Badiiy asar tahlilida pedagogik texnologiyalardan foydalanish Reja Annotatsiya. Umumlashtirish

Muallif fikri
O`quvchi izohi
Agar bir qatla ko`rdi har sabaqni, Yana ochmoq yo`q erdi ul varaqni.	Farhod qaysi bir kitobni varaqlamasin,o`qigan har bir misrasi xotirasida saqlanardi. Unda quvvayi hofiza-yodda saqlash xusuaiyati bor. Ya’ni o`qilgan kitobni ikkinchi marta o`qishning zarurati yo`q edi.
O`qib o`tmak, uqib o`tmak shiri, Qolib yodida safha-safha bori…	Farhod faqatgina o`qibgina qolmay, balki o`qilgan narsani uqishga intilardi. Olingan bilimidan o`zida xulosa chiqara olardi.
Bo`lib el anduhidin ko`ngli g`amnok, Ya qochokni ko`rib, ko`ksinqilib chok	? ? ?
Umumlashtirish Farhod bolaligidan boshlab ijobiy xislatlarga ega bo`ladi. Undagi ijobiy xislatlar insonning baxti uchun kurash bilan bog`langan holda rivojlantiriladi.Farhod juda aqlli, zehnli bola bo`lib o`sadi. Farhod-nihoyatda kamtar kishi. Bu xususiyat uning boshqa fazilatlarini yanada mujassamlashtiradi. U o`zini oddiy kishilardan biri, deb hisoblaydi va mazlum xalqni chin ko`ngildan sevadi.

Ijodkor yaratgan asl badiiy asarda doimo fikr bilan tuyg`u qorishib keladi. Yozuvchi hamisha yo nimanidir yoqlaydi yoki inkor qiladi. Ijodkor betaraf bo`lishi mumkin emas. Chunki chinakam badiiy asar inson tafakkuri va ruhiyatida betaraflik tugagandan so`ng yaratiladi. Adibning tuyg`ulari nechog`lik kuchli, ko`zi qanchalar o`tkir, tili qanchalik boy bo`lsa, o`quvchi uning asaridan shunchalik qattiq ta’sirlanadi.
Shu jihatdan ham badiiy asarni tahlil etish jarayonida “Kichik guruhlarda ishlash” ham qo`l keladi. Bunda quyidagicha ish olib boriladi: Namuna:
А.Navoiyning “Farhod va Shirin” аsarini o`tishda mashg`ulotning borishi:
1-qadam: O`quvchilar she’riy misralarni umumlashtirish asosida “Kichik guruh”larga bo`linadilar (1-2-3-4).
2-qadam: Guruhlar mavzu doirasida o`z guruhlariga nom tanlab, izoh beradilar.
3-qadam.:Har bir guruhga savollar beriladi:
1-guruh uchun:
1.Tasavvuf qanday ta’limot? Javob: Musulmon olamida keng tarqalgan islom diniga asoslanuvchi buyuk ta`limot.
2.Nafsni yengish quroli nima? Javob: Ishq.
2-guruh uchun:
1.Qanday inson komil insondir? Javob: qalb pokligiga erishgan, yuksak ma`naviyayli, barkamol shaxs. Poklanish yo‘li – nafsni yengishdir.
2 Ishq nima? Javob: Inson qalbini ruhini poklashga xizmat qiladigan, uni Ollohga yaqinlashtiradigan barcha ezguliklar, pokliklar yig`indisi.
3-guruh uchun:
1.Navoiy insonnig nafsga munosabati haqida nima deb yozadi? Javob: “Nafs itin qilsang zabun olamda yo`q sendek shujo”.
2. “Farhod va Shirin” dostonidagi Boniy kim? Javob: Ko`ngilga ishq binosinisini qurgan va qurishni o`rgatgan piri komil.
4-guruh uchun:
1.Tasavvufning maqsadi nima? Javob: Insonni ruhiy, manaviy jihatdan paklash, ya`ni komil insonni taminlashdir.
2. Qoran kim? Javob: Ko`ngildagi toshdan ham qattiq nafsoniy istaklarini parchalash ilmini bildirgan murshid.
Kichik guruhlar topshiriqni bajarishga kirishadilar.
4-qadam: O`qituvchi tomonidan aniq reglament, intizom, hamjihatlik, o`zaro hurmat, qisqa va aniqlik bo`yicha ko`rsatmalar beriladi.
5-qadam: Kichik guruhlar o`z ishlarini “Тaqdimot”qiladilar.
6-qadam: Bajarilgan topshiriqlar muhokama va tahlil qilinadi.
7-qadam:Kichik guruhlar ishi baholanadi.
Bu metod orqali o`zlashtirish yaxshilanadi, barcha o`quvchilar mashg`ulotga jalb etiladi,muloqot ko`nikmasining rivojlanishiga olib keladi, badiiy asar matnini talqin eta olish, o`z-o`zini va guruhlararo baholash imkoniyati mavjud bo`ladi.