Болалар боғчасида миқдор ва сон тасаввурларини таркиб топтириш

shakllantirishda ta’limning asosiy didaktik prinsiplari.
Maktabgacha 
yoshdagi 
bolalarda 
matematik 
taasavvurlarni 
shakllantirishda pedagogikadagi asosiy prinsplaridan foydalanamiz. Ular 
quyidagilardan iborat. 
 
Ilmiylik prinsipi bog‗chada o‗rganiladigan faktlarni ular fanda 
qanday yoritiladigan bo‗lsa, shunga moslab yoritishni talab qiladi, ya'ni 
biz ilmiylik to‗g‗risida gapirar ekanmiz, birinchi navbatda berilayotgan 
bilim mazmuni ilmiylik asosida tuzilgan bo‗lishi kerak.
M: 2 + 2 = 4 ilmiy asosida. 2+2=5lar ham uchrab turadi, lekin bu 
ilmiy asosda emas.
M: 3=7 
Isboti.
15-15 = 35-35 
3*(5-5) =7*(5-5): (5-5) 
3=7 
Isbotdagi xatoni toping.Javob: 5-5 = 0, biz bilamizki nolga bo‗lish 
mumkin emas.
Tarbiyaviylik 
prinsipi 
maktabgacha 
yoshdagi 
bolalarda 
matematik tassavvurlarni shakllantirishda fanga bo‗lgan qiziqishni 
uyg‗otish ya‘ni bilimlarni o‗zlashtirishga harakatini, ularni egallash va 
mustaqil kengaytira olishga o‗rgatishni o‗z ichiga oladi shu bilan birga 
ularda tafakkurni shakllantirish, matematik tushuncha va tasavvurlar 
bilan boyitish, xotira va diqqatni rivojlantirish, ijodiy tafakkurni 
tarbiyalash kabi ishlarni amalga oshirishni talab etadi. Bu prinsip 
maktabgacha yoshdagi bolalarda ziyraklik, topqirlik, aqllilik xislatlari 
bilan birga Vatanga muhabbatni hamda rostgo‗ylik, mehnatsevarlik kabi 
insoniy fazilatlarni tarbiyalash ham matematika mashg‗ulotlarida amalga 
oshirish imkoniyatlari mavjudligini ifodalaydi. 
Nazariya va amaliyotning birlik prinsipi. Bu prinsip berilgan 
nazariy bilimlarning hayotga, amaliyotga bog‗lanishini butun choralar 
bilan kengaytira borishni talab qiladi. Matematika nazariyadan bevosita 
har-xil mashq va masalalarni yechishga o‗tish yo‗li bilan bu prinsip keng 
suratda amalga oshiriladi. Haqiqatdan ham yosh bolalarga har kuni ko‗zi 
bilan ko‗rib yurgan xonada, ko‗chada, uydagi narsalar bilan bog‗langan 

---

23 
holda mashg‗ulot o‗tish, ya'ni bilim berish lozim, chunki bu bolalarning 
tez tushunib olishiga, o‗zlashtirishiga yordam beradi.