"baholash ishi va investitsiyalar" kafedrasi sangilova dinara komiljon qizi "investitsiya loyihalari bozor qiymatini

 
2 – rasm. Loyihani hayotiylik davrini umumlashgan jarayonlari
4
 
Loyihaning investitsiya oldi fazasi investitsion loyihani barcha davrlarida 
samarali amalga oshirish uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega. Loyihaning 
investitsiya oldi fazasi 3ga bo‘linadi:
loyiha investitsion imkoniyatlari tahlili; 
loyiha oldi izlanishlari; 
investitsion loyihani amalga oshirish bahosi. 
Loyihaga avvaldan ko‘riladigan tayyorgarlik – jarayonda investitsion 
loyihaning asosan biznes– rejasini tuzish bilan xarakterlanib, yangi tijorat 
faoliyatini amalga oshirish uchun qarorlar qabul qilishini maqsad qilib qo‘yadi. 
Investitsion loyihaning biznes-rejasi – bu mahsulotlarni ishlab chiqarish bo‘yicha 
tashkil etilayotgan loyihaga mo‘ljallangan texnik – iqtisodiy ko‘rsatkichlar asosida 
erishish maqsadlari va yo‘llarini amalga oshirish rejasi. 
Biznes reja vujudga kelayotgan muammolarni tahlillari, kelgusi tijorat 
korxonasini asosiy tomonlarini yozma ko‘rsatuvchi, muammolarni hal qilish 
usullarini hujjati hisoblanadi. 
Biznes reja o‘z mohiyatiga ko‘ra, bu potensial sheriklarning loyihada 
belgilanayotgan tadbirlarning iqtisodiy smaradorligini, kutiladigan foydani 
4
N.G‘.Karimov, R.X.Xojimatov Investitsiyani tashkil etish va moliyalashtirish – T: TDIU, 2011, 317 b 
Loyihaning hayotiylik davri 
umumlashgan holda quyidagi 
jarayonlarga bo‘linadi: 
Investitsiya 
oldi fazasi 
Investitsiya 
fazasi 
Ekspluatasiya 
fazasi 

---

12 
olishning realligini, kredit qo‘yilmalarining qaytarilishini baholashi uchun zarur 
bo‘ladigan amaliy takliflarning muayyan standartidir.
Investitsiya loyihasining biznes – rejasi quyidagilarni asoslash maqsadida 
ishlab chiqiladi: 
-korxonaning joriy va istiqboldagi rivojlanishi, faoliyatning yangi turlarini 
ishlab chiqishini; 
-investitsiya va kredit resurslarini olish, qarzga olingan mablag‘larni 
qaytarish imkoniyatini; 
-qo‘shma va xorijiy korxonalarni tashkil etish bo‘yicha takliflarni; 
-davlat tomonidan qo‘llab – quvvatlash chora – tadbirlarini ko‘rsatishning 
maqsadga muvofiqligini. 
Umuman olganda, biznes – rejani ishlab chiqishdan oldin ishonchli 
boshlang‘ich axborotlarni to‘plash va ishlash bo‘yicha katta hajmdagi ishlar 
bajarilishi, bo‘lg‘usi loyihaning maqsadlari va vazifalarini aniq belgilash kerak.