Bitiruv malakaviy ishi bitiruvchi: Satbaehamda G. Ilmiy rahbar: dots. Allamuratov Sh. Nukus 2023 mundarija

Maǵlıwmatlardı kirgiziw processinde identifikaciya qılıw
Web sistemalar klient/server arxitekturasına úlgi bola aladı. Brauzer (klient wazıypasın orınlawshı ) serverge soraw jiberedi hám juwaptı kútedi. Server sorawdı qabıl etedi, juwap payda etedi hám onı klientke qaytaradı. Bul jerde eki tárep ortasında qanday da kelisim bolıwı kerek; keri jaǵdayda, klient qandayda bir zattı soraydi hám server qanday juwap beriwdi túsinbewi múmkin. Olar oratsında kelisimli baylanıstı protokol támiyinleydi. Bul jerde tiykarınan HTTP paydalanıladı.
Biziń birinshi wazıypamız aralıqtaǵı web sistema tárepinen qabıl etilgen barlıq maǵlıwmatlardı anıqlaw bolıp tabıladı. HTTP klienttiń serverge jiberiwi múmkin bolǵan maǵlıwmatlar sanın belgileydi. Bıraq biz SQL inekcıyasinı anıqlaw ushın eń zárúrli eki zatqa itibar qaratıwımız kerek. Bular GET hám POST metodları bolıp esaplanadı.
GET - bul serverden URL adreste kórsetilgen barlıq maǵlıwmatlardı soraytuǵın HTTP metodı. Bul tiykarınan adressler boyınsha ótiwde isletiletuǵın metod bolıp tabıladı.
Ádette web brauzer GET sorawın jaratadı, onı web serverge jiberedi hám nátiyjeni brauzerde sáwlelendiredi. Ol paydalanıwshı ushın ashıq bolsada, web serverge jiberilgen GET sorawı tómendegishe kórinedi:
GET /search.aspx?text=lcd%20monitors&cat=1&num=20 HTTP/1.1
Host:www.victim.com
User-Agent: Mozilla/5.0 (X11; U; Linux x86_64; en-US; rv:1.8.1.19)
Gecko/20081216 Ubuntu/8.04 (hardy) Firefox/2.0.0.19
Accept: text/xml,application/xml,application/xhtml+xml,
text/html;q=0.9,text/plain;q=0.8,image/png,*/*;q=0.5
Accept-Language: en-gb,en;q=0.5
Accept-Encoding: gzip,deflate
Accept-Charset: ISO-8859-1,utf-8;q=0.7,*;q=0.7
Keep-Alive: 300
Proxy-Connection: keep-alive

Bul soraw túri parametrlerdi tómendegi formatta URL adressinde jiberedi:

?parameter1=value1¶meter2=value2¶meter3=value3...

Aldınǵı mısalda biz úsh parametrdi kóriwimiz múmkin: text, cat hám num. Programma parametr mánislerin aladı hám olardı islep shıǵılǵan maqsetler ushın isletedi. GET sorawları ushın parametrlerdi brauzerdiń navigaciya panelinde ózgertiw arqalı basqarıw múmkin. Usınıń menen birge biz proksi server jardeminenda paydalanıwımız múmkin.

POST metodı
Ádette bul metod brauzerde formanı toldırǵanda hám submit knopkasın basqanda isletiledi. Bul jerde barlıq process avtomat túrde qılınatın bolıp buǵan tómendegi misaldı kórip shıǵayıq: