Boʻlib, unda kamida bitta gidroksil guruhi


Karbon kislotalarning alken va alkinlarga qoʻshilishi


Download 99.14 Kb.
bet5/7
Sana18.06.2023
Hajmi99.14 Kb.
#1575833
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
efir

Karbon kislotalarning alken va alkinlarga qoʻshilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gidroeferifikatsiyada alkenlar va alkinlar karboksilik kislotalarning H-O bogʻiga qoʻshiladi. Vinil asetat sanoatda rux asetat katalizatorlari ishtirokida asetilenga sirka kislota qoʻshilishi yoʻli bilan ishlab chiqariladi. Hozirda katalizator sifatida rux asetat qoʻllaniladi.
RCO2R' + 2 H2 -> RCH2OH + R’OH
Vinil asetat, etilen, sirka kislotasi va kislorodningpalladiy bilan katalizlangan reaksiyasi orqali ham ishlab chiqarish mumkin.
RCO2R' + 2 H2 -> RCH2OH + R’OH
Silikotungstik kislotasi, etilen bilan sirka kislotasinialkillash orqali etil asetat ishlab chiqarish uchun ishlatiladi.
C2H4 + CH3CO2H -> CH3CO2C2H5
Aldegidlarda[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tishchenko reaksiyasi suvsiz asos ishtirokida aldegidni disproporsiyalash orqali efir hosil qiladi. Katalizatorlar sifatida alyuminiy alkoksidlari yoki natriy alkoksidlari ishlatiladi. Benzaldegid natriy benziloksid (natriy va benzil spirtidan hosil boʻlgan) bilan reaksiyaga kirishib, benzil benzoat hosil qiladi.Bu usul orqali asetaldegiddanetil asetat ishlab chiqarishda qoʻllaniladi.
Boshqa usullari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Baza borligida α- galoketonlarning Favorskiy qayta joylash

  • Beyer-Villiger ketonlarning peroksidlar bilan oksidlanishi

  • Nitrillarning alkogol bilan pinner reaksiyasi

  • Metall-atsil kompleksining nukleofil abstraktsiyasi

  • Ortoeferlarning suvli kislotada gidrolizlanishi

  • Eferifikatsiya orqali[13]

  • Xlorid kislota va turli spirtlar ishtirokida ishlaydigan alkenlarning ozonolizi[14].

  • Metil eferlarga olib keladigan metil ketonlarning anodik oksidlanishi[15].

  • Intereferifikatsiya turli efirlarning yog 'kislotalari guruhlarini almashtiradi.

Reaksiyalari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Eferlar, uglerod karbonili orqali nukleofillar bilan reaksiyaga kirishadi. Karbonil zaif elektrofil, ammo kuchli nukleofillar (aminlar, alkoksidlar, gidrid manbalari, organolitiy birikmalari va boshqalar) bilan reaksiyaga kirishadi. Karbonilga tutashgan C-H aloqalari zaif kislotali, ammo kuchli asoslar bilan deprotonatsiyaga uchraydi. Bu jarayon odatda kondensatsiya reaksiyalarini boshlaydi. Efirlardagi karbonil kislorod, amidlardagi azotdan elektron juftining rezonansli donatsiyasi tufayli, amidlardagi karbonil kisloroddan kamroq qo'shimchalar hosil qiladi.

Download 99.14 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling