Боғланишлар* Муқаддима I боб. Бухгалтерия ҳисоби ҳисобварақлар режасининг умумий тавсифи

Давр харажатларини ҳисобга олувчи
счётларнинг (9400) боғланиши

Давр харажатларини ҳисобга олувчи счётларда ишлаб чиқариш жараёни билан бевосита боғлиқ бўлмаган сотиш харажатлари, маъмурий харажатлар, бошқа операцион харажатлар, шунингдек келгусида солиқ солинадиган базадан чиқариладиган ҳисобот даври харажатлари тўғрисидаги ахборот умумлаштирилади.

Ҳисоб қуйидаги счётларда амалга оширилади:
9410 "Сотиш харажатлари";
9420 "Маъмурий харажатлар";
9430 "Бошқа операцион харажатлар";
9440 "Келгусида солиқ солинадиган базадан чиқариладиган ҳисобот даври харажатлари".
Давр харажатларининг таркиби Маҳсулот (ишлар, хизмат)ларни ишлаб чиқариш ва сотиш харажатларининг таркиби ҳамда молиявий натижаларни шакллантириш тартиби тўғрисидаги низом билан тартибга солинади.
9410 "Сотиш харажатлари" счётида маҳсулотни сотиш бўйича харажатлар, яъни маҳсулотни истеъмолчига етказиб бериш билан боғлиқ, транспорт воситаларига ортиш, маркетинг билан шуғулланувчи ходимлар ва бўлимларнинг харажатлари ва бошқалар акс эттирилади.
9420 "Маъмурий харажатлар" счётида корхонани бошқариш бўйича харажатлар, бошқарув ходимларининг меҳнат ҳақи харажатлари, маъмурий аҳамиятга молик асосий воситаларни таъмирлаш харажатлари, умумхўжалик аҳамиятидаги биноларнинг ижара тўловлари ва бошқа харажатлар ҳисобга олинади.
9430 "Бошқа операцион харажатлар" счётида кадрларни тайёрлаш ва қайта тайёрлаш харажатлари, ахборот, аудиторлик ва маслаҳат хизматлари учун тўлов харажатлари, меҳнат ҳақи ҳисоблашда ҳисобга олинмайдиган компенсациялаш ва рағбатлантириш аҳамиятига молик тўловлар, банк ва депозитарий хизматларининг тўловлари, зарарлар, жарималар, пенялар ва бошқа операцион фаолият жараёнида вужудга келадиган, ишлаб чиқариш жараёни, молиявий фаолият ва фавқулодда харажатлар моддаларининг белгилари бўлмаган бошқа харажатлар акс эттирилади.
9440 "Келгусида солиқ солинадиган базадан чиқариладиган ҳисобот даври харажатлари" счётида Маҳсулот (ишлар, хизмат)ларни ишлаб чиқариш ва сотиш харажатларининг таркиби ҳамда молиявий натижаларни шакллантириш тартиби тўғрисидаги низомнинг 2.4-бўлимида келтирилган келгусида солиқ солинадиган базадан чиқариладиган ҳисобот даври харажатлари акс эттирилади.
Ҳисобот даврининг охирида ушбу барча счётлар якуний айланмалар билан ёпилади ва 9910 "Якуний молиявий натижа" счётига кўчирилади.