B. T. Musayev, K. R. Aliyeva, B. Narimanov O‘zbekiston respublikasining konstitutsiyaviy huquqi darslik toshkent – 2019

§ 4. Qonunchilik jarayoni
Qonun qabul qilishda Oliy Majlisning har ikkala palatasi ishtirok etadi. Lekin qonunni tayyorlash, loyihalarni muhokama va qabul qilish Qonunchilik palatasida amalga oshiriladi. Palataning nomini o‘zi ham, qonun qabul qilishda uning roli alohida ekanligini ko‘rsatadi.

Qonunchilik jarayonining ayrim masalalari Konstitutsiyada ham belgilangan va mos ravishda “O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Reglamenti”da tartibga solinadi.

Qonunchilik jarayoni odatda quyidagi bosqichlardan iborat bo‘ladi:

- qonunchilik tashabbusi;

- qonun loyihalarini ko‘rib chiqishga qabul qilish va loyihani muhokama qilish;

- qonunlarni qabul qilish va ma'qullash;

- qonunlarni imzolash, e'lon qilish.

Konstitutsiyaning 83-moddasida qonunchilik tashabbusi huquqiga ega subyektlar ko‘rsatib qo‘yilgan. Unga asosan, Qonunchilik tashabbusi huquqiga O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti, o‘z davlat hokimiyatining oliy vakillik organi orqali Qoraqalpog‘iston Respublikasi, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi deputatlari, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi, Oliy sudi, Bosh prokurori egadirlar va bu huquq qonunchilik tashabbusi huquqi sub'ektlari tomonidan qonun loyihasini O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasiga kiritish orqali amalga oshiriladi.

Mas'ul qo‘mita qonun loyihasini palata kun tartibiga kiritishga tavsiya etsa, Palata kengashi qo‘mita xulosasi asosida qonun loyihasini birinchi o‘qishda ko‘rib chiqish uchun palata majlisining kun tartibiga kiritish to‘g‘risida qaror qabul qiladi.

Qonunchilik palatasi qonun loyihasini qoida tariqasida uch o‘qishda ko‘rib chiqadi.

Yodda tuting!

Qonun qonunchilik palatasi tomonidan palata deputatlari umumiy sonining ko‘pchilik ovozi bilan qabul qilinadi. Konstitutsiyaviy qonunlar uchdan ikki qismi ovozi bilan qabul qilinadi.

Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilingan qonun o‘n kun ichida Senatga ko‘rib chiqish uchun yuboriladi.

Qonunchilik jarayonida Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilingan qonun Senat tomonidan rad etilganda, yoki Senat ma'qullab, Prezidentga imzolash uchun yuborilgan qonunlar Prezident tomonidan rad etilganda qonunni Qonunchilik palatasida qayta ko‘rib chiqish tartiblari ham belgilangan.

Senat tomonidan rad etilgan yoki O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan e'tirozlar bilan qaytarilgan qonun Qonunchilik palatasi tomonidan bir oylik muddatda qayta ko‘rib chiqilishi kerak.

Mas'ul qo‘mita Senat tomonidan rad etilgan yoki O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan qaytarilgan qonun yuzasidan xulosa beradi.

Mas'ul qo‘mitaning xulosasi olinganidan keyin qonunni Qonunchilik palatasi tomonidan qayta ko‘rib chiqish masalasi belgilangan tartibda Qonunchilik palatasi majlisining kun tartibiga kiritiladi.

Agar Qonunchilik palatasi Senat tomonidan rad etilgan qonunni Qonunchilik palatasi deputatlari umumiy sonining uchdan ikki qismidan iborat ko‘pchilik ovozi bilan yana ma'qullasa, qonun O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan qabul qilingan hisoblanadi hamda imzolanishi va e'lon qilinishi uchun O‘zbekiston Respublikasi Prezidentiga yuboriladi.