Bolalar jismoniy tarbiyasi fanining predmeti va asosiy tushunchalari

Bolalar jismoniy tarbiyasi faninig yetakchi tushunchalari Jismoniy ta’limot - maxsus bilimlarni, harakat ko’nikma va malakalarini o’z ichiga oladigan jismoniy tarbiyaning bir tomoni. Jismoniy mashqlar - jismoniy tarbiya vazifalarini hal yetish uchun vosita sifatida tanlab olingan harakatlar, harakat faoliyati, shuningdek harakat faoliyatining murakkab turlari kiradi foaliyat deb inson harakat apparatining faolligi asos bo’lgan har qanday faoliyatiga aytiladi. “Mashq” tushunchasi jismoniy mashqlarni bir necha marta takrorlash ahamiyatida ham qo’llaniladi. Sport - bu maxsus faoliyat bo’lib, musobaqalar jarayonida namoyon bo’ladigan, jismoniy mashqlarning qaysi bir turlarida yuqori natijalarga yerishishi uchun yo’naltirilgan maxsus faoliyat bo’lib hisoblanadi.

“Jismoniy madaniyat”-atamasi umumiy “Madaniyat” atamalar kabi ko’p ma’nolidir. Zamonaviy adabiyotda “madaniyat” deganda inson “jamiyat” faoliyatining ayrim turlari, shuningdek uning shaxs va jamiyat uchun qimmatbaxo bo’lgan natijasiga aytiladi. “Madaniyatning” umumiy tushunchasini aniqlashda “tabiat” tushunchasi bilan taqqoslaydilar. Ma’lumki, tabiat qonunlari bo’yicha insonga bog’liq bo’lgan hamma narsa tegishlidir, hamda uning faoliyati natijasi emas (inson tomonidan yaratilgan jonli va jonsiz mavjudot). Madaniyatning rivojlanish jarayonida faoliyatning asosiy turi (shakli, usullari) bo’lib insonning takomillashuvga, o’z xususiy tabiatiga «o’zgartirishiga” yo’naltirilganligi kiradi.

Moddiy boyliklarga sport inshootlari (o’yinchoqlar, sport honalari, maydonchalari, tirlar, xavzalar, klublar va hokazo), jismoniy jihozlar, buyumlar, maxsus sport kiyimlari, poyabzal va boshqalar kiradi. Ma’naviy boyliklarga jismoniy madaniyat haqidagi fan va san’at asarlari (adabiyot, haykaltaroshlik, grafika, musiqa va boshqalar kiradi). Jismoniy madaniyat rivojlanishning har bir bosqichida, ya’ni, ular boyliklarni tashkil etish, bunda unga yondoshgan har bir shaxs uchun o’zlashtirish, foydalanish imkoni bo’lganda kelajakdagi rivojlanish bo’lib qoladi. Bu yerda gap, hozirgi kunda jismoniy madaniyatning keng tarqalgan, amaliy va boshqa bo’limlariga kirgan gimnastika, sport, harakatli o’yinlar, xaqida jismoniy mashqlarning ko’pgina turlari va to’plamlari to’g’risida boradi.