B 8-Mavzu: galvanotexnikada metall va qotishmalardan iborat qoplamalar olish

B
8-Mavzu: GALVANOTEXNIKADA METALL VA QOTISHMALARDAN IBORAT QOPLAMALAR OLISH


O’quv mashg’ulotining maqsadi: Galvanik elementning elektr yurituvchi kuchini o’lchash bilan tanishish, eliktrod potentsialini aniqlash bo’yicha bilimlarni kengaytirish va chuqurlashtirish.
O’quv faoliyatining natijalari Galvanik elementining elektr yurituvchi kuchini aniqlash mavzusini tushunib oladilar
Ish uchun kerakli jihozlar: Akkumlyator, reoxord, galvonometr,normal kadmiy elementi,kolomer eliktrod mis eliktrod mis simlar kalitlar, bir qutbli va ikki qutbli kalitlar;
Eritmalar: 0,01 va 0,1N CuSO₄:0,01 va 0,1 N ZnSO₄: KCI ning to’yingan eritmasi.
Galvanik elementlar EYuK ini o’lchash uchun qurilmaning tavsifi
Bu ikki elimentlardan birortasini ulash hohshi bo’lganda, ularning manfiy qutblarini ikki yelkali kalit 6 ga ulanadi.
Tajriba utkazayotgan vaqtda bu ikki eliment va boshqa qushimcha jarayonlar bo’lishidan ehtiyot bo’lish uchun zanjirga kalit 8 kiritildi.
Ishning borishi:
Tajriba: Mis –rux galvanik elimentining EYuK ini o’lchash. Rasimda kursatilganidek qurilma yig’iladi. Zanjirga mis va rux eliktrodan iborat eliment ulanadi.Bu eliktrodlar turli kontsentrotsiyali tuzlar eritmalariga tushiriladi.
1.(+) Cu|Cu²⁺ 0,1 N CuSO₄ to’yingan KCI 0,1 N ZnSO₄ Zn|Zn²⁺(-)
2. (+) Cu|Cu²⁺ 0,01 N CuSO₄ to’yingan KCI 0,01 N ZnSO₄ Zn|Zn²⁺(-)
Normal kadmiy element uchun kompensatsiya nuqtasini topish amalga oshiriladi. Buning uchun zanjirga akkumliyator va normal eliment ulanadi. Harakatlanuvchi kontakt 3 ni AV reoxord bo’yicha suriladi bu davrda vaqti-vaqti bilan kalit 8 ulanib uzib turiladi va galьvanometr ko’rsatkichini harakati kuzatib turiladi.
Kompenzattsiya momentini galvonometir ko’rsatkichi nol darajasiga kelishi orqali aniqlanadi. Shu holatda reoxordning harakatlanuvchi kontaktini holatini normal kadmiy elementi ulangan tomonidan. Boshlab lineyka bo’ylab fniqlanadi. Bu kuzatishni uch marta takrorlab,olingan natijani o’rtacha arifmetik qiymati hisoblab topiladi.


Nazorat savollari va vazifalari:

1. Elektr tokining kimyoviy manbali qanday elektro kimyoviy sistema hisoblanadi

2. Galvanik elementlar tayyorlashda ishlatiladigan metallar