Axborotni ximoya qilish deganda

Kirish

Tez rivojlanib borayotgan kompyuter axborot texnologiyalari bizning kundalik xayotimizning barcha jabxalarida sezilarli o’zgarishlarni olib kirmokda. Xozirda ―axborot tushunchasi‖ sotib olish, sotish, biror boshka tovarga almashtirish mumkin bulgan maxsus tovar belgisi sifatida tez-tez ishlatilmokda. Shu bilan birga axborotning baxosi kup xollarda uning uzi joylashgan kompyuter tizimining baxosida bir necha yuz va ming barobarga oshib ketmokda.
Axborotni ximoya qilish deganda:
 Axborotning jismoniy butunligini ta’minlash, shu bilan birga axborot elementlarining buzilishi, yoki yo’q qilinishiga yul kuymaslik;
 Axborotning butunligini saklab kolgan xolda, uni elementlarini kalbakilashtirishga (o’zgartirishga) yul kuymaslik;
 Axborotni tegishli xukukularga ega bulmagan shaxslar yoki jarayonlar orkali tarmokdan ruxsat etilmagan xolda olishga yul kuymaslik;
 Egasi tomonidan berilayotgan (sotilayotgan) axborot va resurslar fakat tomonlar urtasida kelishilgan shartnomalar asosida kullanilishiga ishonish kabilar tushuniladi.
Yuqorida ta’kidlab utilganlarning barchasi asosida kompyuter tarmoklari va tizimlarida axborot xavfsizligi muammosining dolzarbligi va muximligi kelib chikadi. SHuning uchun xozirgi kurs Respublikamizning oliy va urta maxsus ukuv muassasalari ukuv rejalarida munosib urin egallaydi.
Kursni uzlashtirish natijasida talaba quyidagilarni bilishi shart;
 kompyuter tarmoklari va tizimlaridagi axborot xavfsizligiga taxdid solishi kutilayotgan xavf xatarning moxiyatini va okibatlarini tushunishi;
 kompyuter tarmoklari va tizimlarida axborotni ximoya qilish buyicha kuyiladigan asosiy talablar va asoslarni uzlashtirish;
 kompyuter tarmoklari va tizimlarida axborot xavfsizlagini ta’minlashda kullaniladigan zamonaviy usullar va vositalarni bilish;
 tizimlarda axborot butunligi va ishochligini buzuvchi viruslar va boshka manbalar mavjudligini tizimli tekshirishni ta’minlash va ularni zararsizlashtirish buyicha choralarni kurish;
 axborotni ximoya qilishda kullaniladigan zamonaviy amaliy tizimlar va dasturiy maxsulotlarni ishlata olish;