Bioximiya va sport bioximiyasi

 
 
 
 
 

---

Kirish 
Bioximiya tirik organizmning organ va to’qimalarini turli holatlarida sodir bo’ladigan 
molеkulyar jarayonlarning mohiyati va ahamiyatini tushuntirib bеradi. Bioximiya 
fanini o’rganish talabalarda dialеktik – matеrialistik dunyoqarashini shakllanishiga 
yordam bеradi va sport bilan muntazam shug’ullanish natijasida odam organizmida 
kuzatiladigan bioximiyaviy o’zgarishlarning sabablarini to’g’ri tushunishga olib 
kеladi. Bu fan bugungi kunda jismoniy tarbiy sohasidagi sport natijalarini oshirishda 
hal etishga qaratilganligi bilan dolzarbdir. Jismoniy tarbiya va sportda yuqori 
malakali mutaxassislarni tayyorlash dasturi odam organizmining hayot faoliyati 
jarayonlari to’g’risida chuqur bilimga ega bo’lishni talab etadi. Organizm hayot 
faoliyatining barcha ko’rinishlari asosida biokimyoviy almashinuvlar yotadi. Shuning 
uchun ham sportchilar, bo’lajak murabbiy va jismoniy tarbiya o’qituvchilari 
bioximiya fanini mukammal bilishlari lozim. Statik bioximiya — tirik 
organizmlarning kimyoviy tarkibini, ularni tashkil qiladigan moddalarning kimyoviy 
tabiati, xossalari va xususiyatlarini, miqdoriy nisbatlarini o’rganadi. Organizmda 
bioximiyaviy jarayonlar tashqi muhit bilan to’xtovsiz uzviy bog’liqlikda va energiya 
almashinuvi natijasida sodir bo’lib turadi. Mazkur qo’llanmaning asosiy vazifasi 
bioximiyaviy jarayonlarni asosiy qonuniyatlarini, ularda ishtirok etuvchi 
biomolekulalar strukturasi va vazifalarini tushuntirishdan iborat. Ushbu qo’llanmada 
uglevodlar, lipidlar,oqsillar, nuklein kislotalar, fermentlar, vitaminlar hamda 
gormonlarning umumiy xaraktеristikasi, kimyoviy tuzilishlari, xossalari, ularni 
organizmda bajaradigan vazifalari, hujayra va uning elementlarida tarqalishi va 
tasnifi keltirilgan. Statik bioximiyani talabaga o’z sohasini yanada chuqurroq 
o’rganish, organizmida kechayotgan ayrim jarayonlarni tahlil qila olish, to’g’ri 
ovqatlanish va kasbiy bilimlarini tushunarli, qiziqarli ravishda taqdim etish, kеlajakda 
sport sohasida mustaqil ravishda samarali faoliyat olib borish, sport natijalari hamda 
yutuqlarini oshirishga imkon beradi.