Basketbol texnikasi va taktikasini o’rgatish reja: Basketbol texnikasi. Basketbol taktikasi

BASKETBOL TEXNIKASI VA TAKTIKASINI O’RGATISH
Reja:
1. Basketbol texnikasi.
2. Basketbol taktikasi.
3. Maydonda o’yinchilarni harakatlanish texnikasi va taktikasi.


Tayanch so’z va iboralar: «Texnika», texnikaning asosiy qismi, Texnikaning detallari, o‘yin texnikasini tasniflash, harakatlanish, Dastlabki holatlar, to‘p uzatish, to‘pni kiritish, pastdan to‘g‘ri uzatish, yuqoridan to‘g‘ri to‘p uzatish basketbol o‘yini taktikasi, bog‘lovchi o‘yinchi, jamoaviy taktik faoliyat, guruhli taktik faoliyat, yakka tartibdagi harakatlar, jamoaning taktik harakatlari, guruhli taktik harakatlar.
Basketbol texnikasi.
Zamonaviy basketbolda quyidagi o'yin rollari ajralib turadi: nuqta qo'riqchisi himoyachi; hujumkor himoyachi, engil va og'ir hujumchilar, shuningdek markazda (yoki markazda oldinga). O'yinchining oyog'i, ayrim o'yin vaziyatlarida maxsus atama bilan belgilanadi, masalan o'ng oyoq, ya'ni o'yinchi shu oyog'ini qo'yib to'pni egallagan bo'lib, endi u poldan (maydondan) oyo­g'ini ko'tarishi mumkin emas va yugurib ham ketmaydi; o'ng oyoq atrofida o'yinchi qadamlash va burilislilarni bajarishi mumkin.
Jarima tashlash — maydonda yarimdoira bilan trapetsiya chizilgan. Savat tagidagi yuza chizig'ining olti metrli bo'lagi trapetsiyaning asosi bo'lib xizmat qiladi. Jarima tashlashning 3 m 60 sm uzunlikdagi chizig'i mavjud. Trapetsiyaning yuz chi-zig'igacha uzunligi 5 m 80 sm. Trapetsiyaning yuqori qismida doira chizilgan bo'lib, u jarima tashlash chizig'ining diametri hisoblanib uning aylanasi 1 m 80 sm.
Sherik — o'z jamoasi o'yinchisi.
To'pni uzatish — bu o'yinchining to'pning boshqa o'yinchiga tez siljishiga yo'naltirilgan faoliyati bo'lib, to'g'ri yuqoridan sakratib, „kryuk^u bilan qo'liga uzatishlardan iborat. Birinchi uza­tish — bu uzatish, himoyada to'pni egallagan yoki shitdan qaytgan paytdan so'ng bajariladi. Birinchi tez va aniq uzatish, tez yorib o'tib hujum qilishning muvaffaqiyatini ta'minlaydi. Yashirin uzatish — buni o'yinchi eng oxirgi lahzagacha bildirmaydi va to'pning uchish yo'nalishini niqoblaydi. O'yinning taktik chizig'ida to'pni uzatish ketma-ket chiziqlarda belgilanadi. Himoya qilish — sherigi g'amxo'rlik qilib, kuzatib, qo'riq-lab turganda himoyachini hujumchi o'tishi mumkin bo'lgan to-monga siljitishdir.
Pressing — inglizcha so'z bo'lib, hujumchilarni shoshilinch faoliyat va xato qilishga majbur qiladigan tig'iz, faol himoyadir. O'yinning oxirgi daqiqalarida ko'pincha jamoa bilan qo'llanadi.
O'yin usullari (yoki o'yin texnikasi unsurlari) — basketbol-chiga asosiy malakalar, o'yinda faol va samarali qatnashish imkonini beradi. Bunga uzatishlar, ushlash, olib yurish, tashlash, to'psiz va to'p bilan o'tishlar, sakrab qaytgan to'p uchun kurash, raqibni qo'riqlash va boshqalar kiradi.
Probejka yoki to'p bilan yugurish. O'yinchi to'pni olib yurishni boshlab, to'pni qo'lidan chiqarmaguncha u o'ng oyog'ini poldan (maydondan) ko'tarishga haqi yo^cq. O'yinchi harakatda to'pni olib qo'lida to'p bilan ikki qadamdan ortiq yurish qila olmaydi, bu yoki u vaziyatda qoidani buzish probejka sifatida qayd qilinadi va to'p boshqa jamoaga beriladi.