Бетондаги тўлдирғичлар Майда тўлдирғичлар. Бетон тайёрлашда Ўрта Осиёда асосан дарё, тоғ ёки бархан қумлари ишлатилади. Табиий қумлардаги гил ва чанглар 3% дан, майдалаб тўйилган қумларда эса 5% ортмаслиги лозим. Ҳар хил йирикликдаги қумлар (0,15 мм дан 5 мм гача) ўзаро ғовак ва бўшлиқларни тўлғизиш ҳисобига зичлиги катта бўлади. Қумнинг майда-йириклиги (гранулометрияси) стандарт элакларда элаб аниқланади. Элак катакларининг ўлчами одатда 5; 2,5; 1,25; 0,63; 0,314 ва 0,14 мм га тенг. Қум катакларининг ўлчами 5,0 мм га тенг бўлган ғалвирдан бутунлай ўтиши ёки қолган қолдиқ 5% дан ошмаслиги, энг кичик катак ўлчами 0,14 мм тешикли ғалвирдан ўтганлари (гил, чанглар) эса 10% дан ошмаслиги керак. Йирик тўлдирғичлар. Йирик тўлдирғичларга рангдан қатий назар шағал, чақиқ тош, тошқол ва шунга ўхшаш ашёлар киради. Йирик тўлдирғичлар. Йирик тўлдирғичларга рангдан қатий назар шағал, чақиқ тош, тошқол ва шунга ўхшаш ашёлар киради. Тоғ жинсларини майдалаш йўли билан бетон сифатини оширувчи йирик тўлдирғич - чақиқ тош (щебень) олинади. Шағал донаси йириклигига кўра жуда майда (5-10 мм), майда (10-20 мм), ўртача (20-40 мм), йирик (40-70 мм), жуда йирик (70-150 мм) турларга бўлинади. Шағалнинг майда-йириклиги катакларининг ўлчами 70, 40, 20, 10, 5 мм га тенг бўлган стандарт ғалвирлардан ўтказиб аниқланади. Ғовакли тўлдиргичлар асосида тайёрланган енгил бетонлар турли хил бўлиб, ишлатиладиган йирик тўлдиргич тури, бетон тузилиши ва вазифаси билан фарқланади. - Ғовакли тўлдиргичлар асосида тайёрланган енгил бетонлар турли хил бўлиб, ишлатиладиган йирик тўлдиргич тури, бетон тузилиши ва вазифаси билан фарқланади.
- Йирик ғовакли тўлдиргичларнинг турига қараб енгил бетонлар керам зитобетон, аглопоритобетон, шлакобетон, пемзобетон ва ҳакозоларга бўлинади.
- Бу бетонлар тузилишига кўра эса қуйидаги асосий турларга бўлинади:
Do'stlaringiz bilan baham: |
