Mavzu rejasi | | | | | | - Firibgarlikni aniqlash va oldini olish tizimlari
| | | ASOSIY VA QO‘SHIMCHA O‘QUV ADABIYOTLAR HAMDA AXBOROT MANBAALARI - Kаrimоv А., Ibrаgimоv А., Rizаеv N.Imamova N Хаlqаrо mоliyaviy hisоbоt stаndаrtlаri. Dаrslik. - T.: TMI. «Iqtisod-Moliya», 2020 y.
- A.A.Karimov, F.B. Кilicheva, N. Imamova. - T .: "Iqtisod-moliya", 2022. - 238 b. (ACCA bo'yicha seriya). BIZNESDA BUXGALTERIYA HISOBI O’quv qo’llanma I-II-qism
- www.ifrs,org
FIRIBGARLIK NIMA? - Firibgarlikni keng ma'noda "aldash yo'li bilan mahrum qilish" deb ta'riflash mumkin. Ish faoliyatida firibgarlik "faktning yolg'onligini bilgan holda yoki uning haqiqatiga ishonmasdan, yoki uning haqiqat yoki yolg'on bo'lishidan qat'i nazar, ehtiyotsizlik bilan qilingan noto'g'ri hatti harakatdir" deb ta'riflash mumkin.
Korporativ tizimda firibgarlikni ikkita asosiy toifaga bo'lish mumkin | | | - Biznesdan naqd pul yoki aktivlarni olib tashlash
| - Buning eng yaqqol misoli - naqd pul yoki boshqa aktivlarning to'g'ridan-to'g'ri o'g'irlanishi. Biroq, firibgarlikning bu shakli, shuningdek, da'volarni oshirib yuborish kabi choralarni o'z ichiga oladi. (1.1-band)
| - Korxonaning moliyaviy holatini qasddan noto'g'ri ko'rsatish
| - Bu kompaniyaning buxgalteriya hisobini yuritmaslik yoki noto'g'ri yozishni o'z ichiga oladi. (1.2-band)
| Tashkilot uchun firibgarlikning oqibatlari - Tashkilot uchun firibgarlikning oqibatlari
- Bu, odatda, hech qachon yetkazib berilmagan tovarlar yoki xizmatlar uchun firmaga noto'g'ri hisob-kitob qilish jarayonini o'z ichiga oladi. Masalan, konsalting xizmatlarini ko'rsatish. Ishonchni oshirish uchun ko'p hollarda ishtirok etgan shaxs o'z xizmatlari uchun xisob raqam va xizmat ko’rsatadigan shaxsiy kompaniya yaratadi. Ushbu turdagi firibgarlikni isbotlash juda qiyin.
- Tovar yoki xizmatlarni qalbaki yetkazib berish
- Qabul qilinmagan tovarlar uchun to'lov
- Bank hisob-kitoblari va kassa kitoblarini manipulyatsiya qilish
- Xodimlar etkazib berilganidan ko'ra ko'proq tovarlar uchun, hisob-kitob qiladigan sotuvchilar bilan til biriktirishi mumkin. Kompaniya tomonidan amalga oshirilgan qo'shimcha to'lovlar ikki tomon o'rtasida taqsimlanadi
- Ko'pincha oddiy usullar eng katta firibgarliklarni yashirishi mumkin. Yuklash va tushirish texnikasida o'g'irlikni yashirish qanchalik sodda ekanligini avvalroq ko'rdik. Xuddi shunday, boshqa oddiy choralar, masalan, jarayonni noto'g'ri tavsiflash va bog’liqlikni amalga oshirishda ketma-ket debet va kreditlardan foydalanish, ko'pincha firibgarlik harakatlarining aniqlanmasligini ta'minlaydi.
Firibgarlik uchun zaruriy shartlar Halollik turli axloqiy, madaniy va huquqiy me'yorlarga ko'ra turlicha talqin qilinadigan sub'ektiv sifatdir. Biroq, insofsizlikni insonning adolatli va halol mehnatning umume'tirof etilgan axloqiy, ijtimoiy, tashkiliy va huquqiy me'yorlariga zid bo'lgan xatti-harakatlarga moyillik yoki moyilligi deb ta'riflashimiz mumkin - Ichki omillar
- Keyingi qadam kompaniya darajasida bir xil mantiqni qo'llashdir. Firmaning o'ziga xos umumiy va xususiy risklariga e'tibor qarating.
- Kompaniyaning xavflilik darajasini oshirishi mumkin bo'lgan holatlardan ehtiyot bo'ling.
- O'zgartirilgan operatsion muhit
Firibgarlik - Firibgarlikning oldini olish va aniqlash uchun ichki nazoratni o'rnatmoqchi bo'lgan har qanday boshqaruv guruhi uchun boshlang'ich nuqta firmaning firibgarlik xavfi darajasiga ega ekanligini baholash bo'lishi kerak. Eng yaxshi yondashuv tashqi va ichki omillar firibgarlik xavfini qay darajada namoyon etishini alohida ko'rib chiqishdir.
Tashqi omillar - E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!
Do'stlaringiz bilan baham: |
