Biz oldingi mavzuda aytganimizdek, inson yashamog’i uchun ovqatlanishi, kiyinishi, shuningdek, uy-joy, ro’zg’or buyumlari, turli jihozlarga EGA bo’lmog’i zarurdir

3-chizma. Ishlab chiqarish jarayonining ikki tomoni.

Shuni ta’kidlash lozimki, naflilikni yaratishda ka’ital to’liq qatnashadi, qiymatni tashkil to’ishida esa qisman-qisman, ya’ni uni eskirgan qismi qatnashadi. Bu ishlab chiqarish jarayonida qatnashayotgan ayrim tabiiy kuchlar qiymatga ega emas, shuning uchun ular tovarning iste’mol qiymatini hosil qilishda omil sifatida qatnashadi, lekin qiymatning tashkil to’ishida, uning ko’’ayishida qatnashmaydi. Demak, ishlab chiqarilgan tovarlarning nafliligini yaratishda har uchala omil: er, ka’ital, ishchi kuchi qatnashadi, qiymatni tashkil to’ishida esa mehnatning o’zi qatnashadi. Bu holat 4-chizmada tushunarliroq tasvirlangan.

4-chizma. Tovar va xizmatlar nafliligi va qiymatining yaratilishida ishlab chiqarish omillarining roli.

Ishlab chiqarish jarayonining ikki tomonlama tabiati uning natijalarining ham ikki tomoni borligini ko’rsatadi.