Jismoniy
|
Ruhiy
|
Pedagogik
|
Ijtimoiy
|
irsiy
kasallik,
ko‘rish
qobiliyatining
buzilishi, eshitish qobiliyatining buzilishi,
suyak
tayanch
tizimidagi kasalliklar, nogironlar
va boshqalar.
|
ruhiy
rivojlanishning buzilishi, aqliy
qoloqlik,
nutq
buzilishi,
o‘ta iqtidorlilik.
|
umumiy o‘rta ma’lumot
olishdan chetga chiqish, kasbiy ta’lim olishdan chetga chiqish, o‘zlashtirishda orqada qolish.
|
yetimlik;
xulq-atvor
me’yoridan
og‘ish;
aroqxo‘rlik;
norkamaniya;
toksikomaniya;
fohishabozlik;
daydilik,
o‘g‘rilik va b.
|
7.2.O‘smirlik yoshida deviasiyaning yuzaga kelishi shart - sharoitlari Bolalar, o‘smirlar va umuman ba’zi jamiyat a’zolarining jamiyat tan olgan me’yorlarga zid keluvchi hatti-harakatlarni namoyon etishi birdaniga, o‘z-o‘zidan bo‘ladigan hodisa emas. Insonlarning shunday yo‘l tutishiga nimadir sabab bo‘ladi.
Deviant xulq-atvor: uni bartaraf etish mumkin(mi?)
“Xulq atvor” deganda, jismoniy va ijtimoiy ehtiyojlarni qondirish, ijtimoiy muhitga nisbatan yo‘naltirilgan, insonga xos xatti-harakat, jarayon majmuini nazarda tutamiz. Ijtimoiy xulq-atvor sub’yekti alohida shaxs, individ yoki guruh bo‘lishi mumkin. Individning ijtimoiy xulq-atvori jamiyatning ijtimoiy tuzilmasi xususiyatlaridan kelib chiqib shakllanadi. Xorijlik psixolog olimlar xulq og‘ishini “deviant” atamasi bilan nomlab, uni jinoiy (kriminal), delinkvent (jinoyatgacha bo‘lgan) va axloqsiz (amoral) xulq-atvor kabi tiplarga ajratadi.
Bolalar va o‘smirlarda o‘qishga, bilim olishga nisbatan qiziqishning yo‘qligi ularning ruhiy-ma’naviy olamiga, xulq-atvoriga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Maktab tartib-qoidalarini buzuvchi, sust o‘zlashtiruvchi, sinfdoshlari, o‘qituvchilari bilan tez-tez tortishib, janjal chiqaruvchi va “ikkichi” o‘smirlar ko‘pincha shu tipdagi to‘daga qo‘shilib ketadilar. Oqibatda ular keyinchalik katta yoshdagi kriminogen xulqli, ilgari sudlangan kishilarning sherigiga aylanishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |