Barmoq izlarini tanish tizimini yaratish


Download 0.56 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/5
Sana28.03.2023
Hajmi0.56 Mb.
#1303876
1   2   3   4   5
Bog'liq
biometrik

Tizimning funktsional tuzilishining xususiyatlari 
"Prospects of Development of Science and Education" Conference Proceedings
24 September 2021
www.openscience.uz
251


Rasmni qayta ishlash quyidagi bosqichlarni o’z ichiga oladi: 1) barmoq izlarini 
identifikatsiya qilish tizimiga tasvir kiritish; 2) tasvirni tahlil qilishning quyi tizimida 
rastr shovqinni bartaraf etish uchun, shuningdek, pappillar naqshlarining orqa 
qismlarini kesish yoki yopish kabi odatdagi rasm buzilmalarini bartaraf etish uchun 
qayta ishlanadi; 3) tasvirni tahlil qilishning quyi tizimida, tugatish va bifurkatsiya 
kabi ananaviy funktsiyalar barmoq izini yanada ko’proq tan olish uchun tanlanadi; 4) 
tasvirni tahlil qilish tizimida ananaviy funktsiyalarning parametrlari tartiblangan 
bo’lishi kerak; 5) identifikatsiya qilishning quyi tizimida maxsus nuqtalarning mutlaq 
parametrlari barmoq izini skanerlashda barmoqning parallel uzatish va aylanishining 
ta’sirini oldini olish uchun nisbatan parametrlarga aylanadi; 6) mavjud bo’lgan 
barmoq izlari asosida barmoq izining tan olinishi bazada saqlangan har bir barmoq 
izining har bir nuqtasining nisbiy parametrlariga asoslanadi.(1.4-rasm) 
Tizimni yaratish maqsadini asoslash Strukturaviy tasvirni tahlil qilish vazifalari 
rastrlardan vektorizatsiya qilishdan tasvirni tanib olishgacha bo’lgan keng ko’lamdagi 
dasturlarga ega. Strukturaviy tasvirni tahlil qilish ulardagi tizimli elementlarni, 
masalan, chiziq, mintaqa, ixcham element (harf) va hokazolarni tanlashni o’z ichiga 
oladi.
Hozirgi vaqtda ishonchli axborot muhofazasi muhim axborotlarni saqlash va 
qayta ishlash uchun tizimlarni tanlab olish kerak bo’lgan asosiy mezonlardan biri 
hisoblanadi. Buning sababi shundan iboratgi, bunday tizimlarga ruxsatsiz kirish 
ehtimoli mavjud, chunki ular INTRANET tarmog’i orqali ulangan boshqaruv 
tizimlari bilan keng axborotga ega. Shuning uchun axborot xavfsizligi ularning 
rivojlanishida muhim qadam bo’lishi kerak. 
Inson tanasining biometrik parametrlari, xususan, barmoq izlari asosida 
himoyalanish bir qator shubhali tomonlarga ega: foydalanish qulayligi, qulaylik va 
ishonchlilik. Barcha identifikatsiyalash jarayoni juda kam vaqt talab etadi va bu 
tizimni ishlatadiganlar tomonidan harakat qilishni talab qilmaydi. Tadqiqotlar shuni 
ko’rsatdiki, shaxsni aniqlash uchun barmoq izi barcha biometrik usullarning eng 
qulay usulidir. Foydalanuvchini identifikatsiyalashda xatolik yuzaga kelishi 
ehtimolligi boshqa biometrik usullarga qaraganda kamroq. Bundan tashqari, barmoq 
izi identifikatsiyalash moslamasi klaviaturada yoki mexanizmda juda ko’p joy talab 
etmaydi. 
Avtomatlashtirilgan vazifalar kompozitsiyasini asoslash 
Barmoq izlarini identifikatsiya qilish tizimini joriy etish barmoq izi tasvirini 
qayta ishlashning barcha bosqichlarini integratsiya qilish va uni boshqa interfeysdagi 
boshqa barmoq izlari bilan taqqoslash imkonini beradi. 
Tahliliy 
sharh. 
Kirish 
qismida 
aytib 
o’tilganidek, 
barmoq 
izlarini 
identifikatsiyalash usuli uzoq vaqt davomida ma’lum bo’lgan va kompyuter 
"Prospects of Development of Science and Education" Conference Proceedings
24 September 2021
www.openscience.uz
252


texnologiyalari paydo bo’lishi bilan tasvirni tahlil qilish va qiyoslash uchun dasturiy 
ta’minot paydo bo’lgan bo’lishi mumkin edi. 
1.4-rasm 
DASTURIY TA’MINOT VOSITALARI. MATLAB MUHITI 
Dastur quyidagi modul bilan modulli tuzilishga ega. Asosiy modul asosiy dastur 
boshqaruv interfeysini amalga oshiradi. Ushbu modulning o’ziga xos xususiyati 
dasturning asosiy modullarini mos funktsiyalar orqali yaratish va ishga tushirishdir. 
Rasmni yuklash moduli insonni tanib olish uchun tahlil predmeti bo’lgan barmoq 
izining kirish tasvirini yuklaydi. Jarayon moduli kiritilgan barmoq izi tasvirini 
oldindan qayta ishlaydi, bu esa ma’lumotlar bazasidan olingan rasm bilan 
solishtiriladi. Ovozni aniqlash moduli tegishli identifikatsiyalash algoritmini qo’llash 
orqali shaxsni identifikatsiya qiladi. Identifikatsiya tizimi bir qator asosiy 
algoritmlarni amalga oshiradi, ular har bir modulning ishlashi uchun zarur. Har bir 
modul, aytib o’tilganidek, tamg’asi ishlov berish algoritmlarini amalga oshiradigan 
va mos keladigan natijani qo’lga kiritadigan vazifalardan foydalanadi. Inson 
identifikatsiyalash tizimining tuzilishi 2.1-rasmda keltirilgan. 
"Prospects of Development of Science and Education" Conference Proceedings
24 September 2021
www.openscience.uz
253


Algoritmlarni amalga oshirish uchun Matlab 2016a dasturiy kompleksi tanlandi, 
bu kompyuter ko’ruvchi dasturlarda va ayniqsa, biometrik tizimlar sohasida keng 
qo’llaniladigan 
vositadir. 
O’rnatilgan 
funktsiyalar 
yordamida 
matlab 
ish 
algoritmlarini bajaradi. Algoritmlarni ishlab chiqadigan dasturlar quyida keltirilgan.

Download 0.56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling