Basketbolning rivojlanish tarixi

Basketbol о‘yin qoidasi va maydon о‘lchamlari.

2000y yil iyunda –Xalqaro basketbol Federatsiyasi rasmiy ravishda erkaklar va ayollar uchun yangi basketbol qoidasini ishlab chiqdi.

2000 yil 4-5 mayda Germaniyad Myunxen shaxrida XBF Markaziy byurosi tomonidan basketbol о‘yin qoidalari qabul qilingan va tasdiqlangan.

Basketbol maydonini kattaligi 28x15 m. Basketbol shitini kattaligi 180x105 m, basketbol turini uzunligi kami 40 sm va kо‘pi bilan 45 smdan oshmasligi kerak. Tо‘pni xalqaga otish uchun 12 ta iladigan xalqasi bо‘lishi kerak.

Basketbol о‘yini tо‘rt (4) bо‘limdan iborat.Xar bir bо‘lim о‘n daqiqani tashkil qiladi.

- Birinchi, ikkinchi, uchinchi, turtinchi va qо‘shimcha bо‘lim oralig‘ida tanaffus 2 daqiqa bо‘ladi.

О‘yinni yarmisidan keyingi tanaffuzni davom etish vaqti 15 daqiqani tashkil etadi.

- Xamma о‘ynaydigan komandalar uchun yana о‘yin jadvalida birinchi turgan komanda maydon egasi bо‘lib, maydonni qaysi tomonida va qaysi о‘rindiqda о‘tirishni tanlab olish xuquqi beriladi va ular buni о‘yin boshlanishidan 20 daqiqa oldin bosh xakamga aytishlari shart.

- Komandalar birinchi va uchinchi bо‘lim oldidan raqib maydondagi shiti oldida mashq qilishlariga ruxsat etiladi.

- Komandalar xalqaga tо‘p tashlaydigan tomonlarini faqat uchinchi bо‘lim oldidan almashishlari mumkin.

Agarda о‘yin boshlanish oldidan biror komandada beshta о‘yinchi bо‘lmasa, о‘yin boshlanishiga ruxsat etilmaydi.

Maydonni kattaligi о‘yin maydoni о‘yin maydoni tо‘g‘ri burchakli yuzasi tekis qattiq bо‘lib, xech qanday tо‘siqlar bо‘lmasligi kerak.

XBF (FIBA) ni rasmiy ravishdagi asosiy musobaqalari uchun, shuningdek yangi о‘yin maydoni qurayotganlar uchun maydonni kattaligi, chegaralovchi chiziqning ichki qirrasidan, о‘lchanadi, uni uzunligi 28 metr eni 15 metr bо‘lishi kerak.

XBF (FIBA) ni tegishli tuzilishiga tо‘g‘ri keladigan barcha musobaqalar uchun zonal komissiya yoki milliy federatsiyalarida mavjud minimal kattalikdagi bо‘yi 26 m eni 14 metrli о‘yin maydonini tasdiqlashga xaqqi bor.

Zalni balandligi о‘yin maydonidan to past buyumgacha bо‘lgan balandlik 7 metrdan kam bо‘lmasligi kerak.