Bob. Marketing va uni rivojlanishining asosiy

Marketingni boshqarish talabni boshqaruv jarayonida muam- molami hal etish, marketing faoliyatining samarali tadbirlarini о tkazish orqali ma lum siyosatni olib borish, vaziyatli tahlil, maqsadlami aniqlash, strategiyani ishlab chiqish, tartibga solish vositalarini tanlash, natijalami nazorat va tahlil qilishdan iboratdir. Marketingni boshqarish- ning asosiy mazmuni bu qarshi talab, talabning yo qligi, yashirin talab, pasayuvchi talab, doimy bo lmagan talab, to liq talab, ortiqcha talab, ratsional bo lmagan kabi talablami boshqarish demakdir.
Marketing-menejment konsepsiyasi tadbirkorlik faoliyatining asosiy g oyalar tizimi, instrumentariysi (yo llanmasi, vositalari), atrof-muhit tahlili va undan kelib chiqqan holda strategiyani ishlab chiqish, amalga oshirish va nazoratdir. Marketingni boshqarish konsepsiyasining asosiy elementlari bo lib quyidagilar hisoblanadi:
-Tadbirkorlik, atrof-muhit, madaniyat, siyosat, bozorlar, tarmoqlar, raqobatchilar.
-Siyosatning shakllanishi (konsepsiya, model, maqsadlar, strategiya-
lar).
-Siyosatni amalga oshirish (rejalar, budjet, marketing tadbirlari).
-Siyosat nazorati (natijalar tahlili, obyektiv va subyektiv о zgarish- lami tahlil qilish va baholash).
Har qanday korxona yoki firmaning tarkibiy boshqaruv strukturasi uning faoliyat yo nalishini, ixtisoslashuvini, qo yilgan maqsadlarga olib borish yo lini belgilashda muhim ahamiyatga ega. Struktura ish joylarini va lavozimlami belgilaydi. Firma о z ishlab chiqarish rejasi, mahsulot turi, qadoqlanishi, sotishni tashkil etishva sotuvdan keyingi xizmat kabi faoliyatiga qarab strukturasini tuzadi. Optimal tuzilgan, tizimga solingan struktura ко p jihatdan samaralifaoliyat garovidir. Funksional struktura har bir boshqaruv pog onasida ma lum vazifalami bajarishni, bo limlar va boshqaruvbosqichlarida muvofiqlikni talabetadi.
Tadbirkorlik sohasida marketing menejment talab va taklif о rtasida yuzaga keladigan vaziyatlami tartibga soluvchi mexanizm sifatida namoyon bo ladi. Iste molchilar xulq atvorini tahlil qilish natijasida faoliyatni tartibga solish, talabni boshqarish, yangi talab turlarini shakllantirish, о zgarib turuvchi konyunkturaga ta sir ко rsatish marketing menejmentning vazifasidir.
Marketing-menejment samarasi faoliyatning iste molchiga va bozorga yo naltirilganligi bilan belgilanib, marketing rejasida to g ri strategiya va taktika qo llanilishiga bog liq.
Istiqbolni belgilash bosqichida yuqoridagi tahlil materiallari asos bo ladi. Xaridorlar va raqobatchilar xatti-harakatidagi tendensiyalar aniqlanib, yangi bozorlar, sotuv kanallari tanlanadi. Bo sh bozor segmentlarida faoliyat yuritish uchun yangi faoliyat turi bilan shug ul- lanish ham raqobat afzalligini qo lga kiritishning samarali yo lidir.
Strategik marketing bosqichida uzoq muddatga mo ljallangan rejalar asoslanadi. Iste molchilar va bozor segmentlarini to g ri tanlash, bo sh bozor tokchasida о z ulishini shakllantirish firmaning uzoq vaqt mustahkam bozomi egallashiga yordam beradi. Firma о z raqobatchilari va savdo agentlari, tashkilotlari bilan samarali munosabatlami shakllantirib, biz nimaga erishmoqchimiz, savoliga javob berishi kerak. Bu davrda tegishli marketing tadbirlari ishlab chiqariladi va amalga oshiriladi. Marketing miksning elementlaridan qaysi biriga e tibor kuchaytirilishi kerakligi aniqlanadi.
Strategiya va marketing miksni amalga oshirish bosqichida uning natijalari samarasi tahlil qilinib, nazorat va baholash ishlari olib boriladi. Firma о z maqsadiga erishdimi, talab va taklif о rtasidagi farqni qanday qilib tartibga solish, muvofiqlashtirish kerak, deb fikr mulohazalar va konkret qarorlar qabul qilinadi.

6. 
   Kotleming fikricha, marketing-menejment jarayoni quyidagilar- dan iborat.
   

-Bozor imkoniyatlari tahlili.
-Maqsadli bozor segmentlarini tanlash.
-Marketing kompleksini ishlab chiqish.
-Marketing tadbirlarini amalga joriy etish.
Marketing-menejmentda boshqaruv qarorlari quyidagi yo nalish- larda bo lishi mumkin: