Bayraktar

Bayraktar

21 arsga kelib amerika turkiyaga TB 2 samalyotlarini yetgazishni to’xtatadi.Natijada turkiya bu turdagi samalyotlarni o’zi mustaqil ishlab chiqarolmaydi va endilikda uni sotib ham ololmay qoladi.Aynan shu pallada yani 2005-yil hukumat oldiga 26 yoshli endigina amerika universitetlarini tugatgan Selchuk bayraktar keladi va ularga shu turdagi samalyotlarni yaratish qo’lidan kelishini aytib o’z maqsadini ayon qiladi.Ammo hukumatni bunday quruq gaplar bilan ishontirishni iloji yo’q edi.Shu damda uning otasini judayam martabali yuqori lavozimlarda ishaydigan tanishlari bo’lgani uchun uning uchuvchisiz samalyotlar to’g’risidagi loyihasi kerakli insonlarga ko’rsatiladi.Keyin esa loyihadagi samalyotlar ishlab chiqarilishi uchun moliyalashtirish ishlari boshlanadi

2014-yilga kelib TB 2 samalyo’tining birinchi daxshatli namunasi ishlab chiqariladi, so’ngra bir yil davomida uning ilk parvozi amalga oshirilib turli xil turdagi qurollar bilan sinovdan o’tgaziladi.umuman olganda BAYRAKTAR TB2 samalyotining g’ayra oddiy hususiyati bo’lmagan.Qanotlarining uzunligi 12 metr bo’lib samalyo’t judayam yengil bo’lishi uchun deyarli hamma joyi uglerod tolasidan ishlangan. Matori esa taxminan 100 ta ot kuchiga teng, hajmi esa 1,3 metr , yoqilg’I sifatida benzin ishlatiladi. Bu esa samalyo’tning krisir rejimi bilan bir kun davomida to’xtovsiz uchish imkonini beradi.Yana ham aniq qilib aytganda 27 soat davomida havoda bo’la olish rekordini o’rnatgan.Samalyo’tning deyarli barcha kostruksiyalari jumladan matori ham boshqa kuchli davlatlarda ishlab chiariladi.

Lekin tez orada samalyo’tning barcha detallari Turkiyanin o’zida ishlab chiqarilish yo’lga qo’yiladi. Endi uning asosiy hususiyatlari, har bir jangovar samalyo’tning asosiy jixati uning qurollanish tizimida bo’ladi lekin Bayraktar texnikasining asosiy xususiyati bu uning kuzatish tizimi bo’lgan. Kuzatish majmuasi kunduzgi va tungi rejimda, quruqlikdagi yoki havo kuchlari bilan birga nishonlarni bir necha km dan kuzatish imkonini beradi. Shuningdek nishonlarni kuzatish davomida u bir joyda turmasdan harakatlanadi. Bu afzallik esa malum razvetka ishlarini bajarish uchun o’q dorilarni boshqarishni osonlashtirgan. Bayraktar odatda bir nechta qurollar bilan jihozlangan bo’ladi , asosan 4 ta tanklarga qarshi lazerli boshqariladigan untas raketalari bo’ladi.

Bayraktar samalyo’tining uchish masofasi 8 km ni tashkil etadi, uzunligi 2 metr, hajmi uncha kata bo’lmagan bayraktar uchun umtas raketalari unchali mos bo’lmagani uchun ushbu qurol o’rnida 160 kalibirni saqlab qolgan holatda yuqori aniqlikdagi rokit san mansi boshqariladigan havo bombalari o’rnatildi. Bu bombalarni boshqarish, rejalashtirish hamda maqsadga yetib borishi uchun bayraktar kata balandlikka ko’tarilishi kerak bo’ladi. Bugungi kunda Ukraina davlati allaqachon 12 dona jangovar bayraktar samalyo’tini harid qilib yanada ko’proq sotib olishni rejalashtirmoqda. Albatta har narsani kamchiligi bo’lganidek bayraktarda ham ayrim yetishmovchiligi mavjud, masalan unda stils texnalogiyasi o’rnatilmagan bu esa uni radarga osongina tushib qolishiga sabab bo’ladi.