Bolalarni jismoniy rivojlanishi va salomatligi

BOLALARNI JISMONIY RIVOJLANISHI VA SALOMATLIGI
REJA:

1. 
   Bolalar kasallannishi
   
2. 
   Yosh davrlarning tavsifnomasi
   

Mamlaqatimizda o’sib kelayotgan yosh avlodni salomatligiga katta e’tibor beriladi. Millatni kelajagi va uning faravonligi yosh avlodning salomatligini mustaxqamlash va himoya qilishiga bog’liqdir.

Ma’lumki bolalar salomatligi ularda faqat kasalliklar bor yoki yo’qligiga bog’lik emasligi, balki uning yoshiga qarab rivojlanishiga va tizimlarning faoliyatiga bog’liqdir.
Maktabgacha yoshdagi bolalarni asosan sog’lom bolalar tashkil etadi, ularni (30%) – birinchi guruhga kiradi; (40%) – ikkinchi guruhga; (28%) – uchunchi guruhga va (2%) – to’rtinchi guruhga kiradi.
Bolalar kasallannishi darajasi va ularning tarqalishi hamma yerda bir hil emas, ular sanitariya va epidemiyaga qarshi tadbirlarni tashkil etilishiga bog’likdir.
Aytish joizki, davlatimizda bolalar va o’smirlar kasallanishi yildan yilga pasayb bormoqda. Bolalar salomatligini muhim ko’rsatkichlaridan biri ularning jismoniy rivojlanishidir, ya’ni tana uzunligi (bo’yi); vazni (tana og’irligi); ko’krak qafasini aylanmasi (ekskursiyasi); ko’larini kuchi; (dinamometriya); tayanch – harakat apparatining holati (ko’krak qafasini shakli, oyok, tavon holati, mushaklarni rivojlanishi va h.k.). Bularni to’g’ri rivojlanishiga turli xil kasalliklar ta’sir etishi mumkin.
Bolalarni jismoniy rivojlanishi ular yoshiga , jinsiga, millatiga hamda ijtimoiy, iqtisodiy, atrof muhitni o’zgaruvchan sharoitlariga bog’likdir. Bular asosida jismoniy rivojlanishi mahaliy standartlari ishlas chiqiladi va ular xar 5-10 yilda yangilanib turishi zarur.
Bola qancha yosh bo’lsa shunchalik tez-tez tibbiyot ko’rigidan o’tkazilashi lozim , 1-yoshgacha xar oyda : 1-3 yoshgacha xar 3 oyda; 3-7 yoshda yarim yilda bir martda.
Yevropa Ittifoqida bolalar, yoshlar va yosh oilalarda salomatlik gardientlari pasayishi kuzatilyapti. Bunga nima ta’sir qilmoqda. Yevropa Ittifoqining barcha mamlakalatlarida salomatlik darajasi va ijtimoiy status orasida tizimli korelllyatsiya mavjud – ijtimoiy holat, statusda pasayishlar kuzatilishi bilan salomatlik darajasining ham pasayishi kuzatiladi. Sog’liqni saqlash sohasidagi ushbu ijtimoiy gradientlar zararli va adolatsizdir, ayniqsa, gap bolalar va yoshlar haqida ketganida bu adolatsizlik yaqqol seziladi, chunki dastlabki yillardagi qiyinchiliklar butun hayot sikli davomidagi salomatlik darajasiga o’z ta’sirini o’tkazadi.