzatish orqali ular o'rtasidagi aloqani osonlashtirishi mumkin.

5. Protokolni sinab ko'ring va aniqlang: Protokol kutilgandek ishlashi va yuzaga kelishi mumkin bo'lgan muammolarni aniqlash uchun sinovdan o'tkaziladi. Protokolning ishlashi va ishonchliligini oshirish uchun sinov natijalari asosida uni takomillashtirish kerak bo'lishi mumkin.

Vositachi yordamidagi protokollarni amalga oshirish mediator va mijozlarni loyihalash va amalga oshirishni, ularni tarmoq protokoli yordamida ulashni, shuningdek, kutilgandek ishlashini ta'minlash uchun protokolni sinovdan o'tkazish va takomillashtirishni o'z ichiga oladi.