Bekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik – iqtisodiyot instituti

Р
и.ч
 = 
К
Ф
Т
х
y
*
 ; 
Bunda Tu – ustaxonada yoki uning ma‘lum bo’linmasi (uchastkasi) da
rejalanayotgan davrda bajariladigan mehnat hajmi, soat. 

---

89 
Fx - ishchilarning xakikiy vaqt fondi, soat. 
K – ishlab chiqarish normasining oshirib bajarilishini xisobga oluvchi 
koeffitsient, (K = 1,05…1,15). 
Yordamchi ishchilar soni, ishlab chiqarish ishchilari sonining 10…15% i 
miqdorida qabul qilinadi. 
 
Р
ер
 = (0,1…0,15) 
Р
и.ч 
ITX va xizmatchilar soni ishlab chiqarish va yordamchi ishchilarning birgalikda 
olingan umumiy sonidan ko’pi bilan 14% miqdorida olinadi. 
Xizmatchilar soni ishlab chiqarish dasturining hajmiga qarab, lekin 
ishchilarning umumiy sonidan ko’pi bilan 7..8% iga teng. 
Xizmat kursatuvchi kichik xodimlar soni ishchilarning umumiy sonidan 
taxminan 8% i apital deb olinadi. 
Qabul qilingan ishlab chiqarish va yordamchi ishchilar soni razryadlar bo’yicha 
quyidagi nisbatda taqsimlanadi: 
1-4% ; II-9%; II-36%; IV-41%; V-7%; VI-3%. 
Ishlab chiqarish ishchilarining o’rtacha malaka darajasi (o’rtacha razryadi) 
quyidagi formuladan aniqlanadi: 
а
ур
 = 
ер
ч
и
VI
v
IV
m
п
Р
Р
Р
Р
Р
Р
Р
Р
+
+
+
+
+
+
⋅
6
5
4
3
2
1
 ; 
bu yerda RI ,PII …PVI – tegishli razrayadlar bo’yicha ishchilar soni. 
Texnologik jixatdan zarur bo’lgan ishlab chiqarish ishchilarining soni (ishdagi 
ishchilar soni) quyidagi formuladan aniqlanadi: