B. T. Musayev, K. R. Aliyeva, B. Narimanov O‘zbekiston respublikasining konstitutsiyaviy huquqi darslik toshkent – 2019

7. Fuqarolarning o‘zini-o‘zi boshqarish organlari. Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari saylovni o‘tkazishda faol ishtirok etadi. Ular tashviqot-targ‘ibot ishlarida, nomzodlar bilan uchrashuvlar tashkil qilishda, saylovchilarni ro‘yxatini tuzishda, saylov kuni, vaqti, joyi haqida saylovchilarga ma'lumotlar berishda tegishli organlarga yordam beradi.

Qonunchilik palatasi deputatligiga, viloyatlar va Toshkent shahri Kengashlari deputatlariga nomzod ko‘rsatish huquqiga faqat siyosiy partiyalar ega. Tuman va shahar Kengashlari deputatligiga nomzod ko‘rsatish huquqiga siyosiy partiyalar bilan birga fuqarolarning o‘zini-o‘zi boshqarish organlari ham ega.

Siyosiy partiyalar saylovda ishtirok etishi uchun vakillik hokimiyati organlariga saylov kampaniyasi boshlanganligi e'lon qilingunga qadar kamida to‘rt oy oldin Adliya vazirligi tomonidan ro‘yxatga olingan bo‘lishi kerak.

Deputatlikka nomzod ko‘rsatish saylovga oltmish kun qolganda belgilanadi va qirq besh kun qolganda tugallanadi.

Siyosiy partiyalar nomzod ko‘rsatishda ishtirok etish uchun qonunda belgilangan hujjatlarni MSKga belgilangan muddatlarda topshirishi shart. Bu hujjatlarni orasida nomzodlarni qo‘llab-quvvatlovchi imzo varaqalari uchun talablar qo‘yilgan.

Qonunchilik palatasiga saylovda siyosiy partiyalarni saylovda nomzod ko‘rsatish uchun qirq ming saylovchi imzosi to‘planishi kerak. Bir ma'muriy – hududiy tuzilmada saylovchilarning ko‘pi bilan sakkiz foizi imzosini to‘plash mumkin.

Mahalliy Kengashga saylovda siyosiy partiyalardan imzo to‘plash talab etilmaydi. Chunki ularni Qonunchilik palatasi saylovi uchun to‘plagan imzosi mahalliy saylov uchun ham yetarli hisoblanadi.

Siyosiy partiyalardan Qonunchilik palatasiga va mahalliy Kengashlarga saylovda har bir okrugda bittadan nomzod ko‘rsatish mumkin.

Tuman va shahar Kengashlariga fuqarolarning o‘zini-o‘zi boshqarish organlari tegishli hududa joylashgan har bir saylov okrugidan bittadan nomzod ko‘rsatish huquqiga ega.

Nomzod ko‘rsatish tartibi, ularni ro‘yxatga olish, zarur hujjatlar, nomzodlarga qo‘yiladigan talablar qonunlarda belgilangan.

Nomzod ko‘rsatish masalalari “O‘zbekiston Prezidenti saylovi to‘g‘risida”gi Qonunning 24-26-moddalarida; Qonunchilik palatasi deputatligiga nomzod ko‘rsatish masalalari “Oliy Majlisga saylov to‘g‘risida”gi Qonunning 20-26-moddalarida; Mahalliy Kengashlarga deputatligiga nomzod ko‘rsatish masalalari shu saylov to‘g‘risidagi Qonunning 20-24-moddalarida belgilangan.

Saylov oldi tashviqot va targ‘ibot ishlari saylov qonunlari bilan tartibga solingan va saylov jarayonining alohida tadbirlaridan hisoblanadi.