Biologiya-5 1- mavzu texnika havsizligi labaratoriya jihozlari


Mavzu; Biologiyani o`rganish usullari. 2 lab mashg`uloti


Download 22.55 Kb.
bet3/3
Sana08.01.2022
Hajmi22.55 Kb.
#254634
1   2   3
Bog'liq
555555 biologiya.

3. Mavzu; Biologiyani o`rganish usullari. 2 lab mashg`uloti.

1. Tirik organizmlarni o`rganishda asosan necha xil usuldan foydalaniladi.

a) 3 xil b) 2 xil c) 4 xil d) 5 xil

2. Quydagi usullar ichida qaysi eng qadimgi usul xissoblanadi.

a) taqqoslash b) eksperemental c) tarixiy d) kuzatish

3. Kuzatish usulida organizm qandey o`rganiladi.

a) to`plangan ma`lumot asosida ikkita organizm o`zaro solishtiriladi.

b) tekshiruvchi sezgi organlari orqali tabiatga tasir etmagan holda ma`lumot to`playdi.

c) qadimda mavjud organizmlar hozzirgi hayvonlarni solishtiriladi.

d) o`rganilayotgan organizmni ustida tajriba o`tkaziladi.

4. Hozzirgi kunda kuzatish uchun qandey vositalardan foydalanilmaydi?

a) video kamera qo`yish b) chip ulash

c) a va b javob to`g`ri. d) solishtirish

5. Taqqoslash usuli yordamida organizmlarni qandey o`rganiladi?

a) to`plangan ma`lumot asosida ikkita organizm o`zaro solishtiriladi.

b) tekshiruvchi sezgi organlari orqali tabiatga tasir etmagan holda ma`lumot to`playdi.

c) qadimda mavjud organizmlar hozzirgi hayvonlarni solishtiriladi.

d) o`rganilayotgan organizmni ustida tajriba o`tkaziladi.

6. Taqqoslash usuli yordamida organilganda ikki organizmning o`xshashligi (1) va farqlariniini (2) ko`rsating?

a. tirik organizm ekanligi b geteratrof oziqlanishi c. kislarod bilan nafas olishi d. tashqi tuzilishi e. yashash joyi f. oziqlanishi

A) 1- a, c, f. 2-b, d, e. B) 1- a,b,d,f 2-c, e, f

C) 1- d, e 2- a, c, f D) 1- a,c 2-d, e, f.

7. Qadimda mavjud bo`lgan qirilib ketgan organizmlarni hozzirda yashayotgan organizmlarga solishtirish orqali o`rganish qaysi usul xissoblanadi.

a). taqqoslash b) kuzatish c) tarixiy d) tajriba

8.Paleontologlarning fikricha otning ajdodi qandey katalikda bo`lgan va qandey usulda oziqlangan?

a) tulkidek kattalikda o`txor hayvon b) past bo`yli yirtqich



c) tulkidek katalikda yirtqich hayvon d) oyoqlari uzun o`txo`r

9. Tajriba usulida organizmlar qandey o`rganiladi.

a) organizm kuzatuvchini sezgi organlari orqali tabiatga ta`sir ko`rsatmagan holda kuzatiladi.

b) organizmlar uchun qulay bo`lmagan muhit yaratiladi, organizmning o`sishi va rivojlanishi o`rganiladi

c) ikki organizm ozaro o`xshashlik va farqi belgilari o`rganiladi

d) organizmlar uchun qulay bo`lgan muhit yaratiladi, organizmning o`sishi va rivojlanishi o`rganiladi

10. Qaysi jarayon tajriba usuli orqali o`rganilgan?

1. otlarning ajdodi tukidek keladigan yirqich hayvon.

2. oq gulli o`simliklarning siyohli suvga solinganida turli ranga kirishi. 3. Redining go`sht ustida tajribasi. 4. Oq gulli o`simliklarning turli raangli suvda rangining turlicha o`zgarishi.

a) 1.2.3 b) 2.3 c) 3.4 d) faqat 3

11. Frenchesko Redi qayerlik olim va mutahasisligini ko`rsating?

a) Italyalik biolog olim b) Fransuz tabiatshunos

c) Angilyalik genetic d) Italyalik shifokor

12. Redining tajribasi nechinchi asrda amalga oshirildi va tariba uchun nechta spool idish ishlatdi?

a) XVI Asrda 3 ta b) XVII Asrda 3 ta c) XVI asrda shisha idish ishlaatgan d) XVII asrda sopol idish ishlatmagan.

13. Redining tajribasida qaysi idishda qurtlar paydo bo`lgan va sababini ko`rsating?

A) 2 chi og`zi berk idishga pashalar avval tuxum qo`ygan.

B) 1chi og`zi doka bilan yopilgan idishga tuxum qo`ygan.

C) 1 chi og`zi ochiq idishga pashshalar tuxum qo`ygan.

D) B va C javob to`g`ri.

14. Tirik organizmlarni tuzilishini kattalashtirib ko`rsatuvchi asboblarni necha gruhga bo`linadi?

a) teleskop, mikroskop. b) shtativli lupa va mikroskop

c) qo`l lupasi va mikraskop d) lupa va mikraskop.

15. Eng soda kattalashtiri ko`rsatuvchi asbob qaysi?

a) mikroskop. b) shtativli lupa

c) teleskop d) lupa.

16. Qo`l lupasi buyumni necha martta kattlashtirib ko`rsatadi.

a) 2-5 martta. b) 3-20 martta. c) 2-20 martta. d) 10-20 martta

17. Qo`l lupasi orqali obekt qandey tekshiriladi?



a) tirik organizm aniq ko`runcha yaqinlashtiriladi va tuzilishi o`rganiladi

b) a) tirik organizm aniq ko`runcha uzoqlashtiriladi va tuzilishi o`rganiladi

c) tirik organizmda bo`lak olinib buyum oynasiga qo`yib ustiga qopig`ich oyna yopilib ko`riladi

d) to`gri javo yo`q.

18. Qo’l lupasi orqali masalan qaysi hujayralarni ko`rish mumkin va ular qanday shaklda?

a) bodiring va tarvuz hujayrasi yumaloq



b) pomidor va tarvuz hujayrasi yumaloq

c) pamidor, tarvuz hujayrasi uzunchoq shaklda

d) apilsin va makkajo`xori hujayrasi tuksimon

19. Kichik obektlarni kattalashtirib ko`rsatuvchi labaratoriya jihozi qaysi?

a) mikraskop b) qo`l lupasi c) elektron mikraskop d) a va c javob

20. Ko`rish nayining ikkinchi nomi….?

a) tubuls b) makrovint c) okulyar d) obektiv

21. Ko`rish nayining yuqorisida qaysi qism joylashadi?

a) obektiv b) ko`zgu c) okulyar d) mikrovint

22. Makrovint (a) va mikrovintning (b) vazifasini ko`rsating?

1. ko`rish nayini ko`tarish yoki tushurish 2. Tubulsni tushurish

3. yorug`lik tushurish 4. Tasvirni aniqlastirish

A) a- 2 b-3 B) a-1 b-2 C) a-2 b-4 D) a-1 b-4

23. Yorug`lik mikraskopi necha marta kattalashtirishini qandey aniqlash mumkin?

a) okulyar obektiv sonini ayirish orqali

b) okulyar sonini ko`zgu soniga ko`paytiriladi



c) obektiv soni okulyar soniga ko`paytiriladi

d) a va c javob to`g`ri

24. Agar okulyar 10X obektiv 30X bo`lsa obektiv necha marta kattalashadi?

a) 10-30=20 b) 10x30=200 c) 10x30=300 d) to`gri javob yo`q

25. Yorug`lik mikraskoping qismlarini korsating?

a) okulyar, makrovivt, mikrovint, shtativ, buyub stolchasi, ko`zgu, pensit, obektiv, tubuls.

b) okulyar, makrovivt, mikrovint, shtativ, buyub stolchasi, ko`zgu, qisqich, obektiv, lupa.

c) okulyar, makrovivt, mikrovint, shtativ, buyub oynachasi, ko`zgu, qisqich, obektiv, tubuls.



d) okulyar, makrovivt, mikrovint, shtativ, buyub stolchasi, ko`zgu, qisqich, obektiv, tubuls.

26. Mikraskop stol chetkasidan necha sm….qo`yiladi?

a) 3-4 sm tashqariga b) 2-3 sm ichkariga

d) 3-4 sm ichkariga d) 2-3 sm ichkariga

27. Ko`zguning vazifasi qanday?

a) Yorug`likni obektivdan okulyarga birxil tekkislikda yo`naltirish.

b) Yorug`likni ko`zgudan obektivga birxil tekkislikda yo`naltirish.

c) Yorug`likni preparatga birxil tekkislikda yo`naltirish.

d) to`g`ri javob yo`q

28. Obektiv prepartda qancha masofada tutilishi kerak?

a) 3-4 sm b) 2-3 mm c) 4-5 mm d) 1-2 sm

29. Mikraskop bilan ishlashning 4-qoidasini ko`rsating?

a) Ish jarayonida mikraskopni qo`zg`atmang.

b) ko`zguni yorug`likka qarating.

c) tubulsni makrovint yordamida tushiring.



d) tayyor pereparatni buyum stolchasiga joylashtiring.

30. Mikraskop bilan ishlashning 3-qoidasini ko`rsating?



a) Ish jarayonida mikraskopni qo`zg`atmang.

b) ko`zguni yorug`likka qarating.

c) tubulsni makrovint yordamida tushiring.

d) tayyor pereparatni buyum stolchasiga joylashtiring.

4-mavzu. Tiriklikning asosi. 3-labaratoriya.

1. Tiriklikning eng kichik birligini ko'rsating?



A) Hujayra B) To'qima C) Organ D) Organizm

2. Tirik organizmlarga xos umumiy hususiyat?

a) To'qima va organlardan tuzilganligi. b) Hujayralardan tuzilganligi.

c) Hujayra va to'qimadan tuzilganligi. d) Tuzilishi bir xilligi.

3. Hujayralar .................. ko'ra turli shaklda bo'ladi?

a) joylashishi va tuzilishiga. b) bajaradigan vazifasiga

c) katta-kichikligiga d) ahamyatiga

4. Ikki tomni qabariq hujayra qaysi u qanday vazifs bajaradi?

A) Leykosit kislarod tashiydi. B) Nerv hujayrasi implus o'tkazadi

C) Eritrosit kislarod tashiydi. D) Leykosit himoya qiladi.

5. Soxta oyoqlar hosil qilib himoyalaydigan hujayrani ko'rsating?

A) Eritrosit. B) Nerv. C) Lovyasimon hujayra. D) Leykosit.

6. Barg og'izchalari qanday shakldagi hujayralardan tuzilgan?

A) Yumaloq. B) Uzunchoq. C) Lovyasimon. D) O'simtali.

7. Barg og'izchalarining fazifasi qanday?

A) Nafas olish va suv bug'latish. B) Suv bug'latish.

C) Gazlar almashinuvi va suv bug'latish. C) Gazlar almashinuvi.

8. Refleks hosil qiluvchi hujayralarga xos hususiyatni ko'rsating?

A) uzun va kalta o'simtalardan iborat. B) ikki tomoni qavariq.

C) soxta oyoq hosil qiladi. C) lovyasimon.

9. Nerv hujayrasining o'simtasi qanday vazifani bajaradi?

A) impluslar qabul qilib uni analiz qiladi. B) impuslarni boshqa hujayraga o'tkazadi.

C) kislarodni tashiydi . D) gaz almashinuvi va suv bug'latishda qatnashadi.

10. Hujayralar necha guruhga bo'linadi.



A)2. B)3. C)4. D)5.

11.Prakariot(1) va eukariot (2) hujayralarga xos hususiyatarninajrating?

a. yadrosi shakllanmagan. b. yadrosi mavjud. c. membrana qobig'i selulozadan iborat.

A) 1-a, 2-b. B) 1-b, 2-a. C) 1-c, 2 b. D) 1- b. 2- c.

12. Prakaroit organizmlarni korsating?

A) Bakteriyalar, O'simliklar va Hayvonlar. B) Bakteriyalar, ko'k yashil suvo'tlar va Hayvonlar

C) Bakteriyalar, zamburug'lar va Hayvonlar. D) Bakteriyalar va ko'k yashil suvo'tlar.

13. Eukariot organizmlarni aniqlang?

A) hayvonlar, o'simliklar, bakteriyalar va zamburug'lar. B) hayvonlar, o'simliklar, bakteriyalar.

C) hayvonlar, qo'y, o'simliklar, terak va zamburug'lar. D) hayvonlar, bakteriyalar va zamburug'lar.

14. Eukariot hujayralar ....... tarkibiy qismdan iborat?

A) 2. B) 3. C) 4. D to'g'ri javob yo'q.

15. Eukariot hujayralarni tarkibiy qismlarin ko'rsating?

A) sitoplazmatik membrana, yadro va sitoplazma. B) selulozali qobiq, sitoplazma va yadro.

C) yupqa qobiq, sitoplazma va yadro. D) Yadro, vakuol, va sitoplazma.

16. Qaysi hususiyat sitoplazmatik membrananing vazifasiga kirmaydi.?

A) Hujayrani tashqi tomondan o'rab turadi. B) Himoya qilmaydi.

C) Kerakli moddalarni tanlab o'tkazadi. D) barchasi to'g'ri.

17. Hujayrani ichki muhitini hosil qiladigan, suyuq tarkibiy qismni belgilang?

A) Sitoplazmatik membrana. B) Sitoplazma.

C) Yadro. D) to'g'ri javob yo'q.

18. Organoidlar majmuasidan iborat tarkibiy qismga (a) xos hususiyat va biror bir organoidning (b) ishi buzulsa qanday o'zgarish ro'y berishini aniqlang?

A) a- Suyuq tarkibiy qism. b -moddalar almashinuvi buzilishiga. B) a- tashqi tomodan qoplap turadi. b- kasallik namoyon bo'ladi.

C) a- Suyuq tarkibiy qism. b -moddalar sinteanishiga olib keladi. D) a- Suyuq tarkibiy qism. b- kasallik namoyon bo'ladi.

19. Yadroning funksiyasi vazifasini aniqlang?

A) irsiy axborotni saqlash, nasldan naslga o'tkazish va moddalar almashinuvini boshqarish.

B) irsiy axborotni saqlash, nasldan naslga o'tkazish va ayish funksiyasinini boshqarish.

C) irsiy axborotni ko'paytirish, naslga o'tkazish va moddalar almashinuvini boshqarish.

D) To'g'ri javob yo'q.

20. O'simlik va hayvon hujayralariga xos o'xshashlikni ko'rsating.

A) selullozali qobiq, sioplazma va yadro. B) selolazali qobiq, plazmalemma va yadro.

C) Sellulozali membrana, sitoplazma va yadro. D) sitoplazmatik membrana, sitoplazma va yadro.

21. Faqat o'simlik(1) va hayvon(2) hayvon uchun xos bo'lgan hususiyatlarni ko'rsating?

a.yupqa membrana. b. selulazali qobiq. c. plastidalarning mavjudligi. d. hazm qiluvchi vakuola. e. Hujayra shiasiga ega vakuola. f. gazli vakuola.

A) 1- b,c. 2- a,d,f. B) 1- b,c,e. 2- a,d. C) 1- b,c,f. 2- a,d. D) 1- b,c. 2- d,f.

22. Plastidalarni necha xil turi bor?

A) 3. B) 4. C) 5. D) 2.

23. Rangsiz plastidani nomi va qayerda uchrashini aniqlang?

A) Leykoplast- urug' va ildizda. B) Xromoplast- gul va mevada. C) Xloroplast- yosh novda va barglarda.

D) Leykosit- ildiz va urug'da.

24. Yashil plastidani nomi va qayerda uchrashini aniqlang?

A) Leykoplast- urug' va ildizda. B) Xromoplast- gul va mevada. C) Xloroplast- yosh novda va barglarda.

D) Leykosit- ildiz va urug'da.

25. Rangli plastidani nomi va qayerda uchrashini aniqlang?

A) Leykoplast- urug' va ildizda. B) Xromoplast- gul va mevada. C) Xloroplast- yosh novda va barglarda.

D) Leykosit- ildiz va urug'da.

26. Hujayra shirasi bilan to'lgan bo'shliq qandey nomlanadi uning tarkibida necha % suv saqlanadi?

A) Vakuolla- 75- 90% B) Leykoplast- 70- 95% C) vakuola- 70-95% D) Hazm vakuoli- 75-90%

27. Vakuol tarkibida qanday moddalar saqlanadi?

A) suv, mineral tuzlar, organik kislotalar va uglevodlar. B) suv, mineral tuzlar, organik kislotalar va shakar.

C) suv, mineral tuzlar, organik kislotalar va oqsillar. D) suv, organik tuzlar, organik kislotalar va uglevodlar.

28. Qari va yosh hujayralarning farqi qandey aniqlanadi?

A) Vakuolning katta kichikliga qarab. B) hujayraning kattaligiga qarab.

C) Yadro hajmiga bog'liq. D) Sitoplazmaning organoidlariga qarab.

29. Organik kislota (a) ko'p bo'lsa uglevod ko'p bo'lsa (b) mevaning ta'mi qandey bo'ladi.

A) a- nordon. b- achchiq. B) a- sho'r. b- shirin. C) a- nordon. b- shirin. D) a- achchiq. b- shirin.

30. Hayvon hujayralari ........ birikib to'qima hosil qiladi?



A) turli o'simtalar. B) selulolazali qobiq orqali. C) oraliq modda. D) sitoplazmatik membrana xissobiga.



Download 22.55 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling