Ayemgi rim arxitekturasi. Rim imperiya arxitekturasi áyyemgi Rim arxitekturasınıń jetiskenlikleri

III dáwir
Áhmiyetine kóre, Rim arxitektorchiligi tariyxındaǵı eń nátiyjeli dáwir. Baslanıwı Avgust respublika taxtiga kelgen waqıttan baslap esaplanadı hám eramizǵa shekemiy 138 jılda tawsıladı. e.
Rimliklerdiń texnologiyalarında betonnan aktiv paydalanıw baslanadı. Bazilika, cirk hám kitapxanalar qurılısında jańa basqısh baslanadı. Eń jaqsı aravachilarni anıqlaw ushın sınaqlar bolıp ótti. Ataqlılıq erisiw jańa túri monumental kórkem óner - jeńis arsha aǵashı. Usınıń menen birge, keleshektegi imperiyaning jańa jeńislerine tuwrı keletuǵın jańa imaratlar járdeminde texnika turaqlı túrde jetilistirildi.

Rim kórkem óneri grek strukturaları sıyaqlı elegant emes edi, lekin qurılıstıń texnikalıq uqıpı ásirler dawamında eń joqarı dárejede saqlanıp qaldı. Kolizey (áyyemgi dáwirdiń eń iri amfiteatri) hám Panteon sıyınıwxonasi (qudaylar atı menen qurılǵan ) dúnyaǵa ataqlı boldı.

Grek arxitektorchiligining ayriqsha qásiyetleriniń kiritiliwi úlken dańq shıǵardı hám Evropaning batıs hám arqa aymaqlarına qádem taslawdı dawam ettirdi. Kópshilik grek arxitektorları túp nusqadan kóre jaqsılaw saqlanıp qalǵan grek nusqaların buyırtpa etken rimlikler járdeminde ataqlı boldı. Rimlikler, greklerden ayrıqsha bolıp esaplanıw, ózleriniń músinshilik dástúrleri kontseptsiyasına ámel etiwgen. Olar óz ájdadlarınıń prototiplarini kórsetiw ushın ózleriniń byustlarini yasadilar. Grekler bolsa bunday háykellerdi úyde kórkem óner shıǵarması retinde isletiwgen. Rim portret kórkem óneriniń bul ápiwayılıǵı hám jaqtı individuallıǵı biz ushın onı jańa tárepden kórsetedi.

Bul dáwir dawamında barlıq arxitekturalıq imaratlar rawajlanıw, rawajlanıwlasıw, ullılıq dárejesin asırıw basqıshlarınan ótedi. Sánatlilik elementleri keń qollanıladı hám birinshi ret shıǵıs kórkem óneriniń qásiyetleri sirpanishni baslaydı.

IV dáwir
Adrian hákimiyattan ketkeninen keyin, Rim arxitektorshılıq kórkem óneri demde tómenlewdi baslaydı. Ilgeri isletilingen barlıq bezewler kereksiz hám jónsiz bolıp kórinedi hám olardan paydalanıw kemrek hám kemrek tuwrı. Bul dáwir nasroniylikning tolıq qáliplesiwi hám butparastlikning arqa fonǵa ketiwige shekem dawam etedi. Jeńillik dáwiri hár bir hukmdorning záwlim ımaratlar járdeminde tariyxga kirisiwdi qálewi menen xarakterlenedi.

Bul dáwir arxitektura kórkem ónerinde barǵan sayın anıqlaw kuzatilayotgan shıǵısona elementler menen de ajralıp turıwda dawam etpekte. Olar janr klassikasidan ústin kela baslaydı. Imperiyaning aqırǵı hukmdorlari dáwirinde Siriya hám Araviya sıyaqlı alshaq aymaqlarda qurılǵan qurılıslar bunıń jaqtı dálili bolıp tabıladı. Bul úshekler maydanınıń ısıp ketiwi ózgeriwi, kereksiz aksessuarlardıń kópligi menen sezildi. Kóbinese sırlı, iybeliy sırtqı kórinisler qurılǵan - olar ramzlar esaplanǵan a
rqa jónelis arxitektura.

PAYDALANILGAN ADEBIYATLAR

1. 
   I OISM. ME'MORCHILIK TARIXI
   
2. 
   M.MUXAMEDOVA ME’MORCHILIK ASOSLARI 2018
   
3. 
   SHAHARSOZLIK TARIXI
   

PAYDALANILGAN INTERNET SAYTLAR

1. 
   fest-bilet.ru/uz/ukrytie/arhitekturnye-sooruzheniya-v-drevnem-rime-arhitektura-drevnego-rima-i-antichnye.html
   
2. 
   https://www.google.com/search?q=rim+respublikasi+davri+arxitekturasi+pdf&oq=&aqs=chrome.1.69i59i450l8.11329183j0j15&sourceid=chrome&ie=UTF-8