Бирдан ичак тутилиши (ileus)


Download 1.21 Mb.
bet20/25
Sana21.06.2023
Hajmi1.21 Mb.
#1642862
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25
Bog'liq
БИРДАН ИЧАК ТУТИЛИШИ (ileus)

Мальротация
Мальротация меъда-ичак йулининг нормал эмбриологик ривожланиши издан чикишига алокадордир. Шунинг учун хам она корнидаги хомилада бу ходисанинг кай тарика руй беришини кискача эслатиб утамиз.
Меъда-ичак йули уз тараккиётининг энг бошида умуртка noгонaси буйлаб огиз бушлигидан то анусгача чузилиб борадиган пайдан иборат булади. Она корнида­ги хаётнинг 5—6 хафтасидан бошлаб бу ичак найи тез усиб боради ва киндик ковузлогини хосил килиб букила бошлайди (тизза хосил килади). Киндик ковузлоги киндик тешиги оркали корин бушлигидан ташкарига чикади ва киндик тизимчасидан жой олади. Хомиланинг 10—11-хафтасида ичак ковузлори корин бушлигига кайтиб тушади ва айни вактда устки ичак туткич артерияси атрофида соат стрелкаси йуналиши буйлаб 270° га буралади. Ичак ковузлогининг буралиши куричак унг ёнбош сохасида уз холатини эгаллаганидан кейин поёнига етган булиб хисобланади.
Она корнидаги хомила хаётининг 4—5-ойида ингичка ичак туткичи умуртка погонасининг олдинги юзасида кориннинг орка девори билан кийшик йуналишда — устки ичак туткич артериясидан то куричаккача булган жойда битишиб кетади — ичак туткич илдизи — radix mesenterii пайдо булади.
Мана шу жараён бола туриладиган вактга келгунча хамиша хам поёнига етавермайди, бунда кейинчалик хар хил узгаришлар руй бериши мумкин. Ичак найининг нормал ротацияси издан чикканида катта ёшли одамларда уч хил аномалия булиши мумкин:
1) нонротация — урта ичак дастлаб 90°С га буралганидан кейин ортик буралмай куяди — бутун ичак битта ичак туткичга эга булиб колади, бунда ун икки бармок ичакнинг дистал кисми ва бутун ингичка ичак унг томонда, йугон ичакнинг бошланрич кисми эсачап томонда булади;
2) мальротация — чала буралиш (чала ротация, энг куп учрайдиган хили) ингичка ичакнинг урта булими 180° га буралади, ун икки бармок чакнинг пастки кисми ичак туткич илдизи тагида, куричак эса туш ости сохасидан унг томонда ётади. Бунда ичак тутилишининг хар турли хиллари учраши мумкин. Диагностикаси синчиклаб рентгенологик текшириш утказишни талаб килади.
3) дубликация — меъда-ичак йулининг икки букилиб туришидир, «ileum duplex», «каттакон дивертикул» деб шуни айтилади. Х,азм йулининг бор буйида учраши мумкин, лекин ёнбош ичак сохасида купрок учрайди.
Бундай тузилмаларнинг ичидаги суюклик купинча шилимшик парда секретидан иборат булади («интрамурал киста» ёки «эндоген киста» деган номи шундан олинган). Агар бу тузилма ичак йули билан туташган булса, унда ичак суюклири хам булиши мумкин.
Бундай тузилмаларнинг шакли ва катта-кичиклиги хар хил булади, баъзида улар ичак деворидан чикиб келган, узунлиги 40—50 см га борадиган дивертикул шаклига киради. Дубликациялар асосий ичакни босиб куйиб, обтурацияга (ичак йулининг беркилиб колишига) сабаб була олади, лекин ичак тутилишининг бошка турлари хам учраши мумкин.
Диагностикаси кийин. Рентгенологик, лапароскопик текшириш усуллари кулланилади. Корин бушлиги кислоталари ва усмалари билан дифференциал диагностика утказилади.

Download 1.21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling