Bajardi: Toxtaboyeva laylo Psixopatiya nima?

Toshkent tibbiyot Akademiyasi Tibbiy profilaktika fakulteti 302B guruh Mavzu: Psixopatiya nima?

Bajardi: Toxtaboyeva laylo

Psixopatiya nima?

Psixopatiya – doimiy antisotsial xatti-harakatlar, buzilgan empatiya va pushaymonlik, shartakilik yoki egoistlik xususiyatidir. Ba’zan sostiopatiya atamasi bilan sinonim sifatida qabul qilinadi.

Psixopatiya nima?

Shaxsning patologik tipda o‘zgarishiga psixopatiya deb aytiladi. Psixopatiya kasallik emas, balki hulq-atvorning patologik o‘zgarishidir.

Psixopat kim?

Psixopat – har qanday vaziyatda ham o‘z shaxsini o‘ta sevadigan va o‘zini birovlardan ustun qo‘yadigan odam. Psixopat o‘zini shu qadar sevadiki, uni maqtagan odamni ko‘klarga ko‘taradi, yomonlagan odamni esa yerga urib yakson qilib tashlaydi. Uning uchun fanatizm juda xos. Psixopat biror narsaga qiziqsa, shuni amalga oshirmasdan qo‘ymaydi. Uning bu ishini birov tanqid qilsa, uni ko‘rarga ko‘zi yo‘q.
Psixopatlarning xarakteri:
Psixopat o‘z rafiqasi va farzandlari bilan hech chiqisha olmaydi. Biroq ishda uning oshig‘i olchi. U ishga butun vujudi bilan kirishib ketadi, xatto u yerda yotib qoladi. Psixopatning do‘stiga aylanmoqchi bo‘lsangiz – uni maqtang, dushmaniga aylanmoqchi bo‘lsangiz – uni tanqid qiling. Demak, psixopatning eng nozik joyi – maqtov va tanqiddir. 

Psixopatning bolaligi qanday kechadi:

Psixopatiya belgilari ko‘proq 12-14 yoshlarda avj ola boshlaydi. Bu davrda bola og‘ir ruhiy jarohat olsa, ya’ni uning shaxsiga aloqador o‘ta kuchli kamsitish va haqoratomuz holat ro‘y bersa, u alamzada bo‘lib o‘sadi, odamlarni yomon ko‘radi, ulardan qasdini olsa huzur qilaveradi. Manashu alamzadalik uning umrining oxirigacha davom etishi mumkin. Bosh miyaga olingan jarohatlar ham bolaning ruhiy rivojlanishiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi (masalan, ota-ona bolaning boshiga ko‘p urdi). Ba’zida psixopatiya nasliy xususiyatga ega hisoblanadi.

Psixopatiya

Sabablari:
Sabablari: genetik va orttirilgan
Davolash
Davolash: korreksion choralar, ba’zan psixostimulyatorlar
Takrorlanishi
umumiy aholi 1% foizi
Amerikalik psixiatrr Hervey M. Cleckey oʻz ilmiy izlanishlari bilan amerikalik psixolog George E. Partridge singari ruhiy kasalliklar diagnostikasi va statistik qoʻllanmasida (DSM) antisotsial shaxs reaksiyasi/buzilishi uchun dastlabki diagnostika mezonlariga taʼsir koʻrsatdi. Keyinchalik DSM va Kasalliklarning xalqaro tasnifigaa (ICD) mos ravishda antisotsial shaxs buzilishii (ASPD) va dissotsial shaxs buzilishii (DPD) tashxislari fanga kiritildi va mazkur tashxislar psixopatiyadeb ataladigan bo’ldi 
Psixopatlar o'z xatti-harakatlari bilan kishilarni maftun etadigan, manipulyatsiya qiladigan, so'ng shafqatsizlarcha tashlab ketib, singan yuraklar, umidlar va bo'sh hamyonlar izlarini qoldiradigan ijtimoiy yirtqichlardir. Ularda vijdon va boshqalarga nisbatan his-tuyg'u butunlay yo'q, psixopatlar xudbinlik bilan xohlagan narsalariga erishadilar va zarracha aybdorlik his qilmasdan yoki afsuslanmasdan, ijtimoiy me'yorlar va umidlarni buzadilar.
Robert D.Xare
Psixopatiyaning konsepsiyalari
Cleckley psixopatiyasi
jinoiy psixopatiya