Bajardi: karakulova g

• BAJARDI: KARAKULOVA G.

• Mek 63-guruh

Axborotlarni oshkor etish va shaffoflik korporativ boshqaruvning eng asosiy prinsiplari hisoblanadi. Mazkur prinsiplarga yuqori darajada amal qilinishi, avvalo aksiyadorlar huquqlari va manfaatlarining ta’minlanishiga xizmat qiladi. Shundan kelib chiqqan holda bu prinsiplarning mohiyatiga qisqacha to‘xtalib o‘tamiz.

• Axborotlarni oshkor etish va shaffoflik korporativ boshqaruvning eng asosiy prinsiplari hisoblanadi. Mazkur prinsiplarga yuqori darajada amal qilinishi, avvalo aksiyadorlar huquqlari va manfaatlarining ta’minlanishiga xizmat qiladi. Shundan kelib chiqqan holda bu prinsiplarning mohiyatiga qisqacha to‘xtalib o‘tamiz.
• Hisobdorlik prinsipi korporativ boshqaruvning ijroiya va nazorat organlarining belgilangan tartibda hisobot berib borishlarini nazarda tutadi.

• 1. Korporativ boshqaruvda hisobdorlik, axborotlarni oshkor etish va shaffoflikni ta’minlashning tashkiliy xususiyatlari

Axborotlarni oshkor qilish maqsadidan qat’iy nazar manfaatdor shaxslarning korporativ tuzilma faoliyati bilan bog‘liq axborotlarni erkin olish imkoniyati yaratilganligi bilan izohlanadi. Shu boisdan moliyaviy qarorlar qabul qilish, turli xil diskriminatsiyalarning oldini olish va axborot olish bo‘yicha nomutanosiblikni bartaraf etish uchun korporativ boshqaruvda axborotlarni oshkor qilish talab qilinadi. Natijada investorlar, shu jumladan potentsial investorlar, xodimlar, davlat organlari va boshqa manfaatdor shaxslarning oshkor qilingan axborotlar bilan tanishish imkoniyatlari yuzaga keladi. Ular olingan axborotlar asosida emitent moliyaviy holatini tahlil qilishlari, faoliyat istiqbollaridan kelib chiqqan holda emitent faoliyati, jumladan qimmatli qog‘ozlari bilan bog‘liq qarorlar qabul qilishlari mumkin bo‘ladi.

• Axborotlarni oshkor qilish maqsadidan qat’iy nazar manfaatdor shaxslarning korporativ tuzilma faoliyati bilan bog‘liq axborotlarni erkin olish imkoniyati yaratilganligi bilan izohlanadi. Shu boisdan moliyaviy qarorlar qabul qilish, turli xil diskriminatsiyalarning oldini olish va axborot olish bo‘yicha nomutanosiblikni bartaraf etish uchun korporativ boshqaruvda axborotlarni oshkor qilish talab qilinadi. Natijada investorlar, shu jumladan potentsial investorlar, xodimlar, davlat organlari va boshqa manfaatdor shaxslarning oshkor qilingan axborotlar bilan tanishish imkoniyatlari yuzaga keladi. Ular olingan axborotlar asosida emitent moliyaviy holatini tahlil qilishlari, faoliyat istiqbollaridan kelib chiqqan holda emitent faoliyati, jumladan qimmatli qog‘ozlari bilan bog‘liq qarorlar qabul qilishlari mumkin bo‘ladi.

• Axborotlar siyosatining asosiy maqsadi – aksiyadorlar, investorlar, qimmatli qog‘ozlar bozorining professional ishtirokchilari, shuningdek boshqa manfaatdor shaxslarning kompaniya va uning faoliyati to‘g‘risidagi ishonchli ma’lumotlarga bo‘lgan talabini qondirish orqali kompaniya faoliyatining ochiqligi va shaffofligini ta’minlashdan iboratdir.

• - doimiylik – kompaniya faoliyatiga oid axborotlarni manfaatdor shaxslarga doimiy taqdim etib borish;

• - tezkorlik – manfaatdor shaxslarni kompaniyaning moliyaviy faoliyatiga ta’sir etuvchi muhim voqealar va faktlari bilan qisqa muddatlarda xabardor qilish;

• - qulaylik – manfaatdor shaxlarning erkin foydalanishi uchun kompaniya faoliyatiga oid axborotlarni oshkor etilishini turli xil yo‘llar orqali amalga oshiriladi;

• - to‘liqlik – manfaatdor shaxslarning kompaniya to‘g‘risida to‘liq tassavurga ega bo‘lishini ta’minlash uchun kompaniyaning amaldagi faoliyati va u uchun salbiy bo‘lgan ma’lumotlarni ham inkor etmagan holda taqdim etish;

• - teng huquqlilik – kompaniya faoliyatiga oid axborotlarni olishda barcha manfaatdor shaxslar uchun huquqlarning tengligi;

• - tenglik – kompaniyaning tijorat manfaatlarini ta’minlagan holda kompaniya faoliyatining ochiqliligi va shafofligi o‘rtasidagi tengligini ta’minlash. Bunda maxfiy axborotlarning himoyalanganligi; insayderlarga doir axborotlarning taqdim etilishida amaldagi qonunchilik talablariga amal qilish ta’minlanishi shart;

• - axborot resurslarining himoyalanganligi –tijorat siri yoki boshqa maxfiy hisoblangan axborotlarni amaldagi qonunchilikka muvofiq axborot xavfsizligini ta’minlash.

• Kompaniya faoliyati to‘g‘risida tarqatilayotgan axborot 3 guruhga bo‘linadi:

• - majburiy oshkor etiladigan axborotlar;

• - qo‘shimcha oshkor etiladigan axborotlar;

• - erkin oshkor etiladigan axborotlar.

• korporativ axborotlar yagona portali (www.openinfo.uz);

• fond birjasining rasmiy veb-sayti (www.uzse.uz);

• aksiyadorlik jamiyatining korporativ veb-sayti;

• ommaviy axborot vositalari (OAV);

• internet portallarida joylashtirish;

• bosma nashrlarda chop etish;

• manfaatdor shaxslar bilan axborot seminarlari va boshqa turdagi uchrashuvlarni tashkil etish;

• aksiyadorlik jamiyatining korporativ veb-sayti;

• ommaviy axborot vositalari (OAV);

• internet portallarida joylashtirish;

• bosma nashrlarda chop etish;