Bolalar adabiyoti fanidan savollar Adabiyot (bolalar adabiyoti) fanining maqsad va vazifalari

68. LEV TOLSTOYNING BOLALARGA ATAB YOZILGAN ASARLARIDA ILGARI SURILGAN G‘OYALAR
Lev Nikolayevich Tolstoy tomonidan yaratilagan “Yangi alifbo” asari yuzasidan test 
topshiriqlarini, adabiy tahlil qoliplarini bajarish, “Blits” texnologiyasi bo`yicha ishlash.Lev 
Nikolayevich Tolstoyning “Mo‘ysafid olma ekdi” hikoyasida ilgari surilgan g‘oyalar yuzasidan
test topshiriqlarini, adabiy tahlil qoliplarini bajarish, “Blits” texnologiyasi bo`yicha 
ishlash.Korney Ivanovich Chukovskiy ertak-dostonlarida ilgari surilgan g‘oyalar. yuzasidan test 
topshiriqlarini, adabiy tahlil qoliplarini bajarish, “Blits” texnologiyasi bo`yicha ishlash.Samuil 
Yakovlevich Marshak asarlarining janr jihatdan rang-barangligi yuzasidan test topshiriqlarini, 
adabiy tahlil qoliplarini bajarish, “Blits” texnologiyasi bo`yicha ishlash.Samuil Yakovlevich 
Marshak asarlarida ilgari surilgan g‘oyalar. yuzasidan test topshiriqlarini, adabiy tahlil 
qoliplarini bajarish, “Blits” texnologiyasi bo`yicha ishlash. 
69. SAMUIL MARSHAKNING BOLALARGA ATAB YOZILGAN ASARLARIDA ILGARI SURILGAN G‘OYALAR
SAMUIL YAKOVLEVICH MARSHAK
(1887-1964)
H ozirgi zam o n rus b o lalar a d ab iy o tid a Sam uil Yakovlyevich 
Marshakning roli katta. U rus bolalar adabiyotida kichkintoylar uchun 
katta she’riyat yaratib bergan ulkan san’atkor, taniqli tarjim on, yetuk 
dramaturg, m ohir pedagog va bilimdon muharrirdir.
S. Ya. Marshak 1887 yilda Voronej shahrida tish texnigi oilasida tug‘ildi.
S. Ya. Marshak 1897 yilda Ostrogoj gimnaziyasiga o'qishga kiradi. Lekin 
bu yerda ko‘p o ‘qimay, Peterburgga boradi, badiiy gimnaziyaga o ‘qishga 
kiradi. Bu yerda b o ‘lajak shoir o ‘z zamonasining yetuk san’atkorlari bilan 
yaqindan tanishadi. Marshakning ijodiy faoliyati shu yerda chechak otadi.
1906 yildan boshlab feletonlari, she’r ham da taijimalari bilan matbuotda 
chiqa boshlaydi.
S. Ya. Marshak 1912 yilda Angliyaga jo ‘naydi. London universitetining 
san’at fakultetiga o ‘qishga kiradi. T a ’til kunlari u mamlakatning diqqatga 
sazovor joylarini yayov kezib tom osha qiladi: baliqchilar bilan dengizda 
sayr qiladi, qishloq maktablarida bo‘ladi. Ingliz xalq qo‘shiqlarini, ertaklarini 
sevib tinglaydi. Bu yerda M arshak V. Bleyk, R abindranat Tagor va 
boshqalaming she’r va poemalarini ingliz tilidan tatjim a qiladi.
1914 yilda Rossiyaga qaytib kelgan M arshakning hayoti bolalar olami 
bilan chambarchas bog‘lanib ketadi. U 1915— 22 yillarda bolalar uylarida 
tarbiyachi, o ‘qituvchi bo‘lib ishlaydi. Bu esa Marshakning bolalar shoiri 
bo‘lib kamol topishida katta rol o ‘ynaydi.
S. Ya. Marshak 20-yillarda o ‘zining she’r, ertak va poemalari bilan yosh 
kitobxonlaming sevimli shoiri sifatida tanildi. «Qayerda ovqatlanding, ey 
chumchuq», «Ahmoq sichqoncha haqida ertak», «Kecha va bugun», «Sirk» 
va boshqa shu kabi mashhur asarlari o ‘sha yillarda maydonga kelgan edi.
1939 yilda Marshakning «Petya nimadan qo'rqar edi?», «Korablcha» 
singari m ashhur she'rlari bosilib chiqdi.
Ikkinchi jahon urushi davrida shoir ijodining asosiy qismini urnsh, 
bosqinchilarga qarshi kurash mavzui tashkil etdi. Ayniqsa, 1943 yilda 
yaratilgan « 0 ‘n ikki oy» nomli ertak-dram asi tez orada millionlab yosh 
kitobxonlar orasida m ashhur bo‘lib ketdi.
S. Ya. Marshak 1964 yilning 4 iyunida Moskva shahrida vafot etdi. «Har 
qanday bolalar adabiyotida ikki yosh mavjud bo ‘ladi, u olamga bolalar 
nigohi bilan qaraydi, ammo uni kattalardek idrok qiladi, aql-tajribasiga 
suyanib ish ko‘radi», — degan shoir bir um r bolalami sevdi, ular uchun 
g‘oyaviy-badiiy yuksak asarlar yaratish uchun tinm ay ijodiy ish olib bordi.
S. Ya. Marshakning nomini olamga yoygan, bolalar shoiri sifatida tanitgan 
she’rlaridan biri «Ahmoq sichqoncha haqida ertak»dir, Bu ertaqda shoir bolalar

hayoti va xarakteriga mos bo‘lgan qiziqarli syujet topa olgan. Kimki o ‘ziga 

ortiqcha oro bersa, oqibatini o ‘ylamay ko‘r-k o ‘rona ish tutsa, o ‘zidan 
kattalam ing pand-nasihatiga amal qilmasa, hayotda ko‘p narsa yutqazadi, 
o ‘z baxtini qoMdan boy beradi, degan fikr ertakning asosiy g ‘oyaviy 
mazmunini tashkil etadi.
Ha, onalar tunlam i bedor o ‘tkazadilar. Negaki ulaming butun o ‘y- 
xayollari kichkintoylarida. U lar hayotda tinch, osoyishta, bekam -ko‘st 
yashashsa bu onalar uchun bayram. Ona sichqonning allasida, qo‘shig‘ida 
harakat bor, jo n bor.