Bolalar va o‘smirlar gigiyenasi mutaxassisligi bo'yicha shakllantirilgan og'zaki savollar ro'yxati Uchinchi va ikkinchi malaka tоifasi uchun
Download 67.87 Kb.
|
66. Бол. ва ўсм. гиг. оғз. сав. сайтузб
Bolalar va o‘smirlar gigiyenasi mutaxassisligi bo'yicha shakllantirilgan og'zaki savollar ro'yxati Uchinchi va ikkinchi malaka tоifasi uchun: Bolalar va o‘smirlar gigiyenasining gigiyenik fan sifatida, uning maqsadi va vazifalari. Bolalar va o‘smirlar gigiyenasining gigiyena va boshqa tibbiy, biologik va texnik fanlar bilan bog‘liqligi. Bolalar va o‘smirlar gigiyenasida qo‘llaniladigan tadqiqot usullari. O‘zbekistonda bolalar va o‘smirlar gigiyenasini rivojlanishida asosiy olimlarning roli. Bolalar va o‘smirlar gigiyenasida gigiyenik me’yorlashtirishning asosiy prinsiplari. "Salomatlik" tushunchasining ta’rifi va o‘smirlar salomatligini tavsiflovchi asosiy ko‘rsatkichlar. Bolalar va o‘smirlarning salomatlik holatini baholash prinsiplari. Bolalarda patologiyaning rivojlanish xususiyatlari. Bolalar va o‘smirlar populyatsiyasining yosh bo‘yicha tarkibi. Yosh davriyligi. Bolalar salomatligiga ta’sir etuvchi omillar. Bolalar va o‘smirlar organizmining o‘sishi va rivojlanish xususiyatlari va ularning biologik va ijtimoiy omillarga bog‘liqligi. Bolalar va o‘smirlar akseleratsiyasi i retradatsiyasi muammolari. Maktabgacha yoshdagi bolalarning morfofunksional xususiyatlari (3-6 yosh). Boshlang‘ich maktab o‘quvchilarining morfofunksional xususiyatlari (7-10 yosh). O‘rta maktab yoshidagi bolalarning morfologik va funksional xususiyatlari (11-15 yosh). Har xil turdagi ta’lim muassasalarida havo-issiqlik rejimini gigiyenik asoslash. Bolalar va o‘smirlar xonalarida maqbul yorug‘lik muhitini yaratish uchun gigiyenik asos. Maktabgacha ta’lim muassasasining o‘quv jarayonini tashkil etishning gigiyenik prinsiplari. Turli xil ta’lim muassasalarida o‘quv jarayonini tashkil etish uchun gigiyenik talablar (dars jadvali, o‘quv kuni davomiyligi, yil haftalari). Yoshga va jinsga qarab harakatga biologik ehtiyoj, vosita faoliyatini normallashtirish asosi. Maktabgacha yoshdagi bolalarning kun tartibini asosiy tamoyillari. Bolalar va o‘smirlarning aqliy faoliyatini gigiyenik tartibga solish prinsiplari. Charchoqning fiziologik mohiyati, bolalarda o‘ta charchashning oldini olish usullari. Xar hil sig‘imli maktablarni loyihalashtirishga bo‘lgan gigiyenik talablar. Maktabgacha ta’lim muassasalarini loyihalashtirishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. O‘quvchilarning to‘g‘ri holatini fiziologik va gigiyenik asoslash, maktab mebellariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Maktabgacha ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiyaning sog‘lomlashtiruvchi o‘rni va uni tashkil etishning gigiyenik tamoyillari. Jismoniy mehnatning o‘sayotgan organizmga ta’siri. Bolalar va o‘smirlarning mehnat faoliyati funksional tizimini shakllantirish xususiyatlari. Kasbiy ta’lim jarayonida ishlash dinamikasi, organizmning funksional va salomatlik holati. Kasbiy yaroqlilikning psixofiziologik mezonlari. Maktab o‘quvchilarini kasbiy yo‘naltirishning tibbiy va fiziologik jihatlari va sanitariya shifokorining vazifalari. O‘smir tanasining jismoniy faoliyatga bo‘lgan reaksiyasining xususiyatlari. O‘yinchoqlarga bo‘lgan gigiyenik talablar. Bolalardagi o‘qish jarayonining yosh xususiyatlari. Bolalar kitoblari va darsliklariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Erta va maktabgacha yoshdagi bolalar kiyimlariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Bolalar poyafzaliga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Maktab va sport kiyimlariga bo‘lgan gigiyenik talablar. Bolalar uchun uskunalar va buyumlarni ishlab chiqarishda ishlatiladigan sintetik materiallarga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Nogiron bolalar uchun mo‘ljallangan muassasalarda ta’lim-tarbiya va dam olish sharoitlarini tashkil qilishning gigiyenik tamoyillari. Bolalar va o‘smirlar muassasalarida ovqatlanishni tashkillashtirishning gigiyenik tamoyillari. Sog‘liqni saqlash muassasalarida bolalar va o‘smirlar ovqatlanishini tashkil qilish. O‘quvchilarga kasbiy ta’limini tashkil etishning gigiyenik prinsiplari. Bolalar va o‘smirlarni salomatligi va sog‘lom turmush tarzini shakllantirishga, zararli odatlardan xalos bo‘lish, tibbiy faolligini oshirishga bo‘lgan gigiyenik yondashuvlar. Bolalar va o‘smirlarga tibbiy-profilaktika yordamini tashkillashtirishda davlat tizimi. Sug‘urta tibbiyoti nuqtai nazaridan bolalar salomatligini saqlashga bo‘lgan yondashuvlar. Zamonaviy sharoitda atrof muhit omillari ta’sirini inobatga olgan holda bolalar va o‘smirlar salomatligini boshqarish borasida SEOM sanitariya shifokorining asosiy vazifalari Bolalar va o‘smirlar gigiyenasi sog‘liqni saqlashning fan va amaliy sohasi sifatida, uning maqsadi va vazifalari, rivojlanish tarixi. Hozirgi bosqichda bolalar va o‘smirlar gigiyenasining dolzarb muammolari. Bola organizmning o‘sishi va rivojlanishining asosiy xususiyatlari. Yosh davriyligi, biologik va pasport yoshi. Yoshga bog‘liq rivojlanishning turli bosqichlarida o‘sayotgan organizmning morfologik va funksional xususiyatlari. Akseleratsiya. Salomatlikning ilmiy tushunchasi, salomatlik ko‘rsatkichlari va mezonlari, o‘rganish va baholash usullari. Salomatlik guruhlari, bolalar va o‘smirlarning salomatlik ko‘rsatkichlarining yosh dinamikasi. Biologik yetuklik va uni baholash mezonlari. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishini baholashning kompleks usuli. Jamoalarning jismoniy rivojlanishini baholash. Jismoniy rivojlanish salomatlikni belgilovchi mezonlaridan biri sifatida. Salomatlik ko‘rsatkichlar va uni baholash usullari. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishiga biologik va ijtimoiy omillarning ta’siri. Bolalar va o‘smirlar salomatligini shakllantiruvchi omillar. Salomatlik uchun qulay va noqulay ijtimoiy-gigiyenik omillar. Bola va o‘smirlar populyatsiyasi kasallanishi, uning yosh tarkibi. Bolalar organizmning spesifik bo‘lmagan immunitetni baholash usullari. Adaptatsiya. Bolalarni maktabgacha ta’lim muassasasiga va maktabga qabul qilishga tayyorlash. Maktabda yetuklik va maktabda o‘qishga funksional tayyorgarlik tushunchasi. Maktabgacha ta’lim muassasalarida kundalik va o‘quv jarayonining fiziologik va gigiyenik asoslari. Charchash jarayonining fiziologik mohiyati, uning turli yoshdagi bolalarda rivojlanishi. Bolalar va o‘smirlarning ishlashi, aqliy rivojlanish turlari, uning fazalari va dinamikasi. Maktab o‘quvchilarida charchash va o‘ta charchashning oldini olish. Faoliyat - salomatlikni mustahkamlovchi omili sifatida. Faoliyat turlari va shakllari, har xil faoliyat turlarini me’yorlashtirishning gigiyenik prinsiplari. Dars jadvalini tuzishga bo‘lgan gigiyenik talablar. Zamonaviy maktabda o‘quv jarayonini tashkil etishning gigiyenik tamoyillari. 6 yoshli bolalarga ta’lim jarayonini tashkil etishning gigiyenik talablar Bolalar va o‘smirlarni o‘qitishda kompyuterlashtirishning gigiyenik muammolari. Shaxsiy kompyuterlar va informatika xonalari uchun jihozlarga gigiyenik talablar. Bolalarning nogironligi ijtimoiy va gigiyenik muammo sifatida. Maxsus ta’lim muassasalari va bolalar uylaridagi rejimning xususiyatlari. Maktabgacha ta’lim muassasalarida ovqatlanishni tashkillashtirishga bo‘lgan gigiyenik talablar. Tibbiy va sanitar-gigiyenik nazorat. Bolalar va o‘smirlarning ovqatlanishidagi zamonaviy muammolari. Maktabda ovqatlanishning yangi shakllari. Autsorting tushunchasi. Bolalar va o‘smirlar uchun ovqatlanishni ratsionalizatsiya va korreksiya qilishning asosiy yo‘nalishlari. Ta’lim muassasalarida mehnat va kasbiy tayyorgarlikni tashkil etishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. O‘quvchilarning mehnat tayyorgarligini tibbiy nazorat qilish. Mehnatning bolalar va o‘smirlarning sog‘lig‘iga ta’siri. Har xil turdagi mehnatni me’yorlash. Kasbga yo‘naltirish, o‘smirlarga tibbiy maslahat. Kasbga yaroqlilikning psixofiziologik mezonlari. Kasb-hunar ta’lim muassasalarida o‘quv jarayonini rejalashtirish va tashkil etishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Motor faoliyati va uni boshqarish. Maktabgacha ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarini tashkil etishning gigiyenik prinsiplari. Tibbiy nazorat. Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida jismoniy tarbiyani tashkil etish tamoyillari va shakllari. Jismoniy tarbiya darsini tibbiy-pedagogik nazorat qilish. Sog‘lom turmush tarzi tushunchasi va uning asosiy tarkibiy qismlari. Sog‘lom turmush tarzini shakllantirish tamoyillari. Bolalar va o‘smirlar uchun muassasalarda gigiyenik tayyorgarlik va ta’lim bo‘yicha ishlarning mazmuni va shakllari. Maktabgacha ta’lim muassasalarida va maktablarda bolalarga tibbiy yordam ko‘rsatishni tashkil etish. Mexnatning ilmiy tashkil etish bo‘yicha shifokorining bolalar va o‘smirlar sog‘lig‘ini o‘rganish. Zamonaviy maktablarda sog‘liqni saqlash texnologiyalari. Sog‘liqni saqlash xizmatining modeli. Sog‘likni saqlash faoliyati samaradorligini baholashga yondashuvlar. Bolalar va o‘smirlarning tanasiga radiatsiya ta’sirining xususiyatlari. Noqulay radioekologik sharoitida bolalar salomatligini yaxshilashning gigiyenik jihatlari. O‘sayotgan organizmning moslashish qobiliyatini oshirish uchun choralari. Bolalar va o‘smirlar gigiyenasi shifokorining ish mazmuni va usullari. Faoliyatning huquqiy asoslari. Nazorat ob’ektlari va ularni tekshirish turlari. Bolalar va o‘smirlar gigiyenasi bo‘limining ishini tashkil qilish: rejalashtirish, ish bo‘limlari, hisobot hujjatlari, boshqa tashkilotlar bilan aloqalar. JSN Ogohlantiruvchi sanitariya nazorati bo‘yicha SEOM bolalar va o‘smirlar bo‘limining ishini tashkil qilish, hisobot hujjatlari. Ogohlantiruvchi sanitariya nazorati shakllari va ularning mazmuni Bolalar o‘yinchoqlariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. O‘yinchoqlar ustidan davlat sanitariya nazorati Bolalar va o‘smirlar uchun kiyim-kechak va poyafzallarga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Yassi oyoqlarning oldini olish. Darslik va bolalar kitoblariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. O‘qishni ta’minlashning gigiyenik asoslari. Ko‘rish o‘tkirligining buzilishini oldini olish. Maktabgacha ta’lim muassasalari va maktablarining bolalar mebellari va jihozlariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Mebelni tanlash. To‘g‘ri ish holati. Xatti-harakatlarning buzilishi turlari va ularning oldini olish. Bolalar uchun mo‘ljallangan tovarlarni davlat sanitariya-gigiyenik ekspertizasi, uning turlari, Bolalar uchun tovarlarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va sertifikatlash. Maktabgacha ta’lim muassasalarini loyixalashtirish va qurishning gigiyenik prinsiplari. Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarini loyixalashtirishning gigiyenik prinsiplari. Yer uchastkasiga, binoning rejalashtirish tuzilmasiga va asosiy binolarga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Qo‘shimcha ta’lim muassasalarini loyixalashtirishi, qurilishi va ishlash rejimiga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Bolalar va o‘smirlar o‘rtasida sog‘lomlashtirish ishlarini tashkil qilishning gigiyenik prinsiplari. Tibbiy muassasalarning turlari. Yozgi sog‘lomlashtirish oromgohlarini loyihalash, texnik xizmat ko‘rsatish va tashkil yetishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Chiniqtirish va uning fiziologik mohiyati. Chiniqtirish prinsiplari va vositalari Chiniqtirish protseduralarining turlari. Chiniqtirishni tibbiy nazorat qilish. Bolalar va o‘smirlar salomatligini yaxshilashning gigiyenik prinsiplari. Bolalar va o‘smirlar o‘rtasida yozgi sog‘lomlashtirish ishlarini tashkil qilish va o‘tkazish. Sog‘lomlashtirish samaradorligini baholash. Bolalar o‘yinchoqlarini tasnifi. O‘yinchoqlarni ishlab chiqarish uchun ishlatiladigan xom-ashyo, materiallar va bo‘yoqlarga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Bolalar o‘yinchoqlarini konstruksiyasiga bo‘lgan gigiyenik talablar. Optik o‘yinchoqlarini konstruksiyasiga bo‘lgan gigiyenik talablar. Bolalar muassasalarida o‘yinchoqlarini ustidan joriy sanitariya nazoratini tashkil etish. Bolalar o‘yinchoqlarini zararsizlantirish usullari va yo‘llari. Uyinchoqlar mateO‘riallariga quyiladigan gigiyenik talablar. O‘qishga mo‘ljallangan ko‘rgazmali qurollarga qo‘yiladigan talablarning fiziologik va gigiyenik asoslash. O‘qitish vositalarini tashqi dizayniga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. O‘quv qo‘llanmalarni ishlab chiqarish uchun materiallarga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Maktab darsligining matn turiga va chop etishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Daftar va yozuv materiallarga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Portfell va bolalar ryukzaklariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. O‘quv qurollarini gigiyenik baxolash usullari. O‘quv mebellariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Sinf xonalarida mebellarni joylashtirishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. O‘quvchilarni partalarga joylashtirish qoidalari O‘quvchilarning to‘g‘ri joylashtirishi ustidan tibbiy nazorat. O‘quv doskaga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Umumiy ta’lim maktablarini loyihalashtirishning gigiyenik tamoillari. Yer uchastkasining joylanishi va loyihalashtirishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Maktab binolarning tarkibi, hajmiga, joylashuviga va funksional aloqadorligiga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Maktablarni obodonlashtirish va sanitariya holatiga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Maktabni sanitariya tekshirish metodikasi va maktab muhitini gigiyenik baxolash. Maktabgacha ta’lim muassasalarini qurilmalari va ekspluatatsiya faolyati asosida yotadigan umumiy asosiy qoidalar. Maktabgacha ta’lim muassasalarini joylashtirish, bino va uchastkalarni loyixalashtirish bo‘yicha gigiyenik talablar. Binolarning tarkibi va ularni joylashtirishning asosiy tamoillari Maktabgacha ta’lim muassasalarda bolalarni tekshirish va gigiyenik baholash. Maktabda mehnat ta’limini asosiy elementlari, ularning mazmuni, me’yoriy ko‘rsatkichlari, umumiy kun tarkibida va o‘quv mashg‘ulotlari rejimida o‘rni, fiziologik funksiyalarga turli xil mehnat turlarini ta’siri, o‘quvchilarning kun va xafta davomida umumiy ishchanligi va salomatligi. Mehnatni o‘qitishni tashkil etish va mehnat darslarini moddiy-texnika bilan ta’minlashga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Mehnat darslarini o‘qitish sharoitlariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar (dars joyi, miqroiqlim sharoitlari, yorug‘lik, xavoning holati, jihozlar va boshqalar). Maktabda mehnat ta’limini tashkil etishning tibbiy nazorati. O‘quvchilarning mehnat faoliyati turlari va rivojlanishning yoshi va anatomik-fiziologik xususiyatlarini hisobga olgan holda reglamentatsiyasi (tartibga solish). Mehnat ta’limi va mehnat darsini tashkil etishning gigiyenik tamoillari. Mehnat ta’limi darslariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Xavsizlik texnikasi masalalari. Maktabda mehnat ta’limini tashkil etish ustidan tibbiy nazorat. Xronometra kuzatuvlar yordamida mehnat dasrlarini qo‘yishning to‘g‘rililigini baholash. Maktab ustaxonasini sanimtariya tekshiruvlari va mexnat darslarini o‘tkazish sharoitlarini baholash. Duradgorlik va metallga ishlov berish dastgohlari o‘quvchilari uchun to‘gri tanlovni o‘tkazish qobiliyati. Maktab o‘quvchilarni kasb-hunarga o‘qitish va ijtimoiy foydali mehnatga ruhsat berish bo‘yicha tibbiy nazorat usullari. Bolalar va o‘smirlarga mehnatning ta’siri va mehnat turlari. Maktabgacha ta’lim muassasasining o‘quv jarayonida nazarda tutilgan mashg‘ulot turlari. Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun o‘quv jadvaliga mashg‘ulotlarni quyish xususiyatlari. Maktabgacha ta’lim muassasasida o‘quv-tarbiyaviy jarayonini tashkil etishni gigiyenik baholash. Maktabgacha ta’lim muassasasida o‘quv-tarbiyaviy jarayonini tashkil etishni o‘ziga xos hususiyatlari. Maktabgacha ta’lim muassasasida o‘quv-tarbiyaviy jarayonini tashkil etishni gigiyenik jihatlari. Bolalar ta’lim muassasasida taqdim etilgan darslar jadvali asosida o‘quv jarayonini tashkil etishni gigiyenik baholash. Maktabgacha yoshdagi bolalarning mehnat qobiliyati dinamikasi egri chizig‘ini baholash. Bolalar va o‘smirlarning aqlif va jismoniy faoliyatiga ta’sir qiluvchi omillar. Ish qobiliyati tushunchasi, uning asosiy bosqichlari. Ish qobiliyatining omillari va ko‘rsatkichlari. Charchoq va ortiqcha ish tushunchasining ta’rifi. Aqliy va jismoniy charchoq belgilarini farqlash. Bolalardagi charchoqning vizual belgilari. Charchoqning biologik ahamiyati. Bolalar va o‘smirlarda charchoq va ortiqcha charchoqning oldini olish chora tadbirlari. Umumiy maktab muassasalarda o‘quv jarayonini tashkil etishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Ta’lim jarayonining organizmga ta’sirini o‘rganishning fiziologik va gigiyenik usullari. O‘quv jadvalini tuzishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Umumiy ta’lim darslariga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Umumta’lim maktablarda o‘quv jarayoninni tashkil etishga quyiladigan gigiyenik talablarni tartibga soluvchi me’yoriy hujjatlar. Ta’lim jarayonining organizmga ta’sirini o‘rganishda fiziologik va gigiyenik usullari. Dars jadvalini tuzishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. Umumiy ta’lim darslariga quyiladigan gigiyenik talablar. Umumta’lim maktablarda o‘quv jarayonini tashkil etish uchun gigiyenik talablarni tartibga soluvchi me’yoriy xujjatlar. Charchoq va ortiqcha charchoq. O‘qitish jarayonida bolalardagi charchoq darajasini aniqlash va baholash usullari. Bolalarning aqliy va jismoniy mehnatini me’yorlashtirish. Kunlik tartibi tushunchasining tushunchasi. Bolalar va o‘smirlarda kunlik rejimini ahamiyati. Kun tartibining asosiy genetik prinsiplari. Vaqt budjeti tushunchasining ta’rifi. Maktabgacha va maktab yoshidagi bolalarning kun tartibining o‘ziga xos xususiyatlari. 6-7 yoshdagi bolalar organizmning asosiy tizimlarini anatomik-fiziologik xususiyatlari. Maktab yetukligi tushunchasining ta’rifi. Bolaning maktabda o‘qishga tayyorligining asosiy tarkibiy qismlari, ularning ta’rifi. Tibbiy-pedagogik komissiyaning hajmi va muddati. Maktab yetukligini baholash usullari. Kern-Irasek ko‘rsatkichini baholash. Maktab yetukligi darajasiga ko‘ra bolalar guruxlari. Maktab yetukligining tibbiy mezonlari. Maktab yetukligining psixofiziologik mezonlari. Maktabga chiqish uchun tibbiy qarshi ko‘rsatmalar. Bolalar va o‘smirlarning kun tartibini fiziologik va gigiyenik asoslari. Kun tartibining asosiy tarkibiy qismlari, ularning mazmuni. Maktabgacha yoshidagi bolalarning kun tartibining o‘ziga xos xususiyatlari. Jismoniy tarbiyaning darsdan tashqari shakllarini joriy etish (ertalabki mashqlar, mashg‘ulotlar davomida jismoniy tarbiya daqiqalari, mashg‘ulotlar orasidagi dinamik pauzalar, jismoniy razradyakalar, tanaffus paytida ochiq havoda o‘yinlar, ishlab chiqarish dinamikasi va boshqalar). Bolalar va o‘smirlar organizmning yosh, jins xususiyatlarini hisobga olgan holda ommaviy sport va ijtimoiy foydali ishlarigajalb qilish. Oilada bolalarning sog‘lom turmush tarzi va jismoniy tarbiyani targ‘ib qilish. O‘sish va rivojlanishning akseleratsiyasi bilan ilgari surilgan bolalar va o‘smirlar gigiyenasining vazifalari. Jismoniy rivojlanishni o‘rganish uchun ishlatiladigan asosiy va morfologik va funksional xususiyatlar. Jismoniy rivojlanishning morfologik (somatometrik) belgilari. Jismoniy rivojlanishning sotatoskopik belgilarini ko‘rsating. Jismoniy rivojlanishni o‘rganishda chuqurlashtirishtirilgan tibbiy ko‘riklarning xususiyatlari. Jismoniy rivojlanishni o‘rganishda individualizatsiyalangan usullari. Jismoniy rivojlanishni o‘rganishda igeneralizatsiyalangan usullari. Jismoniy rivojlanishning mintaqaviy standartlari, ularni rivojlanishga qo‘yiladigan talablar. Jismoniy rivojlanishning zonabo‘yicha standartlari. Standartlarni yangilash uchun rivojlanish tadqiqotlari necha marta o‘tkaziladi? Standartlarni ishlab chiqish uchun suroq qilinadigan har bir yosh guruxidagi bolalarning minimal soni qancha? Xayotning birinchi yilidagi bolalarning yosh gurhi. 1 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarning yosh guruhi 3 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan bolalarning yosh guruhi 7 yoshdan 18 yoshgacha bo‘lgan bolalarning yosh guruhi Shaxsning jismoniy rivojlanishini baholash usullari. Baholash jadvallari bo‘yicha jismoniy rivojlanishni baholash usuli – shkala regressiya bo‘yicha. Shkala regressiya yordamida jismoniy rivojlanishni baholash usulining afzalliklakri va kamchiliklari. Organizm rivojlanishining biologik darajasini tavsiflovchi ko‘rsatkichlar. Organizmning morfo-funksional holatini baholash. Jismoniy rivojlanishni kompleks baholash sxemasi. Jamoaning jismoniy rivojlanishini baholash usullari. Bola organizmining o‘sishi va rivojlanishining asosiy qonuniyatlari. Xozirgi bosqichda bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishni tushunchasi. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy rivojlanishini o‘rganish, baholash usullari va tadqiqotlari. Aron-Staviskiyning umum’etirof etilgan yagona usuliga muvofiq antropometrik o‘lcham usuli. «Individum salomatligi» va «axoli salomatligi» tushunchalariga ta’rif. Bolalar va o‘smirlarning sog‘ligini shakllantiruvchi omillar. Salomatlik ko‘rsatkichlari va mezonlari. Bolalar va o‘smirlarning salomatlik holatini tibbiy nazorati. Tibbiy ko‘riklarni o‘tkazish tartibi va tashkil etish. Bolalar va o‘smirlarni salomatlik holatini kompleks baholash. Tekshiruvchilarni salomatligini guruhlari tomonidan taqsimlanishi. Jismoniy trabiya kurslari uchun guruhlar. Skrining-dastur (ma’nosi, dastur, usullar, baholash). Bolalar aholisining sog‘lig‘ini shakllantiruvchi omillar. Bolalar va o‘smirlarning sog‘lig‘ini baholash ko‘rsatkichlari. JSST tomonidan «Sog‘liq» tushunchasining ta’rifi. Shaxsning sog‘lig‘ini baholash mezonlari. Bolalar va o‘smirlar aholisining sog‘lig‘ini shakllantiruvchi omillar. Salomatlik holatini tavvsiflovchi ko‘rsatkichlar. Salomatlik guruhlari. Tibbiy ko‘riklarni tashkil etish va o‘tkazish tartibi: davriyligi, bosqichlari, tibbiy tadqiqotlar xajmi. Bolalar va o‘smirlarni salomatlik xolatini kompleks baholash. Bolalar va o‘smirlar salomatligini ilmiy tushunchasi. Salomatlikni ko‘rsatkichlari va mezonlari. Salomatlikni o‘rganish usullari guruhlari va yosh bo‘yicha dinamikasi. Bolalar va o‘smirlarning salomatlik holatiga ta’sir qiluvchi omillar. O‘zbekston Respublikasining bolalar va o‘smirlar kasalligi ko‘rsatkichi, uning yosh bo‘yicha tarkibi. Donozologicheskaya diagnostika. Bolalar va o‘smirlar gigiyenasi fani boshqa ilmiy fanlar bilan aloqasi. Bolalar va o‘smirlar gigiyenasida gigiyenik me’yorlashtiirish mezonlari. Bolalar va o‘smirlarning o‘sishi va rivojlanishining asosiy qonuniyatlari, yosh davriyliligi. Biologik va pasport yoshi. Akseleratsiya va deleratsiya. Faoliyat turlari va ularning bola organiziming o‘sishi va rivojlanishiga ta’siri. Bolalar va o‘smirlarning faoliyati: tushuncha, bosqichlar, dinamikalar (kunlik, xaftalik, mavsumiy), tadqiqot usullari. Charchoq jarayonining fiziologik mohiyati, uning rivojlanish sabablari va xususiyatlari. Turli yosh guruhlarida charchoq va ortiqcha charchoqni oldini olish. Xar xil yoshdagi bolalar uchun kun tartibi uning asosiy tarkibiy qismlari, gigiyenik me’yorlari. Moslashishning fiziologik mohiyati. Ijtimoiy moslashuv – gigiyenik muammo sifatida. Bolalarda maktabgacha ta’lim va maktabga tayyorlash. Bolalarni maktabgacha ta’lim muassasalariga moslashish. Moslashuvning og‘irlik darajasi, uni belgilaydigan omillar. Moslashuv jarayoni ustidan tibbiy nazorat. Bolalarni maktabga moslashtirish. Maktabga moslashish ustidan tibbiy nazorat. Maktabga mos kelmaslik xavfini aniqlash. Maktabgacha ta’lim tarbiya muassasalarida o‘quv jarayonini tashkil etishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. O‘quv darslarning tibbiy-pedagogik nazorati. Zamonaviy ta’lim muassasalarida o‘quv jarayonining tashkil etishning gigiyenik tamoillari. Maktabda o‘quv jarayonini tibbiy gigiyenik ta’minlash. Bolalar va o‘smirlarning ijtimoiy foydali mehnatini tashkil etishga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. O‘z-o‘ziga xizmat qilish mehnat ta’limining ajralmas qismi sifatida. Mehnat ta’limi bo‘yicha sanitariya xizmatining nazorati. O‘smirlarga professional yo‘nalish va tibbiy-professional maslaxat. Kasb-hunarga yo‘naltirishning tibbiy-psixologik jixahlari. Jismoniy tarbiyaning bola organizmiga ta’siri. Bolalar va o‘smirlarga jismoniy tarbiyani tashkil etish tamoillari. Bolalar va o‘smirlarning jismoniy tarbiya shakllarining gigiyenik xususiyatlari. Ta’lim muassasalarda jismoniy tarbiya ustidan tibbiy nazorat. Ovqatlanish – bolalar va o‘smirlar salomatligi va rivojlanishining omili sifatida. Ratsional ovqatlanish tamoillari. Bolalar va o‘smirlarni ovqatlanishining fiziologik me’yorlari. Bolalar va o‘smirlar ovqatlanishini tashkil qilish va me’yorlashtirish. Download 67.87 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling