Bob. Menejer va rahbarlik uslubi

6.4. Rahbarga qo‘yiladigan talablar
Rahbar bir qator talablarga javob berishi kerak. “Rahbarlik qilish” degan so‘zga izohli lug‘atlarda boshqarish, maslahat berish, kuzatish, yo‘naltirish, ko‘rsatma berish degan turli ma’lumotlar berilgan. Bundan ko‘rinib turibdiki, hozirgi davrda menejer (rahbar)lar qondirishi zarur bo‘lgan talablar juda ko‘pdir. Ularni quyidagi beshta yirik guruhga bo‘lish mumkin (6.4.1-jadval).


6.4.1-jadval
Rahbarga qo‘yiladigan talablar

№	Talablar	Izoh
1.	Ma’naviy etuklik	siyosiy etuklik huquqiy etuklik axlohiy etuklik yuqori saviya va ong ma’rifatchilik madaniyatlilik xodimlarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga qodirlik topshirilgan ish uchun shaxsiy javobgarlikni his qilish, halollik, vijdonlilik bo‘ysundirishga qodirlik, kishilarga nisbatan mehribon va e’tiborli bo‘lish tashabbus va ilg‘orlikni qo‘llab-quvvatlash qobiliyati prinsipiallik tanqidga chidamli bo‘lish, o‘z-o‘zini tanqid qila bilish.
2.	Intizom va mehnatga bo‘lgan munosabat	mehnatsevarlik jamoa o‘rtasida intizomni yo‘lga qo‘ya bilish atrofdagilarda mehnatsevarlikni tarbiyalay bilish. Bir noshud rahbarning beg‘amligi yuzlab, minglab kishilar taqdirining bedaxl qirralariga ta’sir etishi mumkin. Boqibeg‘am bu toifa rahbarlarning ish uslubi bilan murosa qilib bo‘lmaydi.
3.	Bilim darajasi	iqtisodiyotni bilish texnika va texnologiyani bilish boshqarish ilmini, funksiyalari va strukturasini bilish istiqbolni bilishga qodirligi va h.k. Rahbar aniq, chuqur va keng bilimga ega bo‘lishi, uni doimo to‘ldirib va yangilab borishi kerak. Aks holda u obro‘ qozona olmaydi, xodimlarning ishonchiga sazovor bo‘la olmaydi
4.	Tashkilotchilik qobiliyati	xodimlarni tanlay bilish va ulardan samarali foydalanishni ta’minlay olish qo‘l ostidagilarni mehnatga o‘rgatish va tarbiyalashni bilish jipslashgan jamoani vujudga keltira olish maqsad sari intiluvchanlik kutilmagan vaziyatlarda boshqarish qobiliyatini yo‘qotmaslik
		“YOmon korxona yoki tashkilot yo‘q, lekin yomon rahbarlar bor”. Bu ibora shuni bildiradiki, yomon ishlab turgan korxonaga jamoani yaxshi boshqaradigan, tashkilotchilik qobiliyati yuqori, mehnatsevar, talabchan, bilimdon rahbar qo‘yilsa, u korxonani tezda yaxshi korxona safiga qo‘shadi. Agar yaxshi ishlab turgan korxonaga tasodifan tashkilotchilik qobiliyati past rahbar kelib qolsa, aksincha, u korxona asta-sekin tanazzulga yuz tutadi.
5.	Boshqarish samaradorligini ta’minlay olish	boshqarishni kollegial tarzda tashkil qila olish qobiliyati ish haqida qisqa va aniq gapirish qobiliyati ishga oid xat, buyruq, farmoyishlar yoza bilish turli manbalardan ish uchun zarur axborotlarni olish qobiliyati rahbarlarni va qo‘l ostidagilarni tinglay bilish qobiliyati asoslangan qarorlarni mustaqil va tez qabul qila bilish qobiliyati rejalarni bajarishdan xodimlarning moddiy va ma’naviy manfaatdorligini ta’minlash qobiliyati boshqaruv organi qarorlarini bajarish ustidan nazoratni ta’minlay bilish boshqarish strukturasini takomillashtirib borish qobiliyati va h.k.