Axborot xavfsizligiga taxdid-bu buzg’unchaining biror bir maqsad yo’lida aktning mavjud ximoyalash tizimlarinni buzushga qaratilgan xarakati

Axorot xafsizligi maqsadi

Foydalanuvchanlik- bu malum vaqt
butulnki
maxfiylik

Axborot xavfsizligiga taxdid-bu buzg’unchaining biror bir maqsad yo’lida AKTning mavjud ximoyalash tizimlarinni buzushga qaratilgan xarakati

• Axborot xavfsizligiga taxdid-bu buzg’unchaining biror bir maqsad yo’lida AKTning mavjud ximoyalash tizimlarinni buzushga qaratilgan xarakati

Axborot xavfsizligi taxdidlarning turlari

Taxdid
turlari
Suniy
tasodifiy
qasdan
Tabiy
Tabiy xodisalar
texnikaviy

Tabiy xarakterdagi taxdidlar

tabiy
yongin
Suv bosishi
Yer qimirlashi
Magnitli dovuy
Tadioaktiv nurlanishlar
texnikaviy
AT mustaxkamligi
Taminot tizimlari

Axborot xavfsizligiga suniy taxdidlar

Tasodifiy

• Foydalanuvchilarning xatoliklari;
• Foydalanuvchilarning oquvsizligi va masulyatsizligi
• Axborot tizimlaridagi xatoliklar
• QASDAN
• Axborot tizimlaridagi fizik tasir etish;
• Axborotlarni o’g’rilash;
• Xakerlik xujum

Buzuvchilar (xaker)ning asosiy o’ljasi bu axborot xisoblanadi

Axborot sifatlari:

• Axborot tizimlariga ,Ijtimoiy tarmoqlar va electron pochtaralga kirish uchun foydalanuvchining parpl/login;
• Elektron to’lovni amalga oshirishga yordam beruvchi “electron xamyon uchun parollar;

AKT va axborotlarga taxdidlar

• DoS va DDoS xujumlari
• DoS – Denial of Service- xizmat ko’rsatishga rad etish
• DDoS-Distributed Denial of Service – xizmat ko’rsatishga taqsimlangan rad etish
• Fishing – veb sayitlarga noqonunish kirish firibgarlik mualliflik xuquqini buzish,kredid kartochkalarni raqami va bank rekvizitlarni o’zgartish kabi xuxuqbuzarliklar
• Farming – bu fishingni bir turi bolib ,bunda foydalanuvchi xaqiqiy veb-saydga kirmoqchi bolsa,foydalanuvchini avtomatik tarzda qalbaki veb –saytga yonaltiradi

AKT va axborotlarga taxdidlaar

• Zararli dasturiy maxsulotlar – bu axborot tizimlaridagi malumotlarni xamda dasturiy malumotlarni ozgartirish,kochirib olish,ochirish foydalanuvchanlarni maxfiy malumotlaridan noqonuniy foydalanishdir.
• Spam- turli xildagi reklama va xabarlardan iborat,foydalanuvchilarning xoxishi ixtiyorsiz ,electron manziliga kelb kelb tushgan xatlar

Axborotlarni ximoyalashning asosiy elematlari

• Antivirus;
• Antispam;
• Tarmooqlararo ekranlar (firewall);
• IDS/IPS tizimlari;
• DLP tizimlari;
• Axborot xavfisizlihgi siyosati va boshqa AX soxasidagi normative xuquqiy xujjatlat.