Bolalarning mustaqil musiqiy faoliyati mazmuni va unga rahbarlik qilish


Download 120 Kb.
bet4/4
Sana18.06.2023
Hajmi120 Kb.
#1577673
1   2   3   4
Bog'liq
BOLALARNING MUSTAQIL MUSIQIY FAOLIYATI MAZMUNI VA UNGA RAHBARLIK QILISH

Ta`lim va qobiliyat
Musiqiy ta`lim ma`lumotlar shartli turda umumiy va maxsus sifatdagi ma`lumotlar deb bo`lishga bo`ladi.
Umumiy sifatdagi ma`lumotlar musiqiy faoliyatning barcha turi bilan (qo`shiq aytish bilan, harakatlar bilan va h.) bog`liq : musiqa har vaqt hislarni tasvirlaydi, bir narsalar to`g`risida bayon qiladi, u o`zining sifati tomonidavn har xil musiqa rivojlavnib, o`zgaradi, ular bir-biriga musiqiy frazalar, boshlama, naqorat bor ekanini kuzatishga bo`ladi.
Musiqaning mazmunini tasvirlab beradigan o`z «tili» o`z qirralari bo`ladi. Musiqani kompozitorlar bilan xalq chiqaradi.
Maxsus sifatdagi ma`luotlar faoliyatning bir turi bilan bog`liq bo`ladi.
Qo`shiq aytishni o`rgatganda bolalarga quyidagi tushunchalar beriladi : tovushning eshitilishi sifati to`g`risida (cho`ziq, engil, sozli). Diktsiyaning to`g`riligi to`g`risida (aniq, oydin, rasmli). Qo`shiq chizig`i to`g`risida (yuqori ko`tariladi yoki pastlaydi), tovushlar takrorlanadi yoki birovi baland, ikkinchisi past bo`ladi).
Metr –navo to`g`risida (tovush qisqa yoki uzun bo`ladi). Musiqiy navoli harakatlar o`rgatilgan quyidagicha tushunchalar beriladi.
Musiqaning sifatiga xos harakatlar sifati to`g`risida (sergak, engil va b.) musiqiy asarlarning navo, dinamik shakli to`g`risida (asta, qattiq va b.) o`yin harakatlarining elementlari to`g`risida (polka odimi, qubilmali olim va b.) qayta turish to`g`risida (saf, kolonna va b.).
“MAKTAB YO’QCHA BOLALARGA MUSIQA TARBIYASI JARAYONDA TARBIYACHINING O’RNI”. Bolalar bog'chasi o'qituvchilari bolalarning musiqiy tarbiyasida qanchalik faol ishtirok etadilar? Ularning barchasi bunday ishtirok etish muhimligini bilishadimi? Ko'pincha o'qituvchi musiqa darsida - tartib-intizomni saqlash uchun hozir bo'lishni o'zining burchi deb biladi. Shu bilan birga, o'qituvchining faol yordamisiz musiqa darslarining samaradorligi mumkin bo'lgandan ancha past bo'ladi. Musiqiy ta'lim jarayonini amalga oshirish o'qituvchidan katta faollikni talab qiladi. Maktabgacha tarbiyachilar bolani musiqa yordamida tarbiyalashda uning shaxsning barkamol rivojlanishidagi ahamiyatini yaxshi tushunishlari kerak. Buning uchun musiqani to'g'ri idrok etish uchun qanday vositalar, uslubiy usullar bilan poydevor qo'yish mumkinligini aniq va aniq tasavvur qilish kerak. O'qituvchiga quyidagilar kerak: 1. Musiqiy ta'lim uchun barcha dastur talablarini bilish. 2. Guruhingizning musiqiy materialini biling, musiqa darslarida musiqa rahbarining faol yordamchisi bo'ling. 3. Bolalar tomonidan musiqiy repertuar dasturini o'zlashtirishda musiqa rahbariga yordam berish, harakatlarni aniq bajarish misollarini ko'rsatish.
O'qituvchi shaxsiga, uning ta'lim jarayonidagi etakchi roliga katta ahamiyat berib, N.A. Metlov bolalarni musiqiy va estetik tarbiyalash ishlarida faol ishtirok etishiga katta umid bog'lagan. U faol ta'lim darajasini nafaqat tabiiy ma'lumotlarga (eshitish, ovoz, harakatlarning plastikligi) va o'qituvchilar maktabi yoki kurslarida olingan kasbiy tayyorgarlikka, balki asosan tarbiyachi ishidagi izchillik va musiqa direktori, bolalarning muvaffaqiyatli musiqiy ta'lim olishiga o'zaro qiziqishlaridan. O'qituvchi asosan bolalar bog'chasida barcha pedagogik ishlarni amalga oshiradi - shuning uchun u musiqiy-pedagogik jarayondan chetda qola olmaydi. Bolalar bog'chasida ikkita o'qituvchi - musiqa direktori va tarbiyachining mavjudligi, afsuski, har doim ham kerakli natijalarga olib kelmaydi. Bu erda ikkita haddan tashqari narsa bor. 1 . Qachonki, barcha musiqiy ta'lim faqat musiqa darslarini o'tkazish bilan bog'liq. Shu bilan birga, o'qituvchi o'zini bolalarning musiqiy rivojlanishidan ozod deb biladi. Bunday holda, musiqiy ta'lim bolalarning butun hayotining uzviy qismi emas: raqsga tushish, musiqa o'ynash bolaning hayotiga kiritilmaydi. Pedagogik pedagogik ishda musiqa ta’limining ahamiyatini past baholab, unga qiziqish bildirmaydi va bolalarda qiziqish uyg‘otishni bilmaydi. 2. Musiqa direktori faqat hamroh sifatida ishlaganda, u bevosita ishtirok etmaydi musiqa darslarini o'tkazish, o'qituvchi va bolalarning qo'shiqlar, raqslar, harakatlarni qanday ijro etishiga rioya qilmaydi. Musiqa bo‘yicha tajribasiz, yetarlicha tayyorgarlik ko‘rmagan, hech qanday yordam va ko‘rsatmasiz ishlagan pedagog o‘z ishida musiqa repertuarini tanlashda ham, uni ijro etishda ham xatoga yo‘l qo‘yishi mumkin. Tarbiyachi va musiqa rahbari o'rtasidagi hamkorlik bolalar bog'chasining ajralmas ta'lim jarayonida zarur va bo'lishi kerakligi shubhasizdir. Bitta savol: Bu nima bo'lishi kerak va uni qanday tashkil qilish kerak? 1. Bolalarni musiqiy tarbiyalash va rivojlantirish jarayonida tarbiyachining roli. O'qituvchining eng katta roli darsning shu qismlariga yuklangan musiqiy va ritmik faoliyat bilan bog'liq(mashqlar, raqslar, o'yinlar), kichikroq - musiqa tinglash, qo'shiq aytish va musiqa chalish jarayonida. Har bir yosh guruhlarida o'qituvchining vazifalari har xil bo'lib, uning darsdagi faolligi darajasi bolalarning yoshi va ushbu darsda qo'yilgan aniq vazifalar bilan belgilanadi. DA kichik guruhlar bolalar bog'chasi o'qituvchisi musiqa darsidagi pedagogik jarayonning faol ishtirokchisi: u bolalar bilan qo'shiq aytadi, ular bilan o'ynaydi, raqsga tushadi, bolalarning to'g'ri turishini nazorat qiladi, turli harakatlarni bajarishda yordam beradi. Musiqa rahbari o'qituvchini mashqlardagi harakatlarni ko'rsatishga taklif qiladi.
o'rta guruh bolalar bog'chasi, bolalarning mustaqilligi ortadi va tarbiyachining vazifalari boshqacha bo'ladi. U faqat zarurat tufayli harakat qiladi, ko'pincha bilvosita shaklda eslatadi, ko'rsatadi, taqqoslaydi. Qo'shiqlarni, raqslarni, o'yinlarni o'rganishda o'qituvchi ularning alohida qismlarini, elementlarini ko'rsatadi, bolalar bilan allaqachon o'rganilgan musiqiy repertuarni ijro etishda faqat ularning faoliyatini baholaydi. Guruhlarda yoshi kattaroq tarbiyachi asosan yordamchi funktsiyalarni bajaradi: u bolalarning qanday kuylashini, raqsga tushishini, musiqiy va ritmik harakatlarni bajarishini va turli xil musiqiy faoliyat turlarida ijodiy namoyon bo'lishini kuzatadi; kelajakda ularni tuzatish uchun xatolarni qayd etadi (individual ishda). Instrumental musiqa bilan tanishganda, u rasm haqida gapiradi, qo'shiq aytayotganda u alohida oyat yoki iborani bajarishi mumkin, o'yinni o'rganayotganda u etakchini tanlaydi, rollarni taqsimlashga yordam beradi, ya'ni. qatnashmaydi, faqat tashkil qiladi. Sinfda olingan ko'nikmalar birlashtirilishi kerak, ya'ni musiqa individual ish, ertalabki mashqlar, ochiq o'yinlar, kechki bo'sh vaqtlarda ham yangrashi, hikoya, ertak va hokazolar uchun illyustratsiya bo'lishi kerak. Pedagogning yetakchilikdagi roli katta bolalarning mustaqil faoliyati. Pedagog o'z faoliyatida bilvosita yo'l-yo'riq va moslashuvchan ijodkorlik usullarini qo'llashi kerak. U bolaning badiiy qiziqishlarini faol shakllantiradi, uning sinfda, bayramlarda va oilada olingan musiqiy taassurotlariga ta'sir qiladi. Oyin, albatta, bolaning darsdan tashqaridagi asosiy faoliyati. O'yinga musiqaning kiritilishi uni yanada hissiy, qiziqarli, jozibali qiladi. Musiqa bilan rolli o'yinlarni o'tkazish tarbiyachidan juda ehtiyotkor va moslashuvchan rahbarlikni talab qiladi. U o'yinning borishini kuzatib, bolalarni qo'shiq aytishga, raqsga tushishga, DMIda o'ynashga undaydi. Ko'pgina rolli o'yinlar faqat bolalarga o'yinchoq televizor, pianino, teatr ekrani berilganda paydo bo'ladi. Bolalar "musiqiy darslar", "teatr" o'ynashni boshlaydilar, "televidenie" da kontsertlar berishadi. Bayram ertaklarida tarbiyachining faoliyati ham rang-barang.. Eng mas'uliyatli rahbarning roli. Uning hissiyotliligi, jonliligi, bolalar bilan bevosita muloqot qilish qobiliyati, she'riy matnlarning ifodali ijrosi ko'p jihatdan bayramning umumiy kayfiyati va tezligini belgilaydi. Rahbar nafaqat dasturni yaxshi bilishi, balki kutilmagan, tasodifiy o'zgarishlarga tezda javob bera olishi kerak. Pedagoglarning yakkaxon va jamoaviy chiqishlari bolalarga katta zavq bag'ishlaydi. Ular qahramon rolini o'ynashi, qo'shiq kuylashi, raqsga tushishi mumkin. 2.Bolalarni musiqiy tarbiyalash va rivojlantirish jarayonida musiqiy rahbarning roli. O'qituvchi-musiqachi ikki yo'nalishda ishlaydi - bolalar va tarbiyachilar bilan: Bolalar bilan musiqiy ta'lim va rivojlanish bo'yicha faoliyatni tashkil etish va o'tkazish, asoslari, maktabgacha ta'lim muassasalarida musiqiy ta'lim metodikasiga kiritilgan. Musiqiy direktorning maktabgacha ta'lim muassasasining pedagogik jamoasi bilan o'zaro munosabati, bu quyidagilarni o'z ichiga oladi: 1. Pedagoglarni bolalarga musiqiy tarbiya berishning nazariy masalalari bilan tanishtirish; 2. Har bir yosh guruhidagi bolalarning musiqiy tarbiyasi bo'yicha ishlarning mazmuni va usullarini tushuntirish; 3. Bayramlar va o'yin-kulgilar uchun stsenariylarni muhokama qilish; 4. Bayramona bezaklar, bezaklar, kostyumlar tayyorlashda, maktabgacha ta'lim muassasasining bayram kunlari uchun interyerini loyihalashda ishtirok etish; 5. Maktabgacha ta'lim muassasasining predmetli-makonli musiqiy rivojlanish muhitini tashkil etishda ishtirok etish; 6. Bolalarni musiqiy tarbiyalash muammolarini hal etishda pedagogik jamoaga uslubiy yordam ko‘rsatish; 7. Maktabgacha ta'lim muassasalarining pedagogik kengashlarida ishtirok etish. Musiqiy direktor va maktabgacha ta'lim muassasasining pedagogik jamoasi o'rtasidagi o'zaro aloqa shakllariga quyidagilar kiradi: 1. Yakkama-yakka va guruh maslahatlashuvlari, ular davomida masalalar muhokama qilinadi - bolalar bilan individual ishlash guruhlarda musiqiy va ma'rifiy ishlar, sinfda ishlatiladigan musiqiy repertuar, maktabgacha ta'lim muassasasining musiqiy muhitini tashkil etish masalalari; 2. Professor-o'qituvchilarning amaliy mashg'ulotlari, jumladan, musiqa repertuarini o'rganish. 3. Bo'sh vaqt va ko'ngilochar kechalarni o'tkazish, keyinchalik bolalarning musiqiy rivojlanishi muammolarini hal qilishda butun pedagogik jamoaning o'zaro hamkorligi nuqtai nazaridan tahlil va muhokama qilish.
Musiqa rahbari va pedagogning bolalarni musiqiy tarbiyalash va rivojlantirish bo'yicha birgalikdagi faoliyati kerakli natijalarga olib kelishi uchun ma'lum bir tadbirlarni o'tkazish kerak. ota-onalar bilan ishlash o'zaro hamkorlik va hamkorlik tamoyillariga asoslanishi kerak. Ota-onalar va musiqa direktori o'rtasidagi munosabatlar asosan o'qituvchi tomonidan amalga oshiriladi, chunki u har kuni ota-onalar bilan uchrashish uchun ko'proq imkoniyatlarga ega. O'qituvchilar birgalikda ota-onalar bilan ishlashning turli shakllarini belgilaydilar va ularni yillik ish rejasiga kiritadilar. Ish shakllariga quyidagilar kiradi: Ochiq musiqa darslari Maslahatlashuvlar. Ota-onalar yig'ilishlari. Seminarlar. Birgalikda dam olish va o'yin-kulgi. Uy vazifasi. Bolalar ota-onalari bilan birgalikda rasmlarni tanlaydilar yoki "Musiqiy daftarlarga" chizadilar, musiqa ishlarini bajaradilar va shu bilan darsda olingan ko'nikmalarni mustahkamlaydilar. Uy vazifasi qimmatlidir, chunki bolalarning birgalikdagi faoliyati va ota-onalar oiladagi iqlimni yaxshilaydi, ota-onalarda bolalar bog'chasidagi bolaning hayotiga tabiiy qiziqish uyg'otadi. "Ota-onalar burchagi" ota-onalarni bolalarning musiqiy va estetik tarbiyasi bo'yicha mashhur uslubiy adabiyotlar bilan tanishtirish uchun maxsus yaratilgan. Unda ota-onalarga musiqiy asarlarning audio yozuvlari bilan tavsiya etilgan musiqa kutubxonasi, bolalarning musiqiy va ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish uchun "Uy o'yinlari" ning katta tanlovi, shuningdek, turli mavzularda ota-onalarga maslahatlar mavjud. sarhisob qilar ekanmiz, shuni aytish kerakki, faqat ota-onalar va o'qituvchilarning o'zaro hamkorligi tufayli biz, birinchidan, bolalarning musiqiy ta'limi va rivojlanishida ijobiy natijalarga erishamiz, ikkinchidan, biz o'qituvchilar o'rtasida o'zaro tushunishga erishamiz va uchinchidan, biz ota-onalarni o'zimizga aylantiramiz. ittifoqchilar va pedagogik jarayonning faol ishtirokchilari Bolalar bog'chasida musiqiy ta'lim musiqa rahbari tomonidan amalga oshiriladi. Pedagogika maktabida umumiy musiqiy tayyorgarlikka ega bo'lgan pedagog ham bir xil darajada muhim rol o'ynaydi. O'qituvchilarning (musiqachi va tarbiyachi) roli murakkab, xilma-xil va yaqin aloqada amalga oshirilishi kerak. O'qituvchi bolalarni musiqa bilan tanishtirish uchun katta imkoniyatlarga ega. O'qituvchi bolalarni musiqa darslarida o'qitish jarayonida faol ishtirok etishi kerak.
O'rta va katta guruhlarda u qo'shiqlarni o'rganishga yordam beradi va musiqa rahbari bilan birgalikda o'rganilgan materialni baholaydi. Shuningdek, musiqa jo'rligida yangi qo'shiqni ijro etishi mumkin. Kichik guruhlarda bolalarga musiqiy va ritmik harakatlarni o'rgatishda o'qituvchi barcha turdagi harakatlarda qatnashadi va shu bilan bolalarni faollashtiradi. O'rta, katta va ayniqsa, tayyorlov guruhlarida tarbiyachining roli boshqacha: u kerak bo'lganda harakat qiladi, harakatlarni ko'rsatadi, konstruktsiyalarni eslaydi, qo'shiq, raqs, o'yin va dumaloq raqslarda og'zaki ko'rsatmalar beradi. O'qituvchi bolalarning musiqiy ijodini rivojlantiradi: mavzuni taklif qiladi, musiqiy ertaklar, o'yinlar, dramatizatsiyalardagi rollarni taqsimlaydi va o'rganadi. O'qituvchi bolalarning mustaqil musiqiy faoliyatiga rahbarlik qiladi, musiqani o'yinlarda, yurishlarda, mehnat jarayonida o'z ichiga oladi. O'qituvchi musiqa darslarida o'rganilgan materialni takrorlaydi va mustahkamlaydi. Musiqiy material tanlashda, undan boshqa darslarda foydalanishda qatnashadi. O'qituvchi musiqa darslari rejimiga rioya qilishi va bolalarni engil, cheklovsiz kiyim va engil qulay poyabzalda darslar zaliga olib kelishi kerak. O'qituvchi bolalarning mustaqil musiqiy faoliyatiga alohida e'tibor berishi, tegishli sharoitlarni yaratishi kerak: darslar uchun joy ajratish, musiqa burchagini tashkil qilish va uni mebel va qo'llanmalar bilan jihozlash. Burchakda bo'lishi kerak: musiqa asboblari, bolalarning musiqa o'ynashiga hissa qo'shadigan musiqiy didaktik o'yinlar. O'qituvchi burchakni bolalar o'yinlari va yordamchi vositalar bilan jihozlash haqida g'amxo'rlik qiladi va ularning ko'pchiligi uy qurilishi, individual atributlar, musiqiy o'yinlarda, dramatizatsiya va raqslarda bolalar tomonidan ishlatiladigan kostyum elementlari. O'qituvchi bolalar o'yinchoqlar va asboblarni ehtiyotkorlik bilan tutishlariga ishonch hosil qiladi, o'yindan keyin ularni qo'yishadi. Har bir guruhda bolalar qoʻshiqlari, nafis raqslar, musiqali ertaklar kuylari, dramatizatsiyalar yozilgan bolalar plastinalarini va bolalar plastinalari boʻlishi maqsadga muvofiqdir. O'qituvchi bolalarning musiqa tinglash, raqsga tushish, o'ynash istagini qondirishi mumkin. Mustaqil faoliyatda bola o'zi uchun kasb tanlaydi, o'z rejalarini amalga oshiradi, lekin bolani o'ziga tashlab qo'ymaslik kerak, tarbiyachi boshqaradi, lekin bilvosita:
O'quv yilining boshida o'qituvchi bolalarga qaraydi: kimni nima qiziqtiradi (qo'shiq aytish, cholg'u chalish, raqsga tushish), bu kuzatishlar asosida o'qituvchi hamma uchun maqbul, eng farovon sharoitlarni yaratadi. Pedagogning musiqiy faoliyatni boshqarishdagi asosiy yo`nalishi uning unda faol ishtirok etishidir. Shunday qilib, yuqorida aytilganlarga asoslanib, biz bolalar bog'chasida bolalarni o'qitish va tarbiyalash jarayonida tegishli funktsiyalar va yo'nalishlarning butun majmuasi mavjud bo'lib, ularni amalga oshirishga yordam beradi degan xulosaga kelishimiz mumkin: 1. Bolalarni tarbiyalashda oila va bog‘chaning o‘zaro hamkorligi sifatini oshirish. 2. Jamoa ichidagi norasmiy aloqalarni mustahkamlash. 3. Ayrim bolalar va butun jamoaning intellektual qobiliyatlarini ochib berish. 4. Bolalarning umumiy dunyoqarashini va bilish faolligini oshirish. 5. Ijodiy imkoniyatlarni rag'batlantirish, bolalarda doimiy ijodiy izlanish muhitini yaratish, shaxsiy mustaqillikni rivojlantirish. Demak, musiqiy faoliyatni tashkil etishda nafaqat musiqa rahbari, balki tarbiyachilar, katta tarbiyachi, ota-onalar, qo'shimcha ta'lim o'qituvchilari, rahbar va ba'zan boshqa xodimlar ham ishtirok etadilar. Bolaning bo'sh vaqtini o'ylangan holda tashkil etish estetik tarbiya va umumiy rivojlanish uchun katta ahamiyatga ega. Demak, pedagog musiqiy faoliyatni umumiy sahnalashtirish uchun javobgardir. Har bir bola bilan kundalik ishlash, uning qiziqishlari, qobiliyatlarini bilish tarbiyachiga musiqa rahbari bilan birgalikda barcha bolalarning badiiy rivojlanishini amalga oshirishga imkon beradi. Musiqa rahbari o‘qituvchilarga maslahat beradi, maslahatlar beradi, amaliy yordam beradi. "Maktabgacha yoshdagi bolalarni musiqiy tarbiyalash jarayonida tarbiyachining roli" Musiqiy ta'lim jarayonini amalga oshirish o'qituvchidan katta faollikni talab qiladi. Bolalar bog'chasi tarbiyachilari doimo bolalarning musiqiy tarbiyasi bilan shug'ullanadilarmi? Ular bunday ishtirok etish muhimligini bilishadimi? Ko'pincha o'qituvchi musiqa darsida qatnashishni o'zining burchi deb biladi - tartib-intizomni saqlash. Shu bilan birga, o'qituvchining faol yordamisiz musiqa darslarining samaradorligi mumkin bo'lgandan ancha past bo'ladi. Biz musiqa direktorlari musiqa darslari jarayoniga pedagoglarning qiziqishini ko‘rishni istardik. Bola tarbiyachi barcha topshiriqlarni qiziqish bilan bajarayotganini ko‘rsa, uning o‘zi ham yanada katta ilhom bilan jarayonga kiritiladi. Axir, o'qituvchi uning uchun mutlaq avtoritetdir va sinfda nima bo'lishidan qat'i nazar, bola doimo o'qituvchiga e'tibor qaratadi. Pedagogning musiqa darsiga bo'lgan qiziqishi qanday namoyon bo'ladi? Avvalo, tarbiyachi musiqa darsida nazoratchi emas, balki bolalar bilan bir xil ishtirokchi ekanligini tushunishi kerak. Tasavvur qiling-a, siz bolasiz, siz uchun hamma narsa qiziq va siz va bolalaringiz quvnoq qo'shiqlar kuylaysiz, provokatsion raqsga tushasiz, musiqani o'ylab tinglaysiz ... Va siz buni burch sifatida emas, balki qalbingiz bilan qilasiz, lekin buni unutmang. nazorat qilinishi kerak bo'lgan pedagogik jarayon mavjud. Endi estetikadan tashkiliy masalalarga o‘tamiz. SO: 1. Musiqa darsida bolalar chiroyli kiyinishlari, oyoqlarida qulay poyabzal, qizlar yubka kiyishlari kerak. 2. Bolalarning o'rta guruhidan boshlab, o'g'il va qizni almashtirib, qurish kerak. 3. Bolalarni safga qo`yish va darsga tayyorlash uchun dars boshlanishidan 2-3 daqiqa oldin kelishingiz kerak. 4. O‘qituvchi o‘zi bilan qo‘shiq so‘zlarini, o‘yinlarni, raqs harakatlarini, tavsiyalarni yozish uchun spiralli qattiq muqovali daftar va qalam olib keladi. 5. Dars davomida biron bir materialni o'tkazib yubormaslik uchun zaldan chiqmaslik tavsiya etiladi. 6. Bolalar bilan mashq bajarish, raqs harakatlari, o'yinlar, qo'shiqlar kuylash va hokazo. 7. Bolalar tomonidan harakatlarning to'g'ri bajarilishini nazorat qilish 8.Dars oldidan musiqiy sukunatga rioya qilish kerak: magnitafonni yoqmang, chunki bolalarda eshitish idroki va konsentratsiyasi buzilgan. 9. Erkin faoliyatda darsda olingan materialni mustahkamlang. Barkamol shaxsni tarbiyalash eng avvalo musiqa orqali borishini pedagoglar yaxshi bilishlari kerak. Buning uchun musiqani to'g'ri idrok etish uchun qanday vositalar, uslubiy usullar bilan poydevor qo'yish mumkinligini aniq va aniq tasavvur qilish kerak. O'qituvchi bilishi kerak : Musiqiy ta'lim uchun barcha dastur talablari, Guruh tomonidan o'qitiladigan musiqiy repertuar Musiqa darslarida musiqa direktorining faol yordamchisi bo'lish; Raqs harakatlarini aniq bajarishga misollar ko`rsata olish, qo`shiq ijro etish malakalariga ega bo`lish; Musiqiy direktor yo'qligida guruh bolalari bilan musiqa darslarini o'tkazish imkoniyatiga ega bo'lish; Qo'shiq va raqs repertuarini orqada qolgan bolalar bilan o'rganing; TCO vositalaridan foydalangan holda guruhda musiqa tinglash orqali bolalarning musiqiy taassurotlarini birlashtirish. Bolalarning mustaqil faoliyatida musiqiy quloq, xotira, ritmni rivojlantirish uchun musiqiy va didaktik o'yinlardan foydalaning; Sinfda, sayrda, ertalabki mashqlarda, mustaqil badiiy faoliyatda tanish qo'shiqlar, dumaloq raqslar, musiqiy o'yinlardan foydalanishda bolalarning mustaqilligini, tashabbuskorligini rivojlantirish; Bolalarni ijodiy o'yinlarga jalb qiling, jumladan qo'shiqlar, raqslar, musiqa o'yinlari, Mashg'ulotlar va rejim lahzalarini tashkil qilishda musiqiy hamrohlikdan foydalaning; Musiqiy bayramlarda, ko'ngilochar tadbirlarda, dam olish tadbirlarida, qo'g'irchoq teatrlarida faol ishtirok eting; Bayramlar va o'yin-kulgilar uchun she'riy materiallar to'plamlarini tayyorlang; Atributlarni ishlab chiqarishda yordam berish, bayramlar uchun musiqa zalining dizayni. Musiqa darsi davomida tarbiyachining roli darsning qismlari va vazifalariga qarab, uning faol yoki passiv ishtirokini almashishdan farq qiladi. Shunday qilib, masalan, davomida musiqa tinglash : 1. U shaxsiy namunasi bilan bolalarda musiqa asarini diqqat bilan tinglash qobiliyatini tarbiyalaydi, qiziqish bildiradi; 2. Intizomni nazorat qiladi; 3. Ko‘rgazmali qurollar va boshqa uslubiy materiallardan foydalanishda musiqa rahbariga yordam beradi. Qo'shiq aytayotganda, qo'shiq aytayotganda : 1. Qo'shiq aytishda qatnashmaydi. 2. Bolalar bilan qo'shiq aytadi, yangi qo'shiqni o'rganadi, to'g'ri artikulyatsiyani ko'rsatadi 3. Tanish qo`shiqlarni ijro etayotganda kuylash, mimik va pantomimik ekspressivlik vositalaridan foydalangan holda qo`llab-quvvatlaydi. 4. O'rganilayotgan qo'shiqni takomillashtirishda "qiyin joylarda" qo'shiq kuylang. 5. Mustaqil emotsional va ifodali qo'shiq aytish paytida bolalar bilan qo'shiq aytmaydi (istisno - erta va kichik yoshdagi bolalar bilan qo'shiq aytish). O'rganish va mustahkamlash musiqiy ritmik harakatlar va o'yinlar: 1. Bolalarga tegishli tavsiyalar berib, barcha turdagi harakatlarni ko'rsatishda ishtirok etadi. 2. Harakatlarning aniq, aniq, estetik me'yorlarini beradi (bolalar ijodiy faoliyatini rivojlantirish uchun mashqlar bundan mustasno). 3. Raqs, raqs, dumaloq raqslarni ijro etishda bevosita ishtirok etadi. Kattaroq maktabgacha yoshda tanish raqslar va raqslar bolalar tomonidan mustaqil ravishda ijro etiladi. 4. Raqs, jismoniy mashqlar, o'yinlar paytida alohida bolalar tomonidan harakatlarning bajarilishini to'g'rilaydi. 5. O'yin davomida xulq-atvor ko'nikmalarini shakllantirishga hissa qo'shib, o'yin shartlarining bajarilishini tushuntiradi va nazorat qiladi. 6. Hikoya o'yinidagi rollardan birini oladi. 7. Butun musiqa seansi davomida intizomni nazorat qiladi.
Download 120 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling