Biznesda qaror qabul

2.3. Marketing qarorlarini qabul qilish bo‘yicha tadqiqot xulosasi.

Marketing qarorolarini qabul qilish uchun men o‘quv markaz faoliyatining marketing strategiyasini va unda qanday qaror qabul qilganini tadqiqot qildim.

Ta’lim markazi uchun muvaffaqiyatli marketing strategiyasi brend haqida xabardorlikni oshirish, ishonchlilikni o’rnatish va potentsial talabalarni jalb qilishga qaratilgan bo’lishi kerak ekan. O‘quv markazlari Marketing strategiyasini amalaga oshirishining asosiy yo‘llari:
1. Veb-sayt yaratish: Ta’lim markazingizning kuchli tomonlari, kurslari va xizmatlarini ko’rsatadigan ma’lumot beruvchi va ko’rgazmali veb-saytni ishlab chiqish. Veb-sayti mobil qurilmalarga mos bo‘lishi kerak.
2. Ijtimoiy media: Brendni yaratish va maqsadli auditoriya bilan muloqot qilish uchun Facebook, Instagram, Twitter va Telegram kabi ijtimoiy media platformalaridan foydalanish. Maʼlumot beruvchi va qiziqarli kontentni, jumladan, bloglar, maqolalar va videolarni, markaz faoliyatiga doir kontentlar tashlab borish.
3. Yo’llanma dasturi: Mavjud talabalar va ota-onalarni markazga o’z do’stlari va oilalariga yo’naltirishga undaydigan yo’llanma dasturini ishlab chiqish. Yangi o‘quvchilarni taklif qilganlarga chegirmalar yoki bepul kurslar kabi mukofotlarni taklif qilish.
4. Reklama: maqsadli auditoriyaga erishish uchun Telegram , Facebook reklamalari va Instagram reklamalari kabi maqsadli reklama usullaridan foydalanish.
5. Ochiq eshiklar kuni tadbirlari: Bo‘lajak talabalar va ota-onalarga muassasani ko‘rish, xodimlar bilan uchrashish hamda kurslar va xizmatlar haqida ko‘proq ma’lumot olish imkoniyatini berish uchun ochiq eshiklar kuni tadbirlarini o‘tkazish.
6. Hamkorlik: ta’sir doirani kengaytirish va ishonchni oshirish uchun maktablar, kutubxonalar va jamoat markazlari kabi qo’shimcha biznes va tashkilotlar bilan hamkorlik qilish.
Bu strategiyalarni amalga oshirsa o‘quv markaz faoliyatida juda kuchli o‘zgarishlar yuz beradi va ijobiy tomonga siljiydi.
Lekin shunga qaramay o‘quv markaz faoliyatida marketing qarorlarini qabul qilishda va marketing strategiyalarini amalga oshirishda bir qancha kamchiliklarga ham yo‘l qo‘yladi.
O‘quv markazlarida faoliyatni yuritishdagi marketing kamchiliklari quyidagilar deb hisoblayman:

1. 
   Tanishuv tizimining yo‘qotilishi: O‘quv markazlari o‘quvchilarning markaz haqida ma’lumot olishlari uchun ko‘p ishkar qiladilar, lekin bazi markazlar reklama kampaniyalari bilan tanishuv tizimini yo‘qotib, yangi o‘quvchilar jalb etishda muammoga yo‘liqadilar.
   
2. 
   Narx politikasining noto‘g‘ri belgilanishi: O‘quv markazlarida narx politikasi nisbiy ravishda aniqlanadi, shuning uchun har bir o‘quvchi uchun to’lov miqdori turli bo’lishi mumkin. Ammo narxlar noto’g’ri belgilanib, o’quvchi tomonidan qabul qilinishi qiyinlashadi.
   
3. 
   Reklama va marketing strategiyalarining qiziqarli emasligi: Bazi markazlar reklama va marketing strategiyalari qiziq bo‘lmaydi, bu esa yangi o’quvchilar jalb etishni qiyinlashtiradi.
   
4. 
   Kommunikatsiya tizimining kamchiligi: O’quv markazlari foydalanuvchilariga alohida e’tibor berishga muhtoj bo’lgan kommunikatsiya tizimini rivojlantirishi kerak. Bunday tizim, markaz va o’quvchilar o’rtasidagi aloqani yanada kuchaytiradi.
   
5. 
   Xizmat sifati va ko‘rsatiladigan imkoniyatlarning qulay emasligi: O’quv markazlarida ko’rsatiladigan xizmat sifati va o‘quvchilar uchun taqdim etiladigan imkoniyatlar qulayligi muhim ahamiyatga ega. Markazning xizmat sifati yaxshi emasligi o‘quvchilarni jalb qilishni qiyinlashtiradi.
   
6. 
   Tekshiruv tizimining yo‘qotilishi: O’quv markazlari uchun tekshiruv tizimi muhim ahamiyatga ega bo’lib, bu tizimning yo’qotilishi xato sodir etishiga sabab bo’ladi va markaz faoliyatini izdan chiqaradi.
   
7. 
   O‘quvchilar bilan boshqa shaxslar orasidagi keng aloqa yo‘qligi: O’quv markazlari o‘quvchilar bilan boshqa shaxslar orasidagi aloqa yo‘qligi kamchilikdir. Markazning foydalanuvchilariga alohida e’tibor berishiga, ularga o‘quvchilarini aniqlashga, ularni yaxshi tanishlikda qabul qilishga va ular bilan doimiy aloqa o‘rnatishga muhtoj.
   
8. 
   Qulay to’lov tizimi yo‘qotilishi: O’quv markazlarida qulay to’lov tizimi juda muhimdir. Foydalanuvchilar uchun turli imkoniyatlar ko‘rsatilishi va ularga yetarli to‘lov variantlari taklif etilishi kerak.
   
9. 
   Xodimlar bilan yaxshi munosabat: Xodimlar o‘quv markazining yuzi, lekin ularning xizmat sifati va aloqa sifati markazning boshqa marketing kamchiliklari bilan birgalikda yangi o’quvchilar jalb etishni qiyinlashtiradi.
   

Bundan tashqari o’quv markazlar o’zlarining marketing segmentatsiyasiga tayangan holda faoliyat olib borishlari zarur. O‘quv markazlarining faoliyatida marketing segmentatsiyasi amaliyoti, o‘quvchilar to‘plamlarining o‘ziga xos xususiyatlari va talablari asosida ularni turli guruhlarga bo‘lishi bilan bog‘liqdir.
Marketing segmentatsiyasi jarayoni davomida, o‘quv markazi o‘z yo’nalishlariga mos keladigan turli kurslarda bo‘lgan o‘quvchilarni identifikatsiya qiladi. Bunday yo’nalishlarga misol uchun IT sohasi, tabiiy fanlar, aniq va gumanitar fanlar, chet tillarini o'rgatish va boshqalar kiritilishi mumkin.
Segmentlarni aniqlashning birinchi qadamida, o'quv markazi tashkilotidagi ma’lumotlar bazasini va anketalar orqali aniq ma’lumotlar to'plash yordamiga foydalanadi. Ushbu ma'lumotlar asosida, tashkilot marketing strategiyasini belgilab, har bir segment uchun alohida reklama va marketing kampaniyalari tuzishi mumkin.
Masalan, IT sohasidagi o'quvchilar uchun maxsus kurslar yoki biznesni rivojlantirishga yo'naltirilgan darsliklar taklif etish mumkin. Bunda foydalanuvchi jamiyatining talablari va xususiyatlari hisobga olindi.
Bundan tashqari, marketing segmentatsiyasi jarayoni tashkilotning xizmatlarini o'quvchilar orasida ko'proq tanishga imkon beradi va ularni qiziqishlantiradi. Bunga qaraganda, o'quv markazlari uchun marketing segmentatsiyasi amaliyoti muhimdir va ularga tashkiliy faoliyatlarida katta yordam beradi.
Shunday qilib o‘quv markaz faoliyatida marketing qarorlarini qabul qilishda yetarli ko‘nikma va pishiq strategiya va segmentatsiya zarur. Ko‘rsatilgan kamchiliklarga yo‘l qo‘ymasdan faoliyatni chuqur marketing strategiyasi orqali amalga oshirish kerak.
XULOSA
Marketing har qanday biznes muvaffaqiyatida hal qiluvchi rol o'ynaydi. Bu mijozlarning ehtiyojlari va istaklarini aniqlash va ularni foydali tarzda qondirish yo'llarini topish jarayonidir. Marketing qarorlarini qabul qilish - bu kompaniyaning raqobatdosh ustunligini maksimal darajada oshiradigan va uning uzoq muddatli muvaffaqiyatiga hissa qo'shadigan harakat yo'nalishini tanlash jarayoni. Ushbu kurs ishi biznesda marketing qarorlarini qabul qilishning ahamiyatini muhokama qiladi.
Marketing qarorlarini qabul qilishning birinchi muhim jihati maqsadli bozorni aniqlashdir. Yaxshi marketing strategiyasi maqsadli mijozni tushunishdan boshlanadi. Bunga ularning demografiyasi, psixografiyasi va iste'molchi xatti- harakatlarini bilish kiradi. Mijozlaringizni bilish ularni jalb qilish va ushlab turish uchun to'g'ri mahsulot, narx, joy va reklamani taqdim etadigan samarali marketing aralashmasini yaratishga yordam beradi.
Bundan tashqari, marketing qarorlarini qabul qilish mahsulotni ishlab chiqish va rag'batlantirishni ham o'z ichiga oladi. Kompaniyaning mahsuloti xaridorlarning ehtiyojlari va istaklarini qondirishi va bozorda raqobatbardosh bo'lishi kerak. Marketing tadqiqotlari bozordagi bo'shliqlarni ochishga yordam beradi va mijozlar nima izlayotgani haqida tushunchalar to'playdi. Mahsulot ishlab chiqilgach, reklama o'ynaydi. Rag'batlantirish xabardorlikni oshirishga va mahsulotga talabni yaratishga yordam beradi. Marketing menejerlari mahsulotning xususiyatlari, afzalliklari va qadriyatlarini maqsadli auditoriyaga samarali etkazish uchun strategiyalarni ishlab chiqishda yordam beradi.
Yana bir jihat - bu narx strategiyasi. Narx qarori mahsulotning bozordagi muvaffaqiyatini aniqlashda muhim ahamiyatga ega. To'g'ri narx strategiyasi ishlab chiqarish xarajatlarini, raqobatni, mijozlar talabini va kompaniyaning uzoq muddatli maqsadlarini hisobga olishi kerak. Narxlar strategiyasi rentabellikni saqlash, mijozlarni jalb qilish va raqobatbardoshlikni saqlash uchun ishlab chiqilgan.
Nihoyat, tarqatish kanallari marketing qarorlarini qabul qilishda muhim ahamiyatga ega. Tarqatish kanallari haqida gap ketganda, sotuvchilar ma'lum bir mahsulotni sotish uchun qaysi kanallar yaxshiroq ekanligini va maqsadli auditoriyaga eng samarali etib borishini hal qiladilar. Onlayn marketing, to'g'ridan- to'g'ri mijozlarga sotish yoki vositachilar orqali bu usullarning barchasi marketing maqsadlariga erishish uchun to'g'ri qaror qabul qilishni talab qiladi.
Xulosa qilib aytganda, marketing qarorlarini qabul qilish har qanday biznesning muhim qismidir. Bu kompaniyaning muvaffaqiyati va bozordagi raqobatbardoshligini belgilaydi. Yaxshi marketing strategiyasi maqsadli bozorni aniqlaydi, tegishli mahsulotlar va narxlarni ishlab chiqadi, ushbu mahsulotlarni samarali targ'ib qiladi va eng yaxshi tarqatish kanallarini tanlaydi. Shuning uchun marketing qarorlarini qabul qilishning ahamiyatini ortiqcha ta'kidlab bo'lmaydi. Marketing bo'yicha to'g'ri qaror qabul qilgan kompaniyalar raqobatchilardan ustun bo'lib, yuqori rentabellik va o'sishni boshdan kechiradilar.